21.07.1913
Efri deild: 12. fundur, 24. löggjafarþing.
Sjá dálk 181 í B-deild Alþingistíðinda. (1684)
64. mál, friðun æðarfugla
Sigurður Stefánsson:
Eins og háttv. flutningsm. (B. Þ.) að frumv. til laga um breytingar á viðaukalögum 22. marz 1890 við tilsk. um veiði á Íslandi 20 júní 1849 tók áðan fram, þá eru ákvæði þess frumv. tekin upp í þetta frumv. Við 1. umræðu þess máls, urðu hjer í háttv. deild töluverðar umræður um málið. Eins og jeg tók þá fram, þá álit jeg þau ákvæði, sem þar var um að ræða, góð og heppileg, og hef jeg ekki breytt þeirri skoðun minni, og nefndin hefur líka tekið tjeð ákvæði upp í þetta frumv.
Nefndin leit svo á, að það væri gott, að safna saman í eina heild öllum ákvæðum um friðun æðarfugls, er gerð hafa verið síðan 1849 og æskilegt, að menn rifjuðu þau upp fyrir sjer, ef ske kynni, að það yrði til þess, að lögunum yrði betur hlýtt.
Og jeg held það sje engin vanþörf á því, að menn rifji upp fyrir sjer lögin, því mörgum ákvæðum þeirra er ekki fylgt. Þannig mæla lögin svo fyrir, að sýslumenn eigi á manntalsþingum að friðlýsa æðarvörpin, en jeg býst við, að það sje óvíða framkvæmt; þannig veit jeg, að það hefur ekki verið gert vestra, þar sem jeg er í síðastliðin 30 ár.
Annars er það eftirtektarvert, hversu æðarvörpin hafa vaxið hjer lítið.
Sje litið á verzlunarskýrslurnar, þá sjest, að í síðastliðin 30 ár hafa verið flutt út árlega 5–7 þúsund pund af æðardún.
Þessar tölur beina þeirri spurning alvarlega til allra hugsandi manna: „Hvers vegna vex ekki dúntekjan meira“ ? Og jeg hygg, að það sje enginn vandi að svara því, það stafar af oflítilli friðun. Ef friðunin yrði meiri, er enginn vafi á því, að dúntekjan mundi vaxa að miklum mun, og það mikið meira en margur býst við.
Nefndin lítur svo á, að hjer sje um mikilsverða atvinnugrein að ræða, og því sje sjálfsagt, að hlynna að henni. Nefndin hefur þess vegna borið fram þetta. frumv., og jafnframt hefur hún lagt til, að sektirnar yrðu hækkaðar allmikið, ef ske kynni, að það mætti verða til þess, að lögin yrðu síður brotin.
Að öðru leyti finn jeg ekki ástæðu til þess að fjölyrða um málið, en læt mjer nægja að visa í nefndarálitið, að minsta kosti þangað til mótmæli koma fram.
Með því ekki tóku fleiri til máls, var gengið til atkvæða og frumv. vísað til 2. umr. með 10 samhlj. atkv.
6. Frumv. til laga um sjerstök eftirlaun handa skáldinu Steingrími Thorsteinsson, rektor (60, n. 95). 2. umr.