10.08.1915
Neðri deild: 28. fundur, 26. löggjafarþing.
Sjá dálk 866 í B-deild Alþingistíðinda. (1620)
70. mál, Hafnarfjarðarvegur
Guðmundur Hannesson:
Mjer er ekki vel ljóst, hvers vegna farið er fram á þessa breytingu, og vildi því fá fullkomnari skýringu á því. Á síðasta þingi var vegurinn gjörður að flutningabraut, og fylgdi það með, að landssjóður sæi um, að vegurinn yrði gjörður góður, eftir því sem gildir um flutningabrautir. Nú er hjer farið fram á þá breytingu, að vegurinn sje gjörður að þjóðvegi; fylgir þá að eina með, að vegurinn verði ruddur og gjörður greiðfær fyrir hesta. Þetta eru lítil hlunnindi, borið saman við flutningabraut. Viðhaldið fer eltir því, samkvæmt 16. gr. vegalaganna, hvort akfærir vegakaflar, sem þessi áreiðanlega er, nái að kauptúni eða liggi í bygð. Ef svo er, þá er það viðkomandi sýslufjelaga að annast um viðhald vegarins, en ekki landssjóðs.
Jeg fæ ekki betur sjeð en að hjeruðunum beri eftir sem áður að halda vegi þessum við. Þetta er ef til vill misskilningur, en sanngirni er engin í því, að landssjóður haldi vegi þessum við, sem svo mannmörg hjeruð og bæir standa að, ekki síst þegar fátækar sveitir verða víða að bera viðhald sinna vega.
Jeg get ekki verið samdóma landsverkfræðingnum um það, að ókleift sje að finna nokkurn ábyggilegan mælikvarða fyrir notkunarhlutföllum vegarins, ef viðhaldakostnaðinum yrði jafnað niður á hjeruð þau og kaupstaði, sem nota veginn. Nefna mætti að Reykjavík sæi um 1/3 hluta viðhaldains, Hafnarfjörður 1/3 og Gullbringusýsla 1/3 hluta. Kjósarsýsla slyppi við allan kostnað, þar sem hún hefir ekki not vegarins.
Jeg vildi því óska, að háttv. flutningsmaður frumv. skýrði þetta nánar. En þótt vegurinn yrði gjörður að þjóðvegi, þá ætti ekki að koma til tals, að landssjóður greiði viðhaldskostnað.