29.07.1919
Efri deild: 17. fundur, 31. löggjafarþing.
Sjá dálk 2171 í B-deild Alþingistíðinda. (2417)
90. mál, rannsókn símaleiða í Rangárvallasýslu
Flm. (Eggert Pálsson):
Jeg býst ekki við, að mikið þurfi að ræða um jafnóbrotið mál og þetta. Jeg hefi komið fram með þessa tillögu fyrir ríkar óskir hjeraðsbúa minna um, að eitthvað verði lagt af símum þeim í Rangárvallasýslu, sem fyrirhugaðir eru í lögunum um símaleiðir frá árinu 1913. Og óskir þessar byggjast svo aftur á brýnni þörf á að fá þessa síma lagða, og það sem allra fyrst.
Till. er í tveim liðum, og er fyrri liðurinn um, hvar línurnar eigi að liggja, en hinn síðari um, hve nær byrjað verði á verkinu. Skal jeg fyrst minnast á fyrri liðinn. Það er hjer um þrjár álmur að ræða, að Hlíðarenda, upp á Land og niður í Þykkvabæ. Skal jeg fyrst minnast á álmuna inn að Hlíðarenda. Hygg jeg, að rannsókn á þeirri leið muni ekki verða margbrotin, því þar er ekki um annað að ræða en hvort leiðin eigi að liggja frá Eystri-Garðsauka eða Stórólfshvoli. Aftur á móti er álitamál um hinar álmurnar, hvaðan og hvar skuli með þær fara. Línuna upp á Land mætti taka frá Ægissíðu, Þjórsárbrú eða utan úr Árnessýslu, Hreppum, eða jafnvel mætti leiða saman línurnar upp á Land og niður í Þykkvabæ, svo að þær lægju um miðbik Ása- og Holtahrepps. Veit jeg, að í þeim hreppum báðum er rík ósk um að fá álmunum hagað þannig. Hafa hreppsbúar leitað til sýslunefndar um það mál, og munu þeir hafa stuðning hennar til þess, að svo verði þessum símalínum fyrir komið.
Það, sem hjer liggur þá fyrst fyrir er að símastjórnin láti rannsaka, hverjar af þessum leiðum muni vera heppilegastar.
Hvað síðari liðnum viðvíkur, að fá álmurnar lagðar sem fyrst, þá veit jeg, að það er, eins og gefur að skilja, innileg ósk manna þar eystra, að því verði sem fyrst komið í framkvæmd. Jeg hefi ekki viljað tiltaka neinn ákveðinn tíma í tillögu minni, því jeg veit, að það er komið undir efnahag og öðrum ástæðum, hve fljótt verkið getur komist í framkvæmd. En jeg vil leggja sterka áherslu á, að ósk þessi er mjög eðlileg og rjettmæt, því hlutaðeigendur eiga hjer við mjög mikla erfiðleika að stríða. Hvort heldur er úr Fljótshlíð, Landi eða Þykkvabæ, er margra stunda ferð á næstu símstöð og að því er Þykkvabæinn snertir yfir sundvatn að sækja.
Aðalástæðan á móti þessu máli er sú, að örðugt sje að nota aðallínuna eins og er og muni verða enn verra, ef nýjar álmur bætist við. Er það rjett; sem stendur er mjög erfitt að ná sambandi á austurlínunni, og verða menn oft að bíða lengi eftir því, eins og líka er eðlilegt, þar eð eitt af stærstu kauptúnum landsins, Vestmannaeyjar, nota sömu línu og hinar mörgu landstöðvar. En mjer finst óhugsanlegt, að Vestmannaeyjar verði til langframa látnar nota sömu línuna. En þrátt fyrir þessa örðugleika, sem nú eru, álít jeg, að einnig verði að taka tillit til þeirra, sem við enn þá meiri örðugleika eiga að búa. Það kemur t. d. oft og einatt fyrir, að menn úr þessum hjeruðum, Fljótshlíð, Landi og Þykkvabæ sem farið hafa langar leiðir til að ná í síma, geta ekki náð sambandi samdægurs og verða svo að gista um nóttina á símstöðinni eða þar í grend, til þess að geta náð sambandi næsta dag. — Það liggur í augum uppi, hvílíkur sparnaður á tíma og fyrirhöfn það yrði fyrir þessa menn. ef nefnd hjeruð fengju álmur til sín. — Jeg tók fram þegar í upphafi, að jeg áliti ekki ástæðu til að fjölyrða um þetta mál, og skal því heldur ekki gera það. — Hæstv. forseti stakk upp á tveim umræðum um tillöguna, og býst jeg við, að fyrir honum hafi vakað, að málinu fylgja fjárútlát. — Jeg sje ekki ástæðu til að vísa málinu í nefnd, en ef menn æskja þess, tel jeg rjettast, að því sje vísað í samgöngumálanefnd. Annars finst mjer málið svo einfalt, að það sje óþarfi.