24.04.1923
Efri deild: 47. fundur, 35. löggjafarþing.
Sjá dálk 857 í C-deild Alþingistíðinda. (2597)
97. mál, vaxtakjör
Jón Magnússon:
Jeg skal segja fáein orð, til að gera grein fyrir atkvæði mínu. Jeg ætla ekki að blanda mjer inn í deilur manna hjer, en hvað snertir hina lagalegu hlið málsins, þá get jeg ekki verið þar allskostar samdóma hæstv. atvrh. (KIJ). Hann hafði sagt, að frv. mundi ekki geta náð til Íslandsbanka, þar sem hann væri hlutafjelagseign. Jeg er helst þeirrar skoðunar, að ef frv. yrði að lögum, þá mundi það einnig geta náð til þess banka. Hvað sem því líður, er það atriði út af fyrir sig þýðingarlítið, því að Íslandsbanki mun hafa lánað tiltölulega mjög lítið til landbúnaðarins, og stafar það af því, að Landsbankinn hefir frekar verið landbúnaðarbanki, en Íslandsbanki sjávarútvegsbanki. Jeg er að mestu leyti samdóma því, sem frv. byggist á, að bankarnir eigi að taka tillit til áhættunnar og hafa vextina lægri, þar er áhættan er minni. En það á ekki að fara eftir stjettum, eða skipa fyrir um þetta efni á þennan hátt, er frv. gerir. Þarna er því farið illa með rjetta reglu. Annað finst mjer nokkuð undarlegt, og það er, að hvorki hv. nefnd nje hæstv. atvrh. (KIJ) hefir átt tal um þetta mál við bankastjórnina, ekki einu sinni við Landsbankastjórnina. Jeg hefi talað við einn bankastjórann í Landsbankanum, og hann tjáði mjer, að af þingsins hálfu hefði ekki verið minst einu orði á málið við bankastjórnina, nje af hálfu stjórnarinnar. Ef þingið vildi taka upp einhverja skynsamlegri reglu en tíðkast hefir við fyrirkomulag bankans, þá ætti það að ráðfæra sig við bankastjórnina. Jeg verð að segja, að jeg er ekki rjett vel ánægður með till., þar sem á að binda þjóðbankann þannig að lögum, án þess að ráðgast um það við bankastjórnina. Þó greiði jeg dagskránni atkvæði, vegna þess, að þá er hægt fyrir stjórnina að koma einhverju skynsamlegu til leiðar í þessum efnum.
Jeg er þeirrar skoðunar, að þetta, sem hjer er á ferðinni, eigi ekki að vera beint löggjafaratriði, en að það geti verið gott að ráðgast við bankastjórnirnar um það, hvað gera megi til þess að koma því í framkvæmd, sem að nokkru leyti liggur til grundvallar frv. og rjett gæti verið.