16.04.1928
Neðri deild: 73. fundur, 40. löggjafarþing.
Sjá dálk 122 í D-deild Alþingistíðinda. (2158)
147. mál, berklavarnalög
Flm. (Jörundur Brynjólfsson*):
Jeg hefi ekki ýkjamiklu að svara þeim tveim hv. þdm., er talað hafa. Hv. þm. Ísaf. (HG) hafði, að því er virtist, lítið við tillöguna að athuga. Jeg get verið því sammála, að ef lögin verða endurskoðuð, má aðeins draga úr kostnaði ríkissjóðs á þann hátt, að berklavarnirnar verði ekki rýrðar. Jeg hygg, að þeir, sem efni hafa á að kosta sig sjálfir vegna sjúkleikans, geri það jafnt, hvort sem þeir hafa styrk til þess frá ríkissjóði eða ekki. Því er ekki mikil hætta á, að dregið verði úr berklavörnunum með því að láta gera strangari kröfur til þess, að menn kosti sig sjálfir.
Það er ekki ætlun okkar flm., að tillaga okkar verði til þess, að lakar verði vernduð heilbrigði landsmanna en áður. — Það er alveg rjett, að berklavarnirnar eru ekki eingöngu vegna sjúklinganna sjálfra, heldur fyrst og fremst vegna hinna heilbrigðu. En það er framkvæmd þessara laga, sem við álítum ábótavant. Og orðalag þeirra er þannig, að mjög auðvelt er að misbeita þeim. Til þess að fá kostnað sinn greiddan þurfa menn aðeins að fá vottorð um, að þeir bíði tjón á efnahag sínum. Slíkt vottorð er næsta auðvelt að fá, því að það er auðvitað mál, að allir eða nær allir sjúklingar bíða tjón á efnahag sínum við það að leita sjer lækninga, ef litið er á það eitt, hvað þeir verða að gjalda af fjármunum. Ef litið er á þetta frá öðru sjónarmiði, hættunni, sem vofir yfir heimilisfólkinu o. s. frv., þá getur altaf verið vafamál, hvort menn bíða fjárhagslegt tjón við að leita sjer lækninga. Hv. þm. Ísaf. (HG) sagði, að það væri ekki þjóðarsparnaður að flytja kostnaðinn af ríkissjóði á einstaklingana. Þetta er að vissu leyti rjett. En það er mikill munur fyrir ríkissjóð, hvort hann þarf að heimta skatta af borgurum þjóðfjelagsins til að greiða þennan kostnað eða ekki, einkum þegar hann er orðinn svo hlaðinn gjöldum sem nú er hjer á landi. Fleiru þykist jeg ekki þurfa að svara hv. þm. Ísaf.
Það, sem hv. þm. V.-Húnv. (HJ) sagði, voru eins mikil meðmæli með till. eins og andmæli. Það, sem hann áleit, að áfátt væri um framkvæmd laganna, stafar einmitt af göllum á þeim, og það þarf að lagfæra.
Hv. þm. gat um það, að menn mundu síður leita læknishjálpar, ef þeir ættu sjálfir að borga hana. En við gerum aðeins ráð fyrir því, að þeir verði látnir greiða kostnað sinn, sem efni hafa á því. (HJ: Hversu mikið þurfa menn að eiga til þess?). Jeg geri ráð fyrir, að það hljóti að fara nokkuð eftir heimilisástæðum hvers eins. Annars veit jeg ekki nákvæmlega, hve því verður best hagað, og þótt jeg vissi það, hygg jeg, að hv. þm. V.-Húnv. yrði þreyttur að hlýða á mig útskýra það nákvæmlega, En ef jeg vissi, hvernig ætti að koma þessu fyrir út í æsar, þá þyrfti jeg ekki að biðja stjórnina að undirbúa frv. um þetta, heldur mundi jeg bera það fram sjálfur. Því þykir mjer hv. þm. spyrja mjög furðulega.
Mjer finst, að allir geti með góðri samvisku greitt þessari tillögu atkvæði. Það á aðeins að draga úr kostnaðinum, án þess að draga úr vörnunum.
(* Ræðuhndr. óyfirlesið.)