02.04.1928
Efri deild: 63. fundur, 40. löggjafarþing.
Sjá dálk 3788 í B-deild Alþingistíðinda. (3480)
86. mál, Strandarkirkja og sandgræðsla í Strandarlandi
Frsm. meiri hl. (Jón Baldvinsson):
Þetta frv. er hingað komið frá hv. Nd. Tildrög þess eru þau, að Strandarkirkju hefir safnast mikið fje fyrir áheit ýmsra góðra manna. Sjóður hennar er nú orðinn yfir 40 þús. kr., og henni heldur stöðugt áfram að safnast fje. Því hefir mönnum dottið í hug að nota þessa peninga til að græða upp landið umhverfis kirkjuna. Þar hagar svo til, að örfoka má kallast af sandi, og þar sem áður voru blómlegar jarðir, er nú sandauðn. — Víða á landinu, einkum þó í Rangárvallasýslu, hafa á síðustu árum verið grædd upp stór svæði, þar sem áður var varla stingandi strá. Í fjárlögum eru árlega allháar upphæðir til sandgræðslu, er ríkissjóður leggur fram á móti sveitum þeim, er gera sandgræðslugirðingar. Hjer er auðvitað ætlast til, að ríkissjóður leggi sinn skerf á móti kirkjunni til sandgræðslu í Strandarlandi. — Samkv. 1. gr. frv. á hvort áranna 1928 og 1929 að leggja fram úr sjóði kirkjunnar 10 þús. kr. til girðinga og græðslu, og síðan alt að 1 þús. kr. á ári hverju til viðhalds. En landið umhverfis kirkjuna, sem grætt verður upp, á að verða hennar eign. Sú breyting er einnig í frv. gerð á núv. ástandi, að umsjón kirkjufjánna — eins og í frv. segir —, sem nú er hjá biskupi, á að falla undir dóms- og kirkjumálaráðuneytið.
Jeg sje, að hv. minni hl. hefir nú lagt fram nál., og vill hann eigi fallast á, að Strandarkirkju beri nein skylda til að leggja fje sitt í að græða upp jörðina. En mjer virðist fjenu mjög vel varið á þann hátt, og það er enginn efi, að það er heimilt, ef Alþingi samþykkir. Mjer virðist það eiga vel við, að því fje, sem gefið er í guðsþakkarskyni, sje varið til þess að gera grænar grundir úr svörtum sand auðnum. Og þótt kirkjan hafi útgjöld við þetta í bili, þá hefi jeg þá trú á sandgræðslunni, að hún gefi góðan arð, þegar stundir líða og kominn er gróður á auðnirnar. Hitt kemur ekki til nokkurra mála, að safna endalaust í sjóð kirkjunnar án þess að láta fjeð starfa nokkurn hlut.
Í frv. eins og það var í fyrstu var ákveðið að endurreisa Selvogsþing hin fornu sem nýtt prestakall. En það var felt niður í hv. Nd., og er breytingin því ekki önnur en sú, sem jeg hefi þegar lýst.