22.03.1929
Efri deild: 29. fundur, 41. löggjafarþing.
Sjá dálk 2632 í B-deild Alþingistíðinda. (1388)
92. mál, berklavarnir
Halldór Steinsson:
Það er misskilningur hjá hæstv. dómsmrh., að jeg hafi fundið það að frv., að það gangi of langt í sparnaðaráttina. Jeg benti einmitt á ýmislegt, sem jeg væri hlyntur, af því að þær ráðstafanir miðuðu til sparnaðar, en allir þeir agnúar, sem jeg nefndi að væru á frv., koma alls ekki neinum sparnaði við.
Hæstv. dómsmrh. virtist fyrir sitt leyti geta fallist á, að rjett og heppilegast mundi, að hjeraðslæknar úti um landið úrskurðuðu, hvort sjúklingar skyldu hælistækir eða ekki, en í kaupstöðum væri til þess nefndur sjerstakur læknir. En jeg sje ekki nauðsyn á að hafa aðrar reglur um þetta í aðalkaupstöðunum en úti um land. Við eigum ágætis hjeraðslækna í Reykjavík, Akureyri, Ísafirði og í fleiri bæjum, sem sjálfsagðir eru til þess að úrskurða um heilsuhælisvist sjúklinga.
Þá fanst hæstv. ráðh. það ekki nema sjálfsagt, að stj. ákvæði, hvaða ljóslækningastofu skyldi nota, og færði sem málsbætur fyrir því, að sjúklingunum kæmi þetta ekkert við, þar sem þeir væru algerlega kostaðir af ríkinu. En þó að ríkið greiði kostnaðinn, þá er og verður þetta jafnlítil mannúð í garð sjúklinganna, og jafnmikil skerðing á sjálfsákvörðunarrjetti þeirra, að mega ekki leita til þeirrar ljóslækningastofu, er þeir hver í sínu lagi bera mest traust til. Það mundi þykja ljótt og harðneskjulegt og mælast illa fyrir, ef sveitarstjórnir þvinguðu ómaga til þess að vitja ákveðins læknis, og það er í almenningsálitinu ekki síður harðneskjulegt af ríkisstj. að beita slíku einræði.
Hæstv. ráðh. benti á, að það hefði verið óverjandi sleifarlag hjá fyrv. stjórnum að hafa ekkert eftirlit með framkvæmd berklavarnalaganna. Jeg fullyrði, að fyrv. stjórn hafi engu ver framkvæmt lögin en sú núverandi, en þá fyrst er aukið eftirlit ríkisstjórninni til sóma, ef hún beitir fullkominni mannúð í þessu mikla vanda- og velferðarmáli.
Að lokum vil jeg segja það, án þess þó að blanda mjer inn í deilur þær, sem orðið hafa hjer í Reykjavík um ráðstafanir hæstv. stj. í þessu berklavarnamáli síðastliðið sumar, að sú ráðstöfun, að mega ekki leita til þess læknis, er menn treysta best, er óvenjulega hörð og ónærgætnisleg í garð sjúklinganna.