09.04.1932
Neðri deild: 47. fundur, 45. löggjafarþing.
Sjá dálk 297 í B-deild Alþingistíðinda. (72)
1. mál, fjárlög 1933
Magnús Jónsson [óyfirl.]:
Það eru tvær litlar brtt. við þennan kafla fjárlagafrv., sem ég er meðflm. að, og ætla ég aðeins að fara um þær örfáum orðum.
Annað er 15. brtt. á þskj. 334, sem ég flyt með hv. þm. Dal., um að veita Karlakóri Reykjavíkur til söngnáms 1000 kr. styrk, og til vara 800 kr. Kór þessi hefir á undanförnum árum haft nokkurn styrk til að halda uppi söngkennslu. þ. e. a. s. einstakir menn úr kornum hafa fengið kennslu í beitingu raddarinnar, og bæði söngstjóranum og þeim, sem á kórinn hafa hlýtt, kemur saman um, að það hafi borið hinn bezta árangur. Nú hefir þessi styrkur verið felldur niður úr fjárlfrv., og er þá ekki nema eðlilegt, að það sé borið undir þingið, hvort það vill ekki halda áfram að styrkja þetta félag. — Ég veit, að ég þarf ekki að fjölyrða um þetta. Hv. þm. eru kunnugir þessum kór, og ég geri ráð fyrir, að þeir hafi þegar tekið ákvörðun um, hvort þeir sjái sér fært að fylgja till. Ég vil aðeins benda á, að menn þurfa lengi að stunda söngnám, ef árangur á að nást, og söngfélögin yfirleitt verða auk þess að búa undir þeim erfiðleikum, sem leiða af meiri eða minni mannaskiptum. Einhverjir ganga úr leik öðru hvoru, og taka verður nýja menn í staðinn. Hafa þeir þá sérstaklega þörf á kennslu, ef þeir eiga að geta staðið hinum jafnfætis.
Hina brtt. flyt ég með hv. 1. þm. Skagf., og er hún um það, að framlagið til tónlistarskólans hækki úr 1800 kr. upp í 2500 kr. Stofnun þessi er á byrjunarstigi, en hefir þó starfað það lengi, að nokkur reynsla er af henni fengin, og hún er á þann veg, að nemendur skólans eru enn ákafari um það en áður, að hann þurfi ekki að leggjast niður, og meira að segja nú, þegar liður að skólalokum, vilja þeir framlengja námstímann um einn mánuð, til þess að njóta kennslunnar sem lengst. Ég get þessa aðeins til þess að sýna, að nemendur þessa skóla finna vel, hvaða gagn þeir hafa af náminu þar.
Það liggur hér fyrir skýrsla um fyrsta skólaárið, sem er skólaarið í fyrra. Hún sýnir, að nemendurnir hafa verið 36, og kennarar voru þrír auk skólastjórans, Páls Ísólfssonar; þeir voru allir Þjóðverjar og prýðilega að sér í sinni grein. Má í því sambandi geta þess, að eitt af þeim verkefnum, sem fyrir þessum skóla liggur, er að koma hér upp hæfum kennurum, til þess að þurfa ekki að sækja þá alla til útlanda.
Skýrsla skólans, sem er einnig um fjárhag hans, sýnir, að hann hefir til að byrja með mikið bjargað sér áfram fyrir tilstyrk einstaklinga. Hefir hann fengið 3000 kr. frá styrktarmönnum sínum, og 5000 kr. hefir hann fengið fyrir útvarpshljómleika. Nú hafa þessir tveir liðir fallið niður, og verður því framtíð skólans ekki byggið á þeim.
Í vetur gerði skólinn þá sparnaðarráðstöfun, að hann hafði ekki nema tvo kennara í stað þriggja, og lögðu þeir þá á sig þeim mun meiri kennslu. Þetta var gert af ugg um afkomu skólans, og af því leiddi, að skólahaldið varð heldur ódýrara þetta ár en í fyrra; þrátt fyrir það varð afkoma skólans mjög erfið, vegna þess að niður fellu tveir áðurnefndir tekjuliðir. Ég er því hræddur um, að það verði mjög erfitt, og sennilega ómögulegt, fyrir skólann að starfa áfram, ef ríkisstyrkurinn er færður eins langt niður og gert er í fjárlagafrv. Og þegar hér er ekki nema um 700 kr. mun að ræða, sem það sennilega veltur á, hvort skólinn getur starfað áfram eða ekki, þá held ég, að hv. þdm. verði að líta á það, hvað þessi skóli er ákaflega ódýr ríkinu, samanborið við aðra skóla, og verður hann þó að hafa sérfræðinga við kennsluna. Hann nýtur þess m. a. nú, hvað erfitt er fyrir listamenn að lifa í Þýzkalandi og víðar, og fær hann kennara þar af leiðandi fyrir minna kaup heldur en annars væri hægt að vænta.
Ég skal svo ekki fjölyrða um þetta frekar. Þessar tvær brtt. eru svo einfaldar, og hv. þm. munu eiga svo auðvelt með að átta sig á þeim, að ég vil ekki fara um þær fleiri orðum, en fel hv. þm. þær til góðrar fyrirgreiðslu.