21.12.1935
Sameinað þing: 35. fundur, 49. löggjafarþing.
Sjá dálk 332 í B-deild Alþingistíðinda. (338)
1. mál, fjárlög 1936
Hannes Jónsson:
Ég á hér eina litla brtt. á þskj. 890, um 500 kr. árlega upphæð til Jóns Hanssonar. Það kann máske ýmsum að þykja það nokkuð undarlegt, að ég skuli flytja þessa till., því kannske er ekki öllum í fersku minni, hver afdrif þessi maður hefir hlotið vegna ráðstafana hins opinbera. Ég ætla ekki að rekja þá sögu hér, en ég hygg, að marga muni reka minni til hins svokallaða Móakotsmáls, og að þeir hinir sömu muni vilja með mér viðurkenna þann órétt, sem þessi maður varð að þola af hálfu hins opinbera í sambandi við það mál. Mál þetta var höfðað á hendur öðrum manni, en Jón dróst inn í málið og varð saklaus fyrir hinum þyngstu ásökunum, sem maður getur orðið fyrir. Í þrjú ár lágu á honum hinar þungu ásakanir án þess hann gæti hreinsað sig af þeim, vegna þess hve rekstur málsins gekk seint og hver rannsóknardómarinn tók við af öðrum. Ég hygg, að hver maður geti stungið hendi í sinn eiginn barm og fundið það og skilið, hvernig honum sjálfum hefði orðið við slíkum röngum ásökunum, og ég álít, að hvað sem að öðru leyti má segja um þennan mann, þá eigi hann að fá einhverja uppreisn. Ég skal benda á það, ef einhverjir kynnu að vera búnir að gleyma því, að undir þessum málarekstri var hann sviptur umráðarétti yfir börnum sínum, og gat sú ákvörðun ekki byggzt á öðru en ákærunum. En svo þegar grundvöllurinn fyrir þessum ákærum er hruninn og þar með ástæðurnar fyrir sviptingu þessa réttar, þá sýnist svo sem hann hefði átt að fá sinn rétt aftur, en það hefir enn ekki verið leiðrétt. Þessi maður er nú orðinn áttræður og er því sýnt, að ekki getur verið um þunga byrði fyrir ríkissjóð að ræða, þó honum væri veitt þessi upphæð þau ár, sem hann á eftir. Ég veit ekki, hvort það hefir verið rétt hjá mér, en ég setti hér aðra till. til vara, ef einhverjum þætti þessi upphæð of há. Þá er með henni gefinn möguleiki til þess að veita nokkra viðurkenningu. Ég verð að segja fyrir mig, að mér finnst peningarnir sjálfir ekki aðalatriðið fyrir þennan gamla mann, þó hann vissulega hafi þörf fyrir þá, heldur sé það viðurkenning fyrir því, að hann hafi orðið hart úti fyrir barðinu á þeim, sem með völdin fara.
Ég tel það ekki rétt í sambandi við þessa till. að rifja upp allan þann leiðinlega málarekstur, sem átti sér stað í þessu máli. Ég vona, að þeir, sem ekki eru málinu kunnir áður, kynni sér það áður en þessi till. kemur til atkv. Ég er þess fullviss, ef hv. þm. athuga þetta mál rólega og skoða það niður í kjölinn, að þeir sannfærist um, að það er skylda Alþingis að gera yfirbót gagnvart þessum manni fyrir þann órétt, sem hann hefir verið beittur af hinu opinbera, sem þó er kannske ekki hægt að saka neinn sérstakan mann um.