26.02.1936
Neðri deild: 9. fundur, 50. löggjafarþing.
Sjá dálk 1245 í B-deild Alþingistíðinda. (1808)
32. mál, landssmiðja
*Frsm. (Emil Jónsson):
Þetta frv. er flutt af meiri hl. iðnn., þeim hv. 2. þm. N.-M., hv. þm. Mýr. og mér, eftir beiðni hæstv. atvmrh. Það var líka flutt á síðasta þingi, sömuleiðis að hans tilhlutun, en dagaði þá uppi í fjhn. Nú er frv. flutt aftur með nokkrum breyt. frá því í fyrra, og skal ég nú gera grein fyrir þeim með nokkrum orðum. Breyt. eru sniðnar eftir þeim till.; sem meiri hl. fjhn., að því er mig minnir, lagði til í fyrra, að gerðar yrðu á frv.
Fyrsta breyt. var sú, að landssmiðjan skyldi, þegar hún annaðist smíðar fyrir ríkið og stofnanir þess, verða að vera sambærileg um vinnubrögð og verðlag við aðrar smiðjur innanlands. Sömuleiðis voru felldar úr frv. í fyrra 6. og 7. gr. þess, en þær fjölluðu um það, að starfsmenn smiðjunnar skyldu hafa leyfi til að ávaxta fé sitt þar, og hafa þá um leið rétt til íhlutunar um stjórn fyrirtækisins.
Það var fundið þessu frv. til foráttu, að ef smiðjan væri einráð um, hvað hún setti upp á vinnu við ríkið og ríkisstofnanir og starfsmenn gætu ávaxtað fé sitt þar, yrði það til þess, að þeir vildu hafa vinnuna sem dýrasta, svo að þeir fengju sem mestan arð. Þó að ég sé ekki hræddur um, að það hefði orðið tilfellið, heldur þvert á móti til þess að skapa meiri samúð til fyrirtækisins hjá starfsmönnum, þá höfum við í iðnn. lagt til, að þetta yrði til samkomulags.
Annars eru nú öll þau sömu rök fyrir frv. og í fyrra, og sé ég ekki ástæðu til að endurtaka þau nú. Legg ég svo til, að frv. verði að þessari umr. lokinni vísað til 2. umr. En þar sem það er flutt af n. og var einnig í fyrra, og þá sömuleiðis athugað af annari n., þá geri ég ekki till. um, að málinu verði vísað til n. nú, en geri það þó ekki að kappsmáli, hvort það fer til n. eða ekki, en ég tel það bara óþarft, þar sem það var afgr. frá tveimur n. á síðasta þingi, iðnn. og fjhn.