03.04.1940
Sameinað þing: 12. fundur, 55. löggjafarþing.
Sjá dálk 75 í D-deild Alþingistíðinda. (2512)
93. mál, innflutningur á byggingarefni o. fl.
*Flm. (Magnús Jónsson):
Hæstv. viðskmrh. játaði, að með síðari byggingarefniskvóta 1939 hefði að mestu tekið fyrir byggingu nýrra húsa hér í Reykjavík, og hann játaði ennfremur, að nokkuð hefði dregið út atvinnu í byggingariðnaðinum, en hélt þó, að atvinnuleysið væri ekki tilfinnanlegt. Ég skal fúslega játa, að um þetta eru ekki til skýrslur ennþá, en það er eitt víst, að hér ríkir mikið atvinnuleysi meðal allra þeirra, sem að byggingum hafa unnið, og því til sönnunar þarf ekki annað en athuga, hvernig hér hefir verið háttað um byggingar undanfarin haust; fjöldamörg hús hafa t. d. verið hálfnuð, og á mörgum hefir jafnvel aðeins verið nýbyrjað á. En nú eru aðeins örfáir menn að vinna við háskólann og verkamannabústaðina.
Hæstv. ráðh. sagði, að það væri sama og mylnusteinn væri hengdur um háls þeirra, er byggðu úr jafndýru efni og byggingarefni væri nú. Ég held, að það sé með öllu óþarfi, að óttast það, að menn fari að hengja sig í slíku. Ég býst fastlega við því, að hið háa verð hamli mönnum frá að byggja, og því sé þetta út af fyrir sig óþarfa umhyggja hjá hæstv. ráðh.
Hvað snertir innflutninginn nú, 1272 þús. á móti 1375 þús. í fyrra, vil ég benda á, að mjög mikið af því byggingarefni, sem flutt er inn fyrir þessa upphæð, fer til annars en húsabygginga. Þannig fer t. d. mikið í kassa utan um ísfisk, o. fl., o. fl.
Ég get verið sammála ráðh. um, að óráðlegt sé að leggja í byggingu nýrra húsa, svo nokkru nemi, enda er 1. liður till. orðaður á þann veg, að leyfa innflutning á byggingarefni, svo ekki þurfi að taka fyrir byggingu nýrra húsa vegna skorts á efni. Ég vil benda ráðh. á, að hér segir, „svo ekki þurfi að taka fyrir byggingar nýrra húsa“. Lengra er ekki hægt að ganga með takmarkanir á byggingum, því að einhver ný hús verða að koma.
Mér fannst hæstv. ráðh. tala lítið um 2. lið till. Ég fyrir mitt leyti tel það beztu atvinnubæturnar fyrir þessa menn, ef þeir fá möguleika til þess að halda húsum við, án þess að það útheimti mikið erlent efni.
Mér þótti vænt um það, að hæstv. ráðh. taldi nauðsyn á vera að koma á fót einhverri vinnu fyrir hina atvinnulausu byggingarmenn, en ég saknaði þess, að heyra ekki, hvað hann hafði að leggja til þeirra mála. Eigi hann hér við venjulega atvinnubótavinnu, þá held ég, að slíkt sé neyðarúrræði, sem forðast beri í lengstu lög, en hitt er víst, að á einhvern hátt þarf að útvega þessum mönnum atvinnu, og um allt sem miðar til þess, er ég fús til samvinnu við ráðh.
Annars fæ ég ekki séð, hvernig nefnd á að geta starfar að þessu máli eins og nú er komið með tíma þingsins. Allshn., sem sennilega myndi fá málið, hefir mjög mikið að gera, og það hafa þm. yfirleitt, svo tími til þess að sinna slíku máli sem þessu er helzt ekki nema á nóttunni. Það, sem ég svo að síðustu legg áherzlu á, er, að till. sé afgr. nú. Hinsvegar er allt með þökkum þegið, sem stj. vill bæta við hana og verða má til hins betra fyrir þá stétt manna, sem hér á hlut að máli.