11.06.1941
Efri deild: 75. fundur, 56. löggjafarþing.
Sjá dálk 482 í B-deild Alþingistíðinda. (991)
150. mál, ríkisborgararéttur
Frsm. (Magnús Gíslason) :
Allshn. hefur gaumgæfilega athugað þau skilríki, sem fylgja þessu frv. Það er um, að þeim mönnum, sem teknir eru upp í frv., verði veittur ríkisborgararéttur hér á landi. — Allshn. hefur orðið sammála Nd. um, að allir þessir umsækjendur uppfylli skilyrði l., sem snerta veiting ríkisborgararéttar hér á landi.
Í 20. lið frv. er skráð nafn Þórarins Jónssonar, hárskera á Seyðisfirði. Hann er fæddur hér á landi, en hafði öðlazt ríkisborgararétt í Vesturheimi, en síðan hann sendi sína umsókn, hefur hann látizt, eftir áreiðanlegum upplýsingum, sem n. hefur fengið, og er því rétt, að nafn hans sé numið burt úr frv.
Meðan þetta frv. hefur legið fyrir þessari hv. d., hafa borizt tvær sams konar umsóknir um veiting ríkisborgararéttar hér á landi. Önnur er frá Carl Adam Hoffritz, sem er starfsmaður hjá Mjólkurbúi Flóamanna, og er hann fæddur
i Danmörku. Hin er frá Sigríði Evu Sætersmoen, ungri konu af íslenzkum ættum, sem er fædd í Noregi.
N. hefur athugað þessar umsóknir og þau skjöl, sem fylgdu, og hefur hún orðið sammála um það, að þessum umsækjendum skuli einnig veittur íslenzkur ríkisborgararéttur.
Að vísu vantar lögskipað hegningarvottorð frá Danmörku að því er Adam Hoffritz snertir, en af því að erfitt er að afla slíkra vottorða nú og hann hefur dvalið hér á landi síðan hann kom hingað árið 1924, á vegum dansk-isl. Samfund, sem ætla má að hafi séð til þess, að það hafi ekki verið neinn vandræðamaður, sem sendur var hingað upp, þá hefur n. fallizt á að gera ekki þær athugasemdir út af því, að þetta vottorð skuli vanta, sem annars hefði kannske verið ástæða til, því að ég tel rétt fyrir Alþingi að fara varlega í þessum sökum og veita yfirleitt ekki erlendum mönnum ríkisborgararétt, nema öll skilyrði séu algerlega uppfyllt og glöggar sannanir fyrir því. — En í þessu tilfelli, þar sem ómögulegt er að útvega þetta vottorð, og maður inn, sem um er að ræða, hefur dvalið hér lengi, er kvæntur íslenzkri konu og hefur hin beztu meðmæli frá þeim, sem honum eru kunnugir, þá telur n., að ekki sé ástæða til að synja um þessa umsókn.
Ég skal að vísu geta þess, að það vantar hegningarvottorð fyrir dvöl hans hér á landi, en hann hefur dvalið 2 sumur á Fáskrúðsfirði, og er mér kunnugt um, að hann hefur ekki orðið brotlegur við lög. þar, því að ég var þá lögreglustjóri í Suður-Múlasýslu.
Um hinn umsækjandann, Sigríði Sætersmoen, er það að segja, að hún er ung kona, fædd í Noregi , árið 1920, móðir hennar er íslenzk, og hún fluttist hingað til Íslands árið 1923 og hefur verið hér síðan, og má því miklu frekar telja hana íslenzka en norska, þó að hún sé fædd í Noregi, og hefur n. því ekki talið neina ástæðu til að synja um þessa umsókn.
Ég vil leggja það til, að þetta frv. verði samþ. með þeim breyt., sem n. leggur til að verði gerðar á því og eru á þskj. 715.