04.02.1943
Neðri deild: 49. fundur, 61. löggjafarþing.
Sjá dálk 881 í B-deild Alþingistíðinda. (1322)
59. mál, þingfararkaup alþingismanna
Pétur Ottesen:
Fyrri þm. Eyf. (BSt) á að mínum dómi þakkir skilið fyrir það, að hann hefur barizt hér fyrir máli, sem allmiklu skiptir fyrir þá þm., sem eiga heima utan Rvíkur, hvernig leyst er. Það er náttúrlega ákaflega skiljanlegt, að það ástand, sem þm. utan Rvíkur eiga við að búa um útvegun húsnæðis hér í Reykjavík, taki ekki til þeirra manna, sem búsettir eru hér í bænum. Þetta er sérstaða utanbæjarþm., og þeir finna, hvar skórinn kreppir að í þessum efnum, sem hinir hafa ekkert af að segja. Fyrri þm. Eyf. hefur nú barizt fyrir þessu máli með þeim hætti, að á síðasta þingi gerðist hann 1. flm. að þáltill., sem allmargir þm. voru auk hans flm. að og fól það í sér, að stj. beitti sér fyrir því að útvega utanbæjarmönnum húsnæði. Þessi till. var samþ. einróma og bar þann árangur, að ríkisstj. hljóp undir bagga með það, að þm. fengju þak yfir höfuðið meðan þeir sætu á þingi. En það hefur sýnt sig, að þetta er léleg lausn á þessu máli, og auk þess hefur stj. oft þurft að sæta afarkostum um þetta húsnæði, — ég kalla það afarkosti, þegar þarf að borga allt að 30 kr. á dag fyrir húsnæði, eins og nú mun eiga sér stað.
Fyrri þm. Eyf. hefur í framhaldi af þessu flutt í hv. Ed. frv. það, sem hér liggur fyrir og sætti þeirri meðferð þar, sem sjálfsagt var, að allir — eða nálega allir — viðstaddir dm. greiddu því atkv., og ætti það að fela í sér bendingu um, að hér er um mál að ræða, sem ekki er alveg einkisvert, hvort lausn fæst á eða ekki.
Það er misskilningur hjá hv. 2. þm. N.-M., sem hefur flutt brtt. hér, að þetta sé eingöngu sprottið af þeim erfiðleikiim að afla húsnæðis hér í bæ, som við búum nú við. Þetta er að vísu mikilvæg ástæða, en margir telja það ekki síður mikilvæga ástæðu, að nauðsynlegt sé, að þm. eigi kost á húsnæði hér í bænum, svo að þeir geti búið sem mest undir sama þaki og haft samgang og samskipti með auðveldu móti, eins og æskilegast væri. Það væri ekki heldur litið atriði í fjárhagstilliti, að þeir gætu haft með sér mötuneyti. En í þessu felst meira en krafa um það, að fundin sé bráðabirgðalausn í örðugleikunum og þar við látið sitja, og þess vegna vil ég ekki fallast á, að rýrðar séu þær heimildir, sem ríkisstj. eru ætlaðar, eins og gert er með þessari brtt. Hins vegar má ekki skilja orð mín svo, að ég vilji um fram allt láta rjúka í að reisa húsið í þeirri dýrtíð, sem nú er. En ég vildi varpa fram þeirri spurningu, hvort ekki væri hægt að fá lausn á málinu nú þegar, án þess að ríkisstj. þyrfti að reisa eða kaupa hús. Ríkissjóður á nú hér í bæ hús, sem nota mætti í þessu skyni. Það er ráðhbústaðurinn, en forsrh. hafa ekki notað hann um langt skeið. Það var áður talið sjálfsagt, að ríkissjóður fengi forsrh., æðsta embættismanni landsins, bústað, þar sem hann gæti haldið uppi risnu. Nú er annar maður orðinn æðsti embættismaður ríkisins og hefur tekið að sér hlutverk forsrh. í þessu efni, og honum hefur verið fenginn bústaður, þar sem hann getur innt af hendi þetta hlutverk. Þess vegna er ekki sérstök ástæða til að leggja forsrh. til bústað fremur en öðrum ráðh. Ég skýt því hér fram, hvort ekki sé rétt að leysa málið svo, að þessi bústaður forsrh., sem um langt skeið hefur ekki verið notaður af neinum ráðh., verði gerður að bústað handa alþm. og salarkynnum breytt eins og þurfa þætti, til þess að hann gæti orðið sem bezt fallinn til þeirra hluta. Ég hef ekki búið mig undir að flytja sér stakt frv. um þetta efni, og ef til vill væri rétt að láta þessa uppástungu beinlínis koma fram í frv. því, sem hér er til umr., og vona ég, að það þyrfti ekki að verða til að tefja framgang málsins. Ég mælist því til þess við hæstv. forseta, að hann taki málið af dagskrá, og skal ég þá hafa mína brtt. tilbúna, er það verður aftur tekið á dagskrá, sennilega á morgun.