20.01.1943
Efri deild: 37. fundur, 61. löggjafarþing.
Sjá dálk 933 í B-deild Alþingistíðinda. (1495)
12. mál, orlof
Jónas Jónsson:
Ég varð nokkuð hissa, þegar ég heyrði aðalleiðtoga kommúnistastefnunnar hér á landi taka svo kuldalega í þetta frv. að því er sveitirnar snertir. Flokkur þeirra hefur þótzt bera hag sveitanna mjög fyrir brjósti og er t.d. farinn að gefa út nýtt blað til að sannfæra fólk um, að svo sé. (BBen: Hefur hv. þm. trúað því, að þar væri einhver alvara á bak við?). Það er annað mál, hvort ég hef tekið mark á því.
Á þingmálafundi í Suður-Þingeyjarsýslu í sumar lét fulltrúi þessa flokks sem hann ætti heimtingu á fylgi samvinnubænda. Nú hefði verið tækifæri fyrir flokkinn að sýna, að hann vildi ekki halla á bændur, en það var öðru nær en það væri notað, því að hv. þm. gaf í skyn, að hann mundi sitja hjá við atkvgr. um málið. Ég tel, að þetta sýni, að biðilsferðir þessara manna í sumar og haust til Framsfl. hafi ekki verið af heilindum gerðar, og má búast við, að svörin verði eftir því. En ég hef líka orðið hissa á framkomu nokkurra annarra hv. þm., sem talað hafa á móti till. hv. þm. Str.
Það mál, sem hér liggur fyrir, er um það að veita verulegum hluta þess fólks, sem við sjóinn býr, kost á sumarleyfi, og skal kostnaður að nokkru leyti greiddur úr ríkissjóði, þó að maðurinn sé ekki fastur starfsmaður hjá ríkinu. Hér er um tvenns konar hlunnindi að ræða: annars vegar raunverulega kauphækkun, sem er alls ekki óveruleg, og hins vegar skilyrði til hvíldar og tilbreytni fyrir þennan hluta þjóðarinnar. En hvernig dettur sumum hv. þm. í hug að vilja gera þann mun að meina sveitafólki sams konar réttindi? Einyrki í bæ eða kaupstað á að fá sumarleyfi með kaupi, en einyrki í sveit á að fara á mis við þetta. Till. hv. þm. Str. er ætlað að bæta úr þessu. Um till. hv. 2. þm. Árn. er það að segja, að hann hefur að nokkru leyti látið bugast af þeim falsrökum, að öðru máli gegni um sveitafólk. Þó mun ég greiða atkv. með till. hans, því að hún fer í aðalatriði fram á hið sama og till. hv. þm. Str., en hefur hins vegar að líkindum meiri skilyrði til að ná samþykki hér. Annars álít ég óhyggilegt af þm., sem búsettir eru í þéttbýli, að ætla að gera þennan mun, því að þetta verður aldrei aðskilið, og sveitamenn munu aldrei sætta sig við annað en það, að þeim verði veittur sami réttur og öðrum.