22.11.1943
Efri deild: 53. fundur, 62. löggjafarþing.
Sjá dálk 438 í B-deild Alþingistíðinda. (479)
35. mál, dómsmálastörf, lögreglustjórn, gjaldheimta o.fl. í Reykjavík
Frsm. (Lárus Jóhannesson) :
Ég vildi svara fyrirspurn hv. þm. Barð. (GJ) því, að núv. lögreglustj. er skyldur að taka við öðru embætti, ef hann missir þar einskis í fjárhagslega. Setning nál., að sýna skyldi honum í þessu allan sóma, var sett að minni ósk, til þess að ljóst yrði, að áherzla mín á, að skipt yrði um mann vegna samþykktar þessa frv., stafaði sízt af neinum hefndarhug frá mér. Hv. 1. þm. Eyf. minnti réttilega á það, að fyrrv. dómsmrh., Hermann Jónasson, sneri sér fyrst til manns með fullkomna liðsforingjamenntun, Péturs Sigurðssonar, og óskaði eftir, að hann tæki að sér embættið. Sá maður er sjóliðsforingi og hefur einnig landliðsforingjapróf. En hann hafnaði boðinu, því að hann áleit sig skorta lögfræðimenntun til þess. Þar sést, hvað þeim mönnum finnst til þurfa, sem hafa sérþekking á starfinu að nokkrum hluta, en öðrum, sem færra kunna, finnst færra til þurfa. Annars þarf ekki nema líta á verkefnin, sem lögreglustjóra eru ætluð, til að sjá, hver þörf honum er á lögfræðimenntuninni. Og sum þau verkefni gerast enn vandasamari með ákvæðum, sem verið er að setja í lög, þegar t. d. er leyfð húsrannsókn og leit á mönnum án dómsúrskurðar, en áður þurfti ætíð dómsúrskurð til slíks. — Handtökur eru einnig mikið vandamál, þar sem þær eru eitthvert hið viðkvæmasta mál, sem fyrir nokkurn getur komið persónulega. Það er ákaflega mikið undir því komið, að maður í þessu embætti hafi bæði til að bera stillingu og þroska. Venjulega stafar ekki mörgum mönnum lífshætta né lima af tiltektum óbreyttra borgara, en af ákvörðunum manns, sem hefur slíkt vald sem lögreglustjóri og ræður m. a. yfir skotvopnum, getur almenningi stafað mikil hætta. Fyrirskipun, sem hann gefur, getur leitt til tjóns, sem enginn getur bætt.