07.02.1945
Efri deild: 120. fundur, 63. löggjafarþing.
Sjá dálk 780 í B-deild Alþingistíðinda. (1134)
166. mál, bygging nokkurra raforkuveita
Eiríkur Einarsson:
Það er síður en svo, að ég vilji amast við því, að þetta frv., sem liggur hér fyrir til umr., eða þeirri niðurstöðu, sem hv. n. hefur komizt að um orðalag, heldur er það heildaraðstaða þessa. málefnis, sem vikið er hér að, sem gerir mér það nauðsynlegt að segja fáein orð.
Það var nú svo, að þegar hrundið var af stað til framkvæmda raflögn til Keflavíkur, sem skyldi koma fyrst, varð það óskabarn að njóta fyrst þeirra gæða, sem af því gat leitt fyrir hina smærri staði, að orkuverið tók til starfa við Ljósafoss og orkan komin hingað til höfuðstaðarins og Hafnarfjarðar, því að í upphafi var það margra manna ætlan, að fjölmennari þorp og kauptún, sem liggja mjög í námunda við Ljósafossorkuverið, myndu nú varðveita frumburðarrétt sinn í þeim efnum, verða fyrst. En úr því að það varð Keflavík, sem varð á undan, þá er ekkert við því að segja, og njóti hún þess heil, í stað þess að vera að amast við slíku. En úr því að hér er um að ræða lögfestingu og nokkuð ákveðna skipun um Keflavíkurveituna og áframhaldandi rafveitur um Suðurnes og þorpin þar, þá vil ég — og stenzt ekki við annað — láta vita af því hér í þessari hv. d., að ég mun fyrir 3. umr. þessa frv. í hv. d. bera fram brtt. þess efnis, að lögfest verði heimild fyrir ríkisstj., sams konar og hér um ræðir, að því er varðar raforku til kaupstaða fyrir austan heiði. Þessi rafvirkjun, sem átti að koma fyrst, dróst einhvern veginn aftur úr lestinni, og segi ég það ekki til þess að spilla fyrir málinu. Það er öðru nær. Það er mér ekkert öfundarmál. En þess vil ég vænta af þeim, sem hlutdrægnislaust líta á málið, að þeir sjái, að þorpin austan heiðar mega ekki dragast lengra aftur úr.
Ég hef rætt um þetta við Rafmagnseftirlit ríkisins, og það kom forstjóra þess ekkert spánskt fyrir, þótt þetta yrði lagt til viðvíkjandi þorpunum þarna eystra. Forstjórinn skilur vel, hve erfitt það er fyrir þessi þorp að horfa á ljósadýrðina, án þess að fá hennar notið. Hann áætlar, að það megi gera ráð fyrir, að þetta nemi allt að 2 millj. kr. hækkun, þannig að í staðinn fyrir 3 millj. kr. kæmi 5 millj., en þá gildir þetta bæði fyrir Hveragerði, Stokkseyri og Eyrarbakka. Eins og þessi till. ber með sér, þá er Þykkvabæ bætt við, en ég hygg þó, að litlar áætlanir liggi fyrir um, hvað leiðslur þangað myndu kosta. Ég sé svo ekki ástæðu til þess að fara lengra út í þetta við þessa umr., en milli 2. og 3. umr. mun ég bera fram brtt. Ég álít ástæðurnar fyrir því, að þarna verði hafizt handa, svo mikilvægar, að um það verði ekki deilt.