19.09.1944
Neðri deild: 52. fundur, 63. löggjafarþing.
Sjá dálk 90 í C-deild Alþingistíðinda. (2570)
125. mál, alþýðutryggingar
Flm. (Skúli Guðmundsson):
Frv. þetta er fram borið til þess að reyna að koma fram nauðsynlegri leiðréttingu á fyrirmælum alþýðutryggingal. um elli- og örorkutryggingar. Eins og kunnugt er, eru opinberir starfsmenn tryggðir sérstaklega hjá sérstökum lífeyrissjóði samkv. l., og eftir alþýðutryggingal. eru þeir með öllu undanþegnir tryggingarskyldu hjá Lífeyrissjóði Íslands og gjaldskyldu til hans. En þannig er um fleiri hér á landi. Fyrir nokkrum árum voru ákvæði sett í l. um alþýðutryggingar viðvíkjandi starfsmönnum tveggja banka, Landsbanka Íslands og Útvegsbankans. Skyldu þeir einnig undanþegnir gjaldskyldu til Lífeyrissjóðs Íslands, enda hafa þessir starfsmenn tryggingar hjá sérstökum lífeyrissjóðum. Nú er hins vegar kunnugt, að það eru fleiri stofnanir hér á landi, sem hafa stofnað sérstaka eftirlaunasjóði fyrir sitt starfsfólk. En það fólk verður eftir sem áður að greiða gjöld til Lífeyrissjóðs Íslands, eins og l. eru nú úr garði gerð. Þarna er því um misrétti að ræða, sem er alveg óviðunandi og óverjandi að hafa í löggjöfinni áfram.
Það má telja, að hér geti verið um tvær leiðir að ræða. Önnur er sú að láta alla landsmenn greiða gjöld til Lífeyrissjóðs Íslands, einnig þá, sem hafa sértryggingar hjá sérstökum sjóðum. Hin leiðin er að láta þá, sem hafa tryggingar hjá sérstökum sjóðum, vera undanþegna tryggingarskyldu hjá Lífeyrissjóði Íslands. Alþ. hefur í raun og veru hafnað fyrri leiðinni. Þegar frv. um lífeyrissjóð opinberra starfsmanna var til meðferðar á síðasta þingi, var borin fram till. um, að þeir skyldu vera tryggingarskyldir hjá Lífeyrissjóði Íslands, og var vitanlega til þess ætlazt af flm., að ef hún yrði samþ., yrði um leið látin falla niður undanþágan, sem starfsmenn bankanna hafa nú frá því að gjalda til hins almenna lífeyrissjóðs. En meiri hl. Alþ. hafnaði þessari leið og ákvað, að opinberir starfsmenn skyldu vera með öllu lausir við að gjalda til Lífeyrissjóðs Íslands. En fyrst þannig var að farið, er ekki um annað að ræða fyrir þingið en að breyta l. í það horf, að aðrir menn í landinu, sem eins stendur á um, að þeir hafa elli- og örorkutryggingu hjá sérstökum sjóðum við aðrar stofnanir en banka og ríkisstofnanir, njóti einnig sömu kjara. Hitt er óverjandi, að hafa löggjöfina eins og hún er nú, að gera svo freklega upp á milli manna.
Fyrir tveimur árum bar ég hér fram frv., sem stefndi í svipaða átt og þetta. En þá var því af meiri hl. þingsins vísað frá og færðar fram þær ástæður, að það þyrfti að endurskoða l. um alþýðutryggingar. En ég veit ekki, hvað þeirri endurskoðun líður. Það hafa a. m. k. engar till. komið fram enn þá um breyt. á þessum kafla alþýðutryggingal. Og ég sé ekki, að sæmilegt sé að fresta því að gera þessa sjálfsögðu leiðréttingu, jafnvel þótt einhver endurskoðun ætti að fara fram: (HelgJ: Endurskoðunin er í fullum gangi.) Ég tel ekki, að það breyti neinu. Það getur verið gott að taka þennan kafla l. til endurskoðunar. Hitt tel ég ekki sæma, að láta ranglætið viðgangast öllu lengur, sem menn eiga nú við að búa.
Ég sé ekki ástæðu til að hafa þessi orð fleiri, en mælist til, að frv. verði að lokinni þessari umr. vísað til 2. umr. og n., sem að líkindum ætti að vera félagsmálanefnd.