12.01.1945
Efri deild: 101. fundur, 63. löggjafarþing.
Sjá dálk 1353 í B-deild Alþingistíðinda. (3553)
234. mál, stimpilgjald
Fjmrh. (Pétur Magnússon):
Herra forseti. Þetta litla frv. er flutt af fjhn. Nd. eftir beiðni stj.
Eins og kunnugt er, þá er til þess ætlazt í l., að stimpilgjald sé miðað við raunverulegt söluverð eigna, en í þeim l. er ákveðið, að ef söluverð er ekki tilgreint á afsalinu, þá skuli miða við fasteignamatsverð. Þegar verðhækkunin kom á fasteignir, eftir að styrjöldin byrjaði, var augljóst, að þessi varnagli hlaut að verða til tjóns fyrir ríkissjóð, því að þá var söluverð jafnan fyrir ofan fasteignamat, og þegar fasteignir fóru að hækka ört í verði, gat þetta ekki staðizt lengur. Þá var gripið til þess með l. frá 1942 að breyta l. þannig. að stimpilgjald skyldi miðað við tvöfalt fasteignamat, ef kaupverð væri ekki tilgreint á afsalsbréfinu. Þetta hefur kannske nokkurn veginn fullnægt, þegar þessi breyt. var gerð, en sú dýrð stóð ekki lengi, því að þegar verðhækkunin fór að koma fyrir alvöru á síðari hluta ársins 1942. varð gangverð á fasteignum ekki tvöfalt fasteignamat, heldur þre- eða fimmfalt og jafnvel þar yfir. Stj. þótti ekki ástæða til, að þeir, sem seldu eða keyptu fasteignir, gætu hagnazt á slíku lagaákvæði sem þessu. Það varð regla við fasteignasölu að tilgreina ekki kaupverð, heldur tiltaka fasteignamat eignarinnar í afsalsbréfinu og greiða stimpilgjald af tvöföldu fasteignamati. Það er ekki gott að segja, hve miklu þetta munar fyrir ríkissjóð, — til þess hefði þurft rannsókn, sem ekki þótti ástæða til að framkvæma, — en ef þessi breyt., sem gera á með þessu frv., næði fram að ganga, þ.e.a.s. að miða við fimmfalt fasteignamat, þá á að vera nokkurn veginn tryggt, að menn hagnist ekki á að tilgreina ekki söluverð fasteigna. Hitt er annað mál, að með þessu frv. er engan veginn tryggt, að rétt söluverð sé sett á afsalsbréfin, en það er annað mál, sem ekki þýðir að ræða í sambandi við þetta frv.
Ég leyfi mér að leggja til, að frv. nái fram að ganga og verði vísað til 2. umr. og fjhn.