17.05.1947
Neðri deild: 130. fundur, 66. löggjafarþing.
Sjá dálk 1923 í B-deild Alþingistíðinda. (3546)
253. mál, embættisbústaðir dómara
Dómsmrh. (Bjarni Benediktsson) :
Herra forseti. Frv. þetta er borið fram af hv. allshn., en ég hef látið semja það í samráði við aðalmeðlimi ríkisstj. — Efni frv. er það að breyta l. um embættis bústaði héraðsdómara. sem sett voru á síðasta þingi, þannig að l. nái einnig til embættisbústaða hæstaréttardómara og héraðsdómara í Reykjavík, sem nú eru borgardómari, borgarfógeti og sakadómari. Þar sem sett hafa verið svipuð ákvæði um bústaði embættismanna í öðrum tilfellum, hefur Reykjavík ekki verið undanskilin í þeim l., t. d. um opinbera aðstoð við byggingu prestssetra. Þykir því ekki ástæða til þess að hafa þá undanþágu áfram í l. varðandi héraðsdómara í Reykjavík, enda er sannast bezt um það að segja, að a. m. k. tvö af þessum embættum hér í Reykjavík, sakadómaraembættið og borgardómaraembættið, eru í raun og veru miklu verr launuð en mörg bæjarfógetaembætti úti um land, því þótt þau embætti hafi að vísu lægri fastar tekjur, þá hafa þau þeim mun meiri aukatekjur, og þess vegna er mjög sanngjarnt að láta héraðsdómaraembættin í Reykjavík, sem eru hin veglegustu og vandasömustu, verða aðnjótandi þessara hlunninda, sem frv. gerir ráð fyrir, að því leyti sem um hlunnindi er að ræða. Það er því vitað, að þar sem hæstaréttardómarar, sem eiga að vera fremstu menn sinnar stéttar, eru bæði tekjulægri en t. d. bæjarfógetar úti um land og eins tekjulægri en jafnvel miðlungs málflutningsmenn hér í bæ, er að sjálfsögðu erfitt að halda fyrsta flokks mönnum í þessum stöðum til lengdar, er ekki er búið þannig um stöðu þeirra, að þeir geti a. m. k. keppt við beztu embætti hér í Reykjavík, enda þótt ekki sé miðað við þær hæstu tekjur, sem menn geta haft af lögfræðistörfum með sjálfstæðum „praxis“. Það er og vitað, að allir eða a. m. k. flestir hæstaréttardómarar nú eru annaðhvort eignalitlir eða gersamlega eignalausir menn, miðað við núverandi fjárhagsástand, og þeim ókleift að koma upp húsum yfir sig af eigin rammleik.
Eins og sakir standa, er það mjög mikil nauðsyn fyrir suma þessara manna að koma yfir sig íbúðarhúsi, en fjárhagslegir erfiðleikar slíkir, að þeir eiga erfitt með það af eigin rammleik.
Ég vil svo vænta þess, að þetta mál mæti velvilja hv. d. og að það geti náð fram að ganga á sem stytztum tíma.