27.02.1948
Efri deild: 70. fundur, 67. löggjafarþing.
Sjá dálk 83 í C-deild Alþingistíðinda. (2203)
38. mál, iðnaðarmálastjóri og framleiðsluráð
Frsm. minni hl. (Páll Zóphóníasson) :
Herra forseti. Það er út af ræðu hv. þm. Barð., frsm. meiri hl. n., sem ég vil reyna að leiðrétta ofurlítið og koma honum í skilning um hið rétta. Hann sagði, að það væru eiginlega engin l. til í landinu, sem fjárhagsráð gripi ekki inn í á einn eða annan veg og vildi með því réttlæta samþykkt þessa frv., sem hann þó viðurkenndi að feli í sér ákveðin fyrirmæli um framkvæmd l., sem í meginatriðunum eiga að vera hin sömu og fjárhagsráði eru ætluð nú eftir lögum. Það er reginmismunur á þessu og hann er sá, að þegar l. um fjárhagsráð voru sett þá eru til mörg l., sem ráðið gripur inn í, en þá gilda síðustu l., en ef við aftur á móti samþykkjum þetta frv., þar sem m. a. er ætlazt til að iðnaðarmálastjóri og framleiðsluráð iðnaðarins geri áætlun um, hvað eigi að flytja inn til þarfa iðnaðarins, sem l. um fjárhagsráð mæla fyrir að það ráð eigi að sjá um nú þá eru komnir tveir tígulkóngar í spilin, sem rekast hvor á annan. Og ef þessi yrði raunin á, væri hægt að segja, að þetta frv. væri samþ. í þeim tilgangi að gera fjárhagsráði ómögulegt að starfa að þeim verkefnum sem því eru ætluð samkv. gildandi l. Þetta gerir að verkum, að það er algerlega útiloka að samþykkja þetta frv. eins og það liggur fyrir, nema eitt af tvennu vaki fyrir þeim, sem eru því samþykkir, sem sé að þeir geri það í þeim tilgangi að grafa undan fjárhagsráði og gera það óstarfhæft af því að þeir vilja láta annan aðila taka við verkefnum þess. Hinn tilgangurinn gæti verið sá, að menn treysti því ekki að ríkisstj. verði við þeim tilmælum sem felast í rökst. dagskránni, að láta samræma ákvæði þessa frv. gildandi l. fella úr þeim, ef á þarf að halda og skipta verkefnum milli viðkomandi stofnana, sem ætluð eru meira og minna sömu verk, þannig að þær rekist ekki á.
Hv. þm. Barð. var að tala um að þörf sé á að fá iðnaðarmálastjóra, er verði ábyrgur maður og ráði yfir ýmsu á þessu sviði. Ég verð nú hins vegar að segja það, að ég legg ósköp lítið upp úr slíkum ábyrgðum. Ég geri t. d. lítið úr þeirri ábyrgð, sem hægt er að koma fram á hendur vegamálastjóra fyrir það að eyða fé úr ríkissjóði til þess að byggja brú, sem er eingöngu til afnota fyrir einn einasta mann og hans konu til þess að komast í sumarbústað þeirra. Og ég býst við, að hv. þm. Barð. sé sammála mér um það, að byggðar séu brýr í tugatali, sem lítil eða engin þörf er fyrir, samtímis því sem látið er ógert að byggja brýr, sem margfalt meiri þörf er á. Hver reynir að koma fram ábyrgð á hendur viðkomandi embættismanni, þ. e. vegamálastjóra fyrir þetta? — Hver reynir að koma fram ábyrgð á hendur vitamálastjóra fyrir það, að bryggjugerð norður í landi, sem búið var að verja stórfé til, hafi mestöll molnað upp og orðið ónýt, af því að verkið var svo illa unnið? Þarna hafa fátækir menn verið blekktir til að ráðast í þessa bryggjugerð, og vitamálastjóri hefur lagt fyrir þá kostnaðaráætlun. Þeir hafa lagt fram 250 þús. og er þá komið helmingi hærra en áætlað var og mun þó enn eftir. Og síðan er viðbúið, að þeir verði nú að leggja fram fé til þess að gera við skemmdirnar. sem orsakazt hafa vegna vanrækslu opinberra starfsmanna. — Hver kemur fram með ábyrgð á hendur húsameistara ríkisins, sem rífur niður og eyðileggur fornar minjar úr kirkjunni á Bessastöðum og eyðir síðan hundruðum þúsunda í viðgerð á henni? Ég geri því ekkert úr ábyrgð opinberra embættismanna. Hitt er svo annað mál, að ef hv. þm. Barð. vill vera með í því að leggja vinnu í að koma fram með frv. um ábyrgð á hendur þeim verkfræðingum og öðrum opinberum starfsmönnum, sem gerast sekir um að gera rangar áætlanir um framkvæmdir og leika sér þannig að því að blekkja menn til að leggja fram fé til þeirra, sem svo krefjast margfalt hærri fjárframlaga heldur en ætlazt var til í fyrstu. — þá vil ég gjarnan vera með í samningu slíks frv.
Það, sem frá mínu sjónarmiði er hér um að ræða, er ekkert annað en það, hvort við viljum reyna að gera l. þannig úr garði, að þau komi að gagni í framtíðinni og verði árekstralaus við eldri l. eða gerum þetta frv. nú að l., þannig að um þau verði sífellt rifizt, og mætti segja mér, að kannske vilji sumir samþykkja frv. í þeim tilgangi einum að reyna að grafa undan fjárhagsráði.