15.03.1948
Efri deild: 78. fundur, 67. löggjafarþing.
Sjá dálk 501 í B-deild Alþingistíðinda. (775)
178. mál, fiskmat o.fl.
Fjmrh. (Jóhann Jósefsson):
Ég vil þakka hv. n. fyrir fljóta afgreiðslu þessa frv. Varðandi brtt. hef ég haft þau ummæli utan fundar við hv. frsm., að það, sem n. kæmi sér saman um að breyta og drepið var á við mig, mundi ég á þessu stigi málsins síður vilja gera að ágreiningi, þar sem mér finnst mest varið í, að þessum málum sé komið á grundvöll, því að eins og ég tók fram við fyrri umr., er ein tegund mats — gott ef það er ekki harðfisksmatið líka —, sem ekki er byggð á neinum lagalegum grundvelli fram að þessu. Ég átti við freðfisksmatið.
Hér eru lagðar til nokkrar breyt. Að í stað „atvinnumálaráðuneytið“ og „atvinnumálaráðherra“ komi bara: ráðuneytið og ráðherra, virðist rétt breyt., enda heyrir starf atvmrn. undir fleiri en einn ráðherra nú. Þá er næsta brtt., sem hv. 1. landsk. skrifaði undir með fyrirvara, um tölu fiskmatsmanna. Formaður minntist á þetta við mig líka, og bað ég hann að eiga tal við fiskmatsstjórana og þá einkum og sér í lagi Svein Árnason, sem ég veit hann hefur gert. Lýsti hann nokkuð, hvaða hugsanir byggju á bak við orðalag það, sem er á frv. Ég býst við, að nokkuð vafasamt sé, hvort óhætt muni að fækka þessum yfirfiskmatsmönnum. Að vísu er, eins og hv. frsm. minntist á, hægara að fjölga en fækka. En hins vegar er vert að taka nokkurt tillit til þess, að hraðfrystihúsunum hefur fjölgað. Og eftir því sem þeim fjölgar, er eftirlitið víðtækara. Ég vil nú að vísu fylgja því, sem meiri hl. n. hefur orðið ásáttur um, en þó með því fororði, að ef til kemur, megi gera hér á bráðabirgðaskipun með því að láta töluna vera 7 eða bæta við þessum aukamanni á einhvern hátt, sem yrði síðar meir lögfestur, ef að því ráði væri hnigið. Þeir, sem hafa samið frv., hafa komizt klaufalega að orði, — og það má kenna mér um þetta líka að sigta ekki orðalagið meira en ég hef gert, — þegar þeir skýrgreindu þessi störf og þá hæfni, sem skuli lögð til grundvallar, því að það er aðeins talað þá um tvo, en annars staðar er talað um þrjá, sem eigi búsetu í Reykjavík. Eins og hv. frsm. tók fram, hafa þeir gefið þá skýringu eftir á, að þeir hafi hugsað sér, að þessi þriðji maður sé nokkurs konar hreyfanlegur yfirfiskmatsmaður, geti hlaupið undir bagga á Norðurlandi á sumrin. Og það getur sjálfsagt margt með því mælt að hafa þar nokkru meira eftirlit heldur en aðeins eins yfirfiskmatsmanns, sem er búsettur á Akureyri. Ég sagði frsm., að ég mundi á þessu stigi málsins sætta mig við það, sem meiri hl. vildi, og ekki gera úr því hávaða, en þó með því fororði, að ef til minna kasta kemur að hafa þetta með höndum framvegis, yrði ég að meta mest að sjá starfinu vel farborða og þá jafnvel þó að það kostaði að hafa þennan mann, sem ég leyfi mér að nefna — eins og sagt var í verstöðvunum — yfirskipsmann, til trausts og halds. Hitt er flest allt orðabreyt. eða lagfæringar hjá n., og skal ég ekki fjölyrða um þær.
Þá kem ég að gildistöku l. Ég þykist vita, hvað vakir fyrir n. með því að vilja hrinda l. í framkvæmd nú þegar og að það sé í sambandi við það, að hv. fjvn. hefur tekið tillit til þessarar væntanlegu niðurfærslu á greiðslum til fiskmatsmálanna. Hins vegar er þetta ekkert stórvægilegt atriði, og ég hefði talið nægilegt, að l. kæmu til framkvæmda um áramót, eins og stendur í frv., en ég læt samt ráðast, hvað verður hér ofan á í þessum efnum. — Þá er þess að geta, að sumir þeirra manna, sem hér um ræðir, eru — eins og bent var á við 1. umr. málsins — fastir í sínu starfi og er ekki hægt í einn vetfangi að rútta algerlega til í þessum efnum. Virðist því kannske eins heppilegt, að gildistaka l. yrði ekki fyrr en um næstu áramót, svo sem gert er ráð fyrir í upphaflega frv. En allt það, sem ég hef hér sagt, er þó ekki þess eðlis, að ég áliti það nein höfuðatriði. Hitt er að sjálfsögðu aðalatriðið, eins og oft hefur verið vakið máls á, a.m.k. utan þings og sérstaklega á fiskiþingi, að koma nokkurri breyt. á skipan þessara matsmála, en þá verður að hafa það í huga, að slíkt verði ekki á kostnað þeirrar vöruvöndunar, sem okkur er nauðsynleg, til þess að fiskurinn missi ekki það góða álit, sem hann nú nýtur, heldur að það megi aukast og þar með útflutningshæfni hans.