22.02.1951
Sameinað þing: 45. fundur, 70. löggjafarþing.
Sjá dálk 62 í D-deild Alþingistíðinda. (3905)
168. mál, landhelgisgæzla og aðstoð til fiskibáta
Frsm. meiri hl. (Gísli Jónsson):
Herra forseti. Till., sem liggur fyrir á þskj. 583, fer fram á að fela ríkisstj. að annast leigu á vélskipi til að annast landhelgisgæzlu og björgunarstörf á Breiðafirði og sunnan Snæfellsness á tímabilinu febrúar til maíloka. Þessu máli var vísað til hv. fjvn. þann 12. þ. m. N. tók málið strax fyrir og kallaði til sín forstjóra Skipaútgerðar ríkisins. Hann upplýsti, að við landhelgisgæzlu og aðstoð við fiskibáta væru nú 5 skip og væri þeim ráðstafað þannig: Á svæðinu frá Reykjanesi að Öndverðanesi eru 2 skip, „Hermóður“ og „Sæbjörg“, fyrir Vestfjörðum, þar með talinn Breiðafjörður, væri eitt skip, „María Júlía“, fyrir Norður- og Austurlandi 1 skip „Óðinn“, og á svæðinu frá Vestra Horni að Reykjanesi væri 1 skip, „Ægir“, sem þó væri að mestu bundinn við gæzlu við Vestmannaeyjar á aðalvertíðinni þar. Forstjórinn upplýsti enn fremur, að nokkuð væri breytt um verksvið skipanna eftir vertíð, gæzla þá aukin fyrir Norðurlandi vegna síldveiða, en samtímis dregið úr henni sunnanlands. Forstjórinn upplýsti, að ef framkvæma ætti þáltill., mundi það kosta um 70 þús. kr. á mánuði, eða um 280 þús. kr. í 4 mánuði, en þar sem nú er nokkuð liðið á febrúar, mætti búast við, að kostnaðurinn yrði um 250 þús. kr., ef till. yrði samþ. og heimildin notuð. Þetta var síðan rætt í n., og gat hún ekki orðið sammála um afgreiðslu málsins. Minni hl. vildi láta samþ. þáltill. óbreytta, en meiri hl. gat ekki fallizt á það. Hann vildi fyrst og fremst, að athugað væri, hvort ekki væri hægt að veita þessum svæðum nauðsynlega gæzlu með þeim skipakosti, sem fyrir hendi er, og það m. a. byggt á því, að þegar afgr. voru fjárlög, voru veittar 6 millj. kr. til landhelgisgæzlunnar, og þessi mál voru þá rædd í n. og þá komu engar till. fram, hvorki í hv. fjvn. né frá einstökum þm., um að hækka þessi framlög. Hefði slík bein krafa komið fram þá, eins og hún er nú komin fram, hefði að sjálfsögðu verið rétt að taka hana til athugunar, og hefði sú athugun leitt í ljós nauðsyn þessa, þá hefði átt að taka þessi útgjöld inn á fjárlög og benda um leið á tekjur á móti eða niðurskurð á öðrum útgjöldum.
Síðan fjárlög voru afgr. hefur ekkert breytzt í þessum málum, þörfin er sú sama og þá og skipakostur hinn sami. Ég er ekki með þessum orðum að segja, að skipakostur sé nægilegur, síður en svo, en ég er að benda á, að engar breytingar hafi átt sér stað síðan fjárlög voru afgr. og því ekki von, að veitt sé ¼ millj. króna til að auka gæzluna, án þess að fram fari nokkur athugun á því, hvort ekki sé hægt að skipuleggja starfssvið þeirra gæzluskipa, sem fyrir eru, betur en nú er gert og þannig, að þau veiti viðunandi gæzlu. Því leggur meiri hl. fjvn. til, að samþ. verði brtt. á þskj. 711, er hljóðar svo, með leyfi hæstv. forseta:
„1. Alþingi ályktar að fela ríkisstj. að hlutast til um, að landhelgisgæzlu og aðstoð við fiskibáta verði hagað þannig, að veiðisvæði, sem mjög mikil þörf er á að vernda, svo sem svæðin umhverfis Snæfellsnes og á Breiðafirði, fái nauðsynlega gæzlu. Skal fyrst og fremst lögð áherzla á að framkvæma þetta með þeim skipastóli, sem nú starfar við landhelgisgæzluna, en takist það ekki, verði skip leigt, eftir því sem þörf er á.
2. Fyrirsögn till. orðist svo: Till. til þál. um aukna landhelgisgæzlu og aðstoð til fiskibáta.“ Ég vænti þess, að hv. Alþingi fallist á þessa breyt. og samþykki till. eins og hún liggur fyrir á þskj. 711.