28.10.1952
Efri deild: 16. fundur, 72. löggjafarþing.
Sjá dálk 1578 í B-deild Alþingistíðinda. (2233)
98. mál, Búnaðarbankinn, byggingarsjóður verkamanna, lánadeild smáíbúðarhúsa o.fl.
Flm. (Karl Kristjánsson):
Herra forseti. Þó að aths. hv. 4. þm. Reykv. væru ekki meiri háttar, þá vil ég þó aðeins drepa á þær með nokkrum orðum og sýna, hve grunnt þær standa.
Hans aðalathugasemd var það, að með þessu frv. væri fé almennings tekið af honum og geflð til ákveðinna stofnana. Nú er mér spurn: Hverjir eiga þessar stofnanir, sem eiga að fá þarna óafturkræfu framlögin? Það er almenningur, sem á þessar stofnanir. Og þessar stofnanir á almenningur til þess að láta þær vinna með sér og hjálpa sér til að standa straum af búskap sinum í landinu, til sjávar og sveita, í bæ og sveit. Býst hv. 4. þm. Reykv. við því, að verkefni þessara stofnana þrjóti eða þeim verði lokið innan skamms? Býst hann við því? Nei, ég er viss um, að hann býst ekki við því. Og ég hugsa, að við athugun hljóti hann að komast að þeirri niðurstöðu, að fénu, sem almenningur hefur lagt í þessar stofnanir til þess að láta vinna þar með sér, er vel varið.
Þá benti hv. þm. á það sem rök, að enn kæmi það fram hjá stuðningsmönnum ríkisstj., að þeir vildu mismuna fólkinu í landinu, því að meiri hluti fjárins, sem um ræðir, færi til sveitanna. Hann nefndi hlutfallið af samanlögðum ræktunarsjóði og byggingarsjóði móti því, sem ætlað er til þess að hjálpa til húsabygginga í þéttbýlinu, og bar þau hlutföll saman. Hann taldi, að þetta væri rangt, jafnvel öfugt, vegna þess að fleiri byggju í bæ en sveit. En ef hann athugar þessi mál nánar og litur á það, að verkefni byggingarsjóðs Búnaðarbankans er hliðstætt verkefni byggingarsjóðs verkamanna og lánadeildar smáíbúða, þá sér hann, að þær upphæðir eru jafnar. En ræktunarsjóður hefur önnur verkefni, og þess vegna má ekki hafa hann í hlutfallinu, eins og hv. þm. gerði. En hann mun svara því, að jafnvel þó að bara byggingarsjóðirnir séu bornir saman, þá eigi fólkið í bæjunum að fá þar stærra hlutfall, af því að það sé fleira en fólkið í sveitunum. En þá er á það að líta, að eins og hagar til í þjóðfélagi okkar nú, þá mun öllum geta komið saman um það, að það er æskilegra, að landnámið sé aukið í sveitunum heldur en í bæjunum. Þess vegna þarf að bjóða upp á meiri aðstoð til að byggja upp sveitirnar heldur en bæina. Hann spáði því og vakti athygli á því með áherzlu, að með þessu frv. gæti verið boðið upp á það, að fleiri, sem hefðu fé að láni frá ríkinu, teldu réttmætt, að þeir fengju það sem óafturkræft framlag. En ég hefði haft gaman af því, að þm. hefði bent á hliðstæður. Ég hugsa, að það séu ekki fullkomnar hliðstæður til. En séu þær til, þá lít ég svo á, að tillögur þeirra vegna væru líka réttmætar.