14.01.1953
Sameinað þing: 28. fundur, 72. löggjafarþing.
Sjá dálk 49 í D-deild Alþingistíðinda. (2387)
157. mál, smíði fiskibáta innanlands
Gísli Guðmundsson:
Herra forseti. Mér þykir hv. þm. Ísaf. kveða nokkuð fast að orði, þegar hann talar um það hér sem staðreynd, að íslenzkur skipasmíðaiðnaður sé eins og sakir standa algerlega samkeppnisfær við erlendan. Það væri mjög ánægjulegt, ef hægt væri að fullyrða, að svo væri, en það þýðir vitanlega ekki að vera með slíkar fullyrðingar, nema hægt sé að styðja þær fullkomlega með rökum.
Ég dreg það ekki í efa, að þau fiskiskip, sem smíðuð hafa verið hér á landi, jafnist fullkomlega á við erlend fiskiskip að styrkleika og öðrum gæðum. Um það liggur fyrir vitnisburður margra manna, að svo sé. En til þess að vara verði talin samkeppnisfær, er nú venjulega litið á tvennt, gæðin og verðið, og því miður er það svo samkv. þeim upplýsingum, sem nú liggja fyrir um verð innlendra og erlendra fiskiskipa, að mjög mikill munur er á verðinu, og því fer fjarri, að hinar innlendu skipasmíðastöðvar séu hvað verð snertir, samkv. þessum upplýsingum, samkeppnisfærar við erlendar skipasmíðastöðvar. Ég vil telja, að því fari mjög fjarri, þegar það er talið liggja fyrir um alveg sams konar bát eða jafnstóran bát, að tonnið kosti 18–20 þús. í bátnum, ef hann er smíðaður hér innanlands, en sé fáanlegt fyrir 12 þús. erlendis. Og maður getur vel skilið það, eins og útgerðin er á vegi stödd, að menn sjái í minna, en þennan mun. Ég skal ekki segja um það, í hverju þessi mismunur liggur, en um þetta hafa komið fram ýmsar upplýsingar og á ýmsum vettvangi sem að svo stöddu er ekki ástæða til þess að rengja. Það er vonandi, að þetta eigi eftir að breytast, að þessi munur geti minnkað í hag skipaframleiðslu okkar og þá á þann hátt, að hún geti orðið ódýrari. En svona eru þær upplýsingar, sem nú liggja fyrir um þessi efni frá þeim, sem skipin þurfa að kaupa.
Með tilliti til þessa þarf engan að undra það, þó að menn kunni að spyrja nokkuð út í fyrirætlanir Alþingis í þessum málum, ef það er að gera um þau ályktanir, og þess vegna var það, að ég beiddist nokkurra skýringa af hv. frsm. allshn. um það, hvað n. vildi leggja í orðalag brtt., sem hún flytur. Þær skýringar, sem hv. frsm. gaf, voru á þann veg, að ég get fullkomlega sætt mig við þær, fannst þær eðlilegar. Ég geri því ráð fyrir því, að við gætum orðið alveg sammála um það að taka af tvímæli, og þess vegna vil ég leyfa mér að flytja skriflega brtt. við till. n., sem ég held að n. muni vera mér alveg sammála um, að aftan við till. bætist orðin eða flytja þá inn.
Till. yrði þá þannig, að í fyrsta lagi væri ákveðið að fela ríkisstj. að láta athuga rýrnun fiskibátaflotans, en síðari hluti tillögunnar væri þá um að athuga möguleika á því að bæta úr þessari rýrnun og þá vitanlega á þann hátt, sem tiltækilegt er, með því að smíða bátana, sem menn geta talið í fyrstu röð, eða með því að flytja þá inn. Ég vil leyfa mér að bera þessa till. fram og afhenda hana hæstv. forseta og vænti þess, að hv. n. geti á það fallizt, að hún verði samþ., þar sem við virðumst vera alveg sammála, hv. frsm. og ég, um það, hvað hér eigi í raun og veru að gera.
Það er alveg rétt, sem hv. frsm. sagði, að það hafa verið örðugleikar á því að flytja inn skip á þessu ári, því miður. Við þekkjum báðir og allir hv. þm. ástæðuna til þess, að þessir örðugleikar hafa verið. Ástæðan er erfiðleikarnir á því að selja framleiðsluvörur okkar erlendis og þar af leiðandi gjaldeyrisskortur í landinu, sem flestum er nú kunnur. En þess er nú að vænta þrátt fyrir það, að einhverjir möguleikar kunni nú að verða á innflutningi, og vitanlega þarf svo að vera, ef þau skip, sem smíðuð eru hér innanlands, reynast dýrari en svo, að útgerðin geti keypt þau, og reyndar hvort eð er, því þó að skip séu smíðuð innanlands, þá má, eins og hv. frsm. sagði, alltaf gera ráð fyrir því, að eitthvað þurfi að flytja inn af skipum