13.10.1952
Neðri deild: 7. fundur, 72. löggjafarþing.
Sjá dálk 294 í C-deild Alþingistíðinda. (3168)
35. mál, sjúkrahús o. fl.
Flm. (Pétur Ottesen):
Ég flutti á síðasta þingi frv., sem er samhljóða þessu. Það náði þá ekki fram að ganga, og höfum við hv. þm. Ak. nú flutt þetta frv. að nýju.
Það ríkti sú tilhögun hér um alllangt skeið, að ríkið lagði fram 1/3 kostnaðar við byggingu sjúkrahúsa í landinu, en jafnframt var þannig hagað til um þessi fjárframlög, að þau voru einungis látin taka til þess kostnaðar, sem leiddi af húsbyggingunni einni saman. Styrkurinn eða fjárframlagið tók hins vegar ekki til innanhússmuna eða læknisáhalda, sem þurfti að nota í sambandi við sjúkrahúsið. Þetta var á þeim tíma ekki jafntilfinnanlegt eins og nú af þeirri ástæðu, að þá voru læknavísindin miklu skemmra á veg komin og ekki þörf jafnmargra og dýrra tækja eins og nú er í sambandi við lækningarnar, því að eins og kunnugt er hafa framfarir í lækningum byggzt mjög á því, að handlækningarnar og nauðsynleg áhöld, sem nota þarf í sambandi við þær, hafa tekið stórum og miklum breytingum og framförum í seinni tíð.
Á þinginu 1949 voru gerðar þær breyt. um framlög til sjúkrahúsbygginga, að nú leggur ríkið fram allt að 2/5 kostnaðar, þegar um er að ræða byggingu slíkra húsa í kaupstöðum, en allt að 2/3 í öðrum sveitarfélögum, en hins vegar hefur ekki verið gerð sú lagfæring eða breyting á löggjöf um þetta efni að mæta þeirri ósk, sem fyrir hendi er, að styrkurinn nái einnig í sömu hlutföllum til húsbúnaðar, áhalda og lækningatækja. Eins og nú er komið um kostnað við þessa hlið sjúkrahúsbygginganna, þá er þetta orðið mjög nauðsynlegt og aðkallandi, af því að ég ætla, að kostnaður, sem leiðir af húsbúnaði, áhöldum og lækningatækjum, sé nú orðinn 1/3 hluti af heildarkostnaði við slíka framkvæmd. Þetta leiðir vitanlega af því, sem ég drap á áðan, hve handlækningarnar hafa tekið miklum og stórvægilegum framförum. Í þessu frv. er því lagt til, að þessum óskum sé mætt, sem öll sanngirni mælir með, og það því fremur sem reynslan sýnir það alls staðar, að rekstur slíkra sjúkrahúsa, eftir að þeim hefur verið komið upp, er mjög erfiður, og víðast hvar, ef ekki alls staðar, eru þau, þrátt fyrir há daggjöld á sjúkrahúsunum, samt sem áður rekin með halla og það víða allverulegum halla, eins og t. d. þau sjúkrahús, sem ríkið stendur að, og svipað mun vera að segja um þau, sem eru á höndum annarra aðila. Við flm. leggjum þess vegna mjög ríka áherzlu á það, að eins og mætt var nauðsynlegum breyt., sem orðið hafa á kostnaði við byggingu slíkra húsa, 1949 með hækkuninni á framlaginu, þá verði nú tekið tillit til þess, hve geysilega hár liður í slíkri framkvæmd stafar af kostnaði við húsbúnað, áhöld og lækningatæki, og nú verði mætt þeirri ósk, að ríkisframlagið verði einnig látið taka til þessara framkvæmda. Ég vil benda á það í þessu sambandi, að þetta er í fullu samræmi við yngri löggjöf um svipaða þátttöku ríkisins í byggingu t. d. skólahúsa og nokkurra annarra slíkra fyrirtækja. þar sem innanstokksmunir þeirra eru reiknaðir með byggingarkostnaðinum. Hér er því um sanngjarna og eðlilega samræmingu að ræða, sem gerð er með hliðsjón af þeim miklu breytingum, sem orðið hafa á þessu sviði frá því, sem áður var, þegar grundvöllurinn að þessu var lagður, um það, hversu haga skyldi þátttöku ríkisins í þessum kostnaði. — Ég vil svo óska þess að, að lokinni þessari umr. verði málinu vísað til heilbr.- og félmn.