22.02.1958
Neðri deild: 54. fundur, 77. löggjafarþing.
Sjá dálk 1865 í B-deild Alþingistíðinda. (3018)

Landhelgismálið

Ólafur Thors:

Herra forseti. Ég hef leyft mér að biðja um orðið utan dagskrár vegna blaðaárása út af landhelgismálinu, sem fram hafa komið í blaði hæstv. utanrrh., bæði í dag og einu sinni áður, og eru þessi blaðaskrif, sem eru árásir á hv. formann þingflokks Sjálfstfl., Bjarna Benediktsson, og mig, skrifaðar undir nafni af einum af þingmönnum Alþfl., hv. 5. landsk. þm., Benedikt Gröndal.

Ég vil nú leyfa mér — með leyfi hæstv. forseta — að vitna í greinina í Alþýðublaðinu í dag, hina hef ég því miður ekki við höndina, enda hygg ég, að það skipti ekki aðalmáli, af því að í greininni í dag sé flest það endurtekið, sem máli skiptir, og raunar nokkru bætt við fyrri greinina. Þessi grein hv. þm. hefst með þessum orðum:

„Það hefur verið einróma álit ríkisstj. marga undanfarna mánuði, að nauðsynlegt væri að varðveita þjóðareiningu í landhelgismálinu, þar sem fyrir dyrum er næsta stórskrefið í því máli. Þetta er orsök þess, að litið hefur verið ritað eða rætt um málið opinberlega af hálfu stjórnarflokkanna eða ráðherranna sjálfra, en því meira unnið að málinu í kyrrþey.“

Það er nú lagleg byrjun á þessu snilldarverki þessa unga þingmanns, að hann gefur yfirlýsingu um það, að um þetta alþjóðarmál, sem er eitt hið mesta velferðarmál þjóðarinnar, hafi ríkt þögn, af því að þögnin sé nauðsyn. Þetta boðorð uppfyllir hann svo sjálfur með því að skrifa tvær stórar árásargreinar á stærsta flokk landsins um þetta mál og alveg án tilefnis af hendi Sjálfstfl.

Þá segir næst og í beinu áframhaldi í þessari grein:

„Nú hefur farið svo, að Þjóðviljinn hefur ekki getað neitað sér um að nota þetta viðkvæma mál til árásar á utanríkisráðherra og tala um „andstöðu“ hans við víkkun landhelginnar. Slík skrif geta aðeins gert málstað þjóðarinnar ógagn. Svo sem vænta mátti, greip Morgunblaðið þetta hálmstrá og bergmálaði firru Þjóðviljans á forsíðunni með kröfu um skýringar. Þó er sjálfstæðismönnum fullkunnugt um allan gang þessa máls, og þeir vita mætavel, að það gerir ekki málstað íslenzku þjóðarinnar gagn, að stærsta blað landsins skuli, rétt áður en hln mikilvæga ráðstefna um landhelgismálið hefst í Genf, bera gróusögur um ágreining stjórnarflokkanna í þessu máli.“

Hv. þm. talar um þessa firru Þjóðviljans, — ég vek athygli á orðunum „firru Þjóðviljans“. Hv. þm. segir, að Morgunblaðið hafi borið út „gróusögur“ um ágreining stjórnarflokkanna um þetta. Nú spyr ég: Kalla menn þetta firru, að það hafi verið ágreiningur innan stjórnarinnar? Kalla menn það gróusögu að segja frá þessum ágreiningi, eftir að blað þess ráðherra, sem er einvaldur í þessu máli, hefur skýrt frá þessum ágreiningi og ásakað utanrrh. hörðum orðum fyrir að hafa tafið framkvæmd málsins? Og einkum og sérstaklega vil ég spyrja þennan hv. unga þingmann, Benedikt Gröndal, hvað hann sjálfur álítur um þetta. Hann segir nefnilega nokkrum línum neðar í þessari sömu grein frá því, að form, þingflokks Sjálfstfl. og form. flokksins, Bjarni Benediktsson og ég, höfum verið kvaddir á fund ríkisstj. snemma í október og þar hafi okkur verið skýrt frá málinu, en við höfum hins vegar óskað eftir skriflegri grg. og við höfum fengið hana, segir hann. Svo segir hann sjálfur, orðrétt:

„Í hinni skriflegu grg. var sjálfstæðismönnum gerð grein fyrir öllu því, sem gerzt hafði í málinu, síðan þeir fóru úr ráðherrastólunum. Vildi sjútvmrh. þá færa út strax, en utanrrh. bíða eftir niðurstöðum Genfarráðstefnunnar.“

Er það þá firra, að það sé ágreiningur á milli þessara manna, og er það gróusaga að segja frá því, sem hæstv. atvmrh. áður er búinn að segja um það? Ég spyr þennan þingmann. Vill hann standa við þau orð, að það sé gróusaga að segja frá þessu, og vill hann standa við þau orð, að það sé firra, að það sé ágreiningur, úr því að hæstv. atvmrh. segir, að hæstv. utanrrh. hafi tafið málið, og úr því að hv. þm. sjálfur skýrir frá því í þessari sömu grein, að þessi ágreiningur hafi verið svo grómtækur, að annar hafi viljað færa út landhelgina strax, en hinn neitað öllum aðgerðum þar til eftir Genfarráðstefnuna? Ég skal á þessu stigi málsins a. m. k. engan dóm kveða upp úr um það, hvor stefnan hafi verið réttari. En það er ómögulegt að komast undan því, að hér er djúpsettur ágreiningur, og það veit enginn betur, en þessi hv. þingmaður, úr því að hann sjálfur getur skýrt frá því á prenti, þó að honum láist að skilja það, að maður, sem ræðst á bátinn til slíkra þrifaverka sem hér er um að ræða, þarf að gæta sín að láta ekki hver ummælin stangast við hin.

Næst segir svo hv. þm., nokkrum línum enn neðar, orðrétt, með leyfi hæstv. forseta: „Þannig stóð málið, þegar stjórnin sneri sér til sjálfstæðismanna með ósk um samvinnu. Ólafur Thors svaraði og kvað sjálfstæðismenn skilja málið svo, að stjórnin væri búin að taka ákvörðun, og taldi það mistök að hafa ekki talað við sjálfstæðismenn fyrr. Þessu var svarað af stjórnarinnar hálfu með mótmælum og á það bent, að ákvörðun hefði ekki verið tekin, en æskilegt væri að heyra till. sjálfstæðismanna í málinu. Sjálfstæðismenn fengust ekki til að segja orð um málið og neituðu meira að segja að tala við Hans Andersen, þegar hann kom heim frá París samkvæmt beinni ósk þeirra sjálfra. Varð afstaða þeirra ekki skilin á annan hátt, en að þeir vildu ekkert samstarf við stjórnina hafa um málið, enda kom það á daginn, að þeir töldu sér hentugra að hafa frjálsar hendur og ráðast á stjórnina, þótt það gæti skaðað málstað landsins.“

Hér er um tvær veigamiklar fullyrðingar að ræða. Annars vegar vilja menn fá úr því skorið, hvort það sé satt eða ósatt, að stjórnin hafi verið búin að taka ákvarðanir.

Hv. þm. fullyrðir í umboði stjórnarinnar, að það sé ósatt, hún hafi ekki verið búin að taka neinar ákvarðanir. Ég skal af þessu tilefni leyfa mér að skýra frá því, að samkvæmt okkar ósk var okkur send skýrsla um málið, dags. 15. okt., undirrituð af hæstv. atvmrh., Lúðvík Jósefssyni. En eins og hv. þm. segir, mun það vera rétt, að í byrjun októbermánaðar höfum við komið á þennan fund.

Ég skal nú sleppa á þessu stigi málsins að fara ýtarlega út í þá skýrslu og alveg stilla mig um að ræða ýmsar hliðar í henni, sem gefa okkur tilefni til árása á stjórnina. Það er ekki aðalatriði málsins á þessu stigi, því að um þetta mál vil ég og víð sem minnstar deilur, þó að við teljum okkur nauðsynlegt að gera hreint fyrir okkar dyrum og sýna fram á óheilindi andstæðinganna í málinu. Ég ætla, eins og ég segi, að spyrja þessarar spurningar: Var stjórnin búin að taka ákvörðun?

Í áðurnefndri skýrslu ríkisstj., undirritaðri af Lúðvík Jósefssyni, stendur um þetta atriði það, sem ég nú skal leyfa mér að lesa upp:

„Sjútvmrh. hafði gert ákveðnar tillögur um, að stækkun landhelginnar yrði látin koma til framkvæmda 1. okt. þ. á. Utanrrh. taldi hins vegar ekki rétt að ráðast í stækkunina, fyrr en eftir Genfarfundinn.“

Þetta segir í skýrslunni og staðfestir þá, að þessi hv. þm. fer rétt með þann ágreining. Enn fremur segir um þetta í þessari sömu skýrslu :

„Nú er ríkisstj. það ljóst, að mjög miklu máli skiptir um farsæla lausn þessa máls, að allir stjórnmálaflokkar landsins geti staðið saman um það, sem gert er í málinu.“

Og loks kemur svo niðurstaðan af þessum skoðunum, og hún hljóðar þannig:

„Sjútvmrn. mun fallast á að ákveða framkvæmdartímann strax að Genfarfundinum loknum, ef það er nauðsynlegt til að skapa samstöðu allra flokkanna um málið.“

Þarf frekar vitnanna við? Hvað stendur í þessu? Í þessu stendur, að hæstv. atvmrh. vill hefja framkvæmdir 1. okt. í ár. Það stendur enn fremur: Utanrrh. neitar því. — Og það stendur loks: Ég undirritaður, Lúðvík Jósefsson, heimta samstöðu allra, og þar sem ég ekki get fengið hæstv. utanrrh. og þá væntanlega hans flokk um þessa samstöðu, þá gefst ég upp og fellst á að fresta aðgerðum fram yfir Genfarfundinn.

Hér er ákvörðun tekin, og þegar á okkur er kallað, þá er búið að taka þessa ákvörðun. Hvað átti þá að spyrja okkur um? Við skulum segja, að við hefðum sagt: Við viljum framkvæmdir strax. Það er að sönnu sagt, að hæstv. utanrrh. sé einlægur vinur minn og mér mjög hliðhollur, þó að við keppum í kjördæmi. En ég held samt ekki, að hann hefði fallið frá sínum einbeitta mótþróa mín vegna. Þess vegna var það fyrir fram útilokað að skapa samstöðuna, og einmitt af því að hæstv. atvmrh. vildi umfram allt þessa samstöðu, þá féllst hann á að fresta framkvæmdunum þar til eftir Genfarráðstefnuna. Það er þess vegna staðreynd, að við erum í raun og veru ekki kallaðir til neinna aðgerða annarra en þeirra að fallast á það, sem stjórnin er búin að gera, þ. e. a. s. að ákveða að fresta öllum aðgerðum í málinu fram yfir Genfarráðstefnuna.

Ég slæ því þess vegna föstu: Ákvörðunin var tekin, þegar á okkur var kallað, og það er þess vegna ranghermi hjá hv. þm., sem hann gagnstætt þessu fullyrðir í þeim ummælum, sem ég las upp. Og til vitnis um, að hæstv. atvmrh., Lúðvík Jósefsson, var búinn að gefast upp í málinu fyrir hæstv. utanrrh., bendi ég aðeins á það, að samkvæmt gildandi lögum þarf hæstv. atvmrh. engan um þetta að spyrja nema sína eigin samvizku og sitt eigið hyggjuvit. Hann hefur fullan rétt til að færa út friðunarlínuna samkv. gildandi lögum, hvort sem hans ástfólgna einkavini; — Guðmundi Í. Guðmundssyni, líkar betur eða verr. Hann gafst upp, og uppgjöfin hafði gerzt áður, en við vorum til kallaðir.

Hin veigamikla spurningin er sú, hvort við sjálfstæðismenn höfum neitað samstarfi um málið, eins og þessi ummæli hv. þm. ótvírætt segja. Það er að vísu að bera í bakkafullan lækinn, en ég ætla þó að lesa þau upp aftur, þau eru örstutt, herra forseti: „Sjálfstæðismenn fengust ekki til þess að segja orð um málið og neituðu meira að segja að tala við Hans Andersen, þegar hann kom heim frá París samkvæmt beinni ósk þeirra sjálfra. Varð afstaða þeirra ekki skilin á annan hátt en að þeir vildu ekkert samstarf við stjórnina hafa um málið, enda kom það á daginn“ o. s. frv.

Ég vil af þessu tilefni leyfa mér að lesa upp þau bréfaviðskipti, sem fóru á milli hæstv. atvmrh., Lúðvíks Jósefssonar, og Sjálfstfl. um þetta mál, með leyfi hæstv. forseta. Eftir að við höfðum fengið þessa skýrslu, sem ég gat um, dags. 15. okt., þá var málið rætt á tveimur flokksfundum hjá okkur, svo að allir gætu fengið tækifæri til þess að kynnast skýrslunni og þeim fróðleik, sem í henni felst. Eftir það var svo hljóðandi bréf skrifað með samþykki sjálfstæðisþingmanna — bréfið er dags. 31/10:

„Út af greinargerð, dags. 15. þ. m., varðandi bollaleggingar innan ríkisstj. um landhelgismálin, sem sjútvmrh. sendi Sjálfstæðisflokknum til athugunar, lætur flokkurinn þetta uppi:

Í greinargerðinni segir: „Ríkisstj. leggur áherzlu á, að heyra álit stjórnarandstöðunnar um framkvæmdartíma, því að hún telur, að ákveða beri hann þannig, að allir flokkar geti staðið saman um málið.“ Þegar þess er gætt, að í grg. er jafnframt skýrt frá því, að utanrrh. hafi ekki talið rétt að ráðast í stækkunina fyrr en eftir Genfarfundinn, og enn fremur, að „sjútvmrn. mun fallast á að ákveða framkvæmdartímann strax að Genfarfundinum loknum“, er auðsætt, að hið eina, sem gert hefur verið í málinu, er það, að stjórnin hefur ákveðið að hafast ekki að fyrr, en eftir Genfarfundinn. Telur Sjálfstfl. miður farið, að ríkisstj. skuli ekki hafa ráðfært sig við flokkinn, fyrr en búið var að taka þessa ákvörðun.

Þrátt fyrir þessi mistök lýsir flokkurinn sig fúsan til samvinnu um málið gegn því, að hann fái jafnóðum að fylgjast með öllu, sem í því gerist héðan í frá, þ. á m. að tilnefna til jafns við stjórnarflokkana fulltrúa, er fari með málið af Íslands hálfu á alþjóðavettvangi. Það skal tekið fram, að einstakir þingmenn Sjálfstfl, hafa áskilið sér rétt til að hreyfa málinu, eftir því sem þeir telja rétt.

F. h. Sjálfstæðisflokksins,

Ólafur Thors.“

Þessu bréfi er svo svarað sex dögum síðar af hæstv. ráðh. með svo hljóðandi bréfi:

„Í tilefni af bréfi yðar 31/10 þykir mér rétt að taka þetta fram:

Það er misskilningur, sem fram kemur í bréfi yðar, að ríkisstj, hafi ákveðið að hafast ekki að í landhelgismálinu fyrr en eftir Genfarfundinn í febr. næsta ár. Ríkisstj. hefur enga slíka ákvörðun tekið. Á viðtalsfundi þeim, sem form. Sjálfstfl. og form. þingflokks Sjálfstfl. áttu með ríkisstj. varðandi þetta mál kom þetta skýrt fram. Í bréfi mínu frá 15. okt. s. l. er þetta einnig skýrt fram tekið. Þar stendur eftirfarandi um afstöðu sjútvmrn.: „Sjávarútvegsmálaráðuneytið mun fallast á að ákveða framkvæmdartímann strax að Genfarfundinum loknum, ef það er nauðsynlegt til þess að skapa samstöðu allra flokka um málið, því að það er álit þess, að ekki sé rétt að standa þannig að málinu, að deilur þurfi að vera hér heima um einstök atriði málsins, sé nokkur kostur annars.“ Þér hafið áður fengið upplýsingar um, að sjútvmrn. hefur lagt til, að stækkun yrði framkvæmd fyrr en þetta, og það er enn þá þeirrar skoðunar, að æskilegt væri, að allir flokkar gætu sameinazt um það. Eins og skýrt kemur fram í bréfi ráðuneytisins frá 15. okt., var megintilgangur þess að leita eftir vilja Sjálfstfl. um samkomulag í málinu og þá alveg sérstaklega um val á framkvæmdartíma.

Ég ítreka því hér með fsp. mína um það, hvaða till. Sjálfstfl. hefur um framkvæmdartíma þessa máls.“

Þegar við lásum þetta bréf, urðum við alveg undrandi, gersamlega undrandi. Við höfðum skýrsluna, sem ég áðan vitnaði í, og nú segir hæstv. ráðh. í bréfinu, að það var enga ákvörðun búið að taka, og hinn ungi þingmaður hefur látið afvegaleiða sig með þessum ummælum ráðherrans. Ég ráðlegg honum að lesa þessa skýrslu. Hann hlýtur að eiga aðgang að henni. Ráðherrann segir í öðru orðinu það ósatt, sem hann segir í hinu orðinu satt. Ráðherrann hefur sjálfur sagt, eins og ég áðan gat um, í fyrsta lagi: Ég vildi hefja strax aðgerðir, — í öðru lagi: Utanrrh. vildi það ekki, — í þriðja lagi: Ég heimta samstöðu allra, — í fjórða lagi: Af því að ég gat ekki fengið hana, þar sem utanrrh. neitaði að verða mér sammála, þá gefst ég upp og sætti mig við að bíða þar til eftir Genfarfundinn. — Þetta segir ráðherrann í skýrslunni, sem er dags. 15. okt. og samin sjálfsagt eitthvað fyrr. En 6. nóv., þremur vikum seinna, segir hann, að hann hafi ekkert verið búinn að ákveða um þetta. Ja, það getur verið, að menn séu ekkert hissa á þessu núna, en fyrir tveimur árum hefði ég látið segja mér tvisvar sinnum, að svona málsmeðferð teldi þessi hv. ráðh. sér sæmandi í þessu stóra máli.

Loks kemur svo svar Sjálfstfl. við þessu bréfi og það er dags. 5 dögum seinna eða 11/11: „Út af bréfi ráðuneytisins, dags. 6. þ. m., vísast til bréfs Sjálfstfl. til sjútvmrn., dags 31. f. m., þar sem flokkurinn býður samstarf í landhelgismálum gegn vissum skilyrðum. Augljóst er, að ríkisstj. hefur ekki samstöðu í málinu, og telur flokkurinn frekari bréfaskriftir tilgangslausar, en óskar, að ríkisstj. segi til um, hvort hún fellst á skilyrði Sjálfstfl. fyrir samstarfi.“

Ég segi: Hvað þurfa menn frekar vitnanna við í þessu máli? Sjálfstfl. er óánægður með málsmeðferðina og lætur það í ljós með hóflegum orðum. Hann býður samt samstarf vegna mikilvægis málsins. Hann fær annað bréf, sem er hreinn útúrsnúningur, þar sem ráðh. segir allt annað en í skýrslunni og engan veginn varðandi staðreyndirnar um þetta fær staðizt. Sjálfstfl. svarar með fullri kurteisi og segir: Við skulum ekki vera að karpa um þetta, við skulum bara fá að vita, hvort ríkisstj. vill samstarf við okkur um málið eða hvort hún vill það ekki. — Ég spyr enn: Hvað þarf vitnanna frekar við um þessa hlið málsins?

Ég vil nú leyfa mér að vekja athygli allra hv. þdm. á þeim höfuðatriðum, að það liggur ljóst fyrir, að við sjálfstæðismenn buðum samstarf, ef við ekki sögðum, að við óskuðum eftir því, og settum fyrir því engin óaðgengileg skilyrði. Og hvernig var svo þessu tekið? Því var þannig tekið, að stjórnin hunzaði okkur. Hún virti okkur ekki einu sinni svars. Aldrei. Það erum þess vegna við, en ekki ríkisstj. hæstv., sem réttum fram hönd í þessum málum. Og það er þess vegna hæstv. ríkisstj., en ekki við, sem sló á hina útréttu hönd. Þetta vil ég biðja hv. þm., sem hefur farið öfugt með þetta eins og fleira í málinu, að leggja sér á minni eða hrekja. Á þessu sést líka, að það erum ekki við, sem berum út gróusögur um ríkisstj. í þessu máli. Það er hv. þm., sem ber út gróusögur um okkur í málinu. Mér þykir líka rétt að segja frá því, að nýverið barst Sjálfstfl. enn á ný bréf frá hæstv. atvmrh., Lúðvík Jósefssyni, um þetta mál. Það er dags. 13. febr. og hljóðar þannig, með leyfi hæstv. forseta:

„Ráðuneytið hefur ákveðið að skipa nefnd til þess að samræma sjónarmið stjórnarflokkanna um útfærslu landhelginnar, sérstaklega hvernig hin nýja friðunarlína skuli ákveðin, og vill hér með gefa Sjálfstfl. kost á að tilnefna einn mann í þessa n., sem skipuð verður einum manni frá hverjum hinna þingflokkanna. Jafnframt eruð þér, herra formaður, beðinn að láta ráðuneytinu í té hið allra fyrsta afstöðu Sjálfstfl. til þessa máls.“

Þetta var rætt á fundi Sjálfstfl. í gær og svarað þá þegar svo hljóðandi, með leyfi hæstv. forseta:

„Til svars bréfi landbrn.“ — það er skrifað frá landbrn. — „dags. 13. þ. m., þar sem Sjálfstfl. er gefinn kostur á að tilnefna einn mann í n., sem ráðuneytið hafði ákveðið að skipa til þess að samræma sjónarmið stjórnarflokkanna um útfærslu landhelginnar, er ráðuneytinu hér með tjáð, að flokkurinn hefur tilnefnt Sigurð Bjarnason alþm. í umrædda nefnd.“

Hvað sannar nú þetta? Það sannar í fyrsta lagi, að þrátt fyrir mjög ókurteisa framkomu hæstv. ríkisstj, í garð okkar í málinu setjum við ævinlega málið ofar öllu öðru. Þess vegna útnefnum við þegar í stað mann í þessa n., sem okkur er boðið að taka sæti i. Ég minni á það, að það eru umliðnir rúmir þrír mánuðir, frá því að við skrifuðum okkar seinasta bréf, og höfðum verið virtir að vettugi fullkomlega. En um leið og ríkisstj. opnar gáttina og segir: Viljið þið vera með í alvöru að ræða um málið? Já, með ánægju, segjum við. Við erum ekki að karpa um það, að okkur hafi verið sýndur dónaskapur. Nei, við segjum: Þetta mikla mál viljum við ræða, af því að við vitum, að við erum eins færir um það og hinir, og er það ekkert ofsagt.

En í öðru lagi vek ég athygli á því, að nú er það erindið að reyna að fá samstöðu um, hvernig hin nýja friðunarlína skuli vera. Í fyrri skýrslunni er sagt, að um það sé í rauninni varla nokkur ágreiningur, það sé bara ágreiningur um það, hvenær þetta eigi að koma til framkvæmda, um leið og okkur að sönnu í þeirri skýrslu voru sendar átta mismunandi teikningar af hugsanlegum friðunarlínum og rætt um þrjár mismunandi leiðir og seinna talað um, að tvær þeirra komi fyrst og fremst til greina. En þær eru raunar gerólíkar, þessar tvær leiðir, sem hæstv. ráðh. telur að komi fyrst og fremst til greina, og telur þó þá eiginlega engan ágreining vera um þessa hlið málsins. En þetta síðasta bréf sýnir, að þegar á hólminn er komið, þegar ráðstefnan er hafin, þá veit hæstv. ríkisstj. ekki sitt rjúkandi ráð, heldur ekki í þessum efnum. Hann veit ekkert, hvernig ríkisstj. ætlar að hafa sínar kröfur, og kallar okkur nú á elleftu stundu til samstarfs, sem við með ánægju erum reiðubúnir til, þó að öll málsmeðferðin sé mjög óviðfelldin og raunar vítaverð.

Myndin, sem við höfum af hæstv. ríkisstj. í þessu, er sú, að ofan á það að taka ákvörðun um frestun málsins fram yfir Genfarráðstefnuna án þess að spyrja okkur og ofan á það að virða okkur ekki svars og hafna þannig öllu samstarfi bætist nú það, að þegar Genfarfundurinn er hafinn, þá veit ríkisstj. ekki sitt rjúkandi ráð um, hvað hún eiginlega ætlar að gera, því að ef hún veit það, af hverju er hún þá að kalla okkur til samstarfs um þetta? Ég segi: Hverju er hægt að bæta við svona framkomu? Ja, það væri þá helzt það að senda ungan þingmann, sem lítið þekkir til málsins, út af örkinni til þess að bera út gróusögur um stærsta flokk landsins í málinu, eins og hann hefur gert.

Sjálfstfl. harmar þessa meðferð hins mikla velferðarmáls og neyðist til að víta hana opinberlega, úr því að málið á annað borð er dregið inn á þennan vettvang.

Ég vil svo að lokum geta þess, að það er enn fremur ósatt, sem hv. þm. Benedikt Gröndal segir í sinni grein, ekki einu sinni, heldur tvisvar, held ég, að Sjálfstfl. sé fullkunnugt um allan gang þessa máls. Já, hann orðar það svo, að sjálfstæðismönnum sé fullkunnugt um allan gang þessa máls, og raunar á öðrum stað í greininni held ég að það sé enn þá sterkar að kveðið og sagt: „alveg frá því“, að við fórum úr stjórn.

Sannleikurinn í málinu er sá, að okkur hefur ekkert um þetta mál verið sagt annað en það, sem stendur í skýrslu þeirri, sem ég gat um og er eiginlega frekar skýrsla um, að það sé fullkomið ósamkomulag innan stjórnarinnar, og ekki aðeins það, heldur sé hreinn persónuklofningur hjá hæstv. atvmrh. í málinu. Hann segir að vísu: Ég gerði tillögur. — En hann sendir teikningar af átta tillögum eða kort, þar sem koma fram átta mismunandi leiðir, talar sjálfur alvarlega um þrjár, en þó langalvarlegast um tvær, sem eru gerólíkar hvor annarri, eins og ég gat um. Þessi skýrsla segir þess vegna: Það er alger klofningur innan stjórnarinnar og persónuklofningur hjá mér, sjálfum atvmrh., sem öllu ræð, sem lýsir sér í því, að ég týni minni eigin persónu og skýt henni inn í persónu utanrrh. og fer eftir því, sem hann segir mér. Þetta er það, sem stendur í þessu, sem við höfum fengið um málið. Öllu öðru hefur verið haldið leyndu fyrir okkur.

Og ég vil segja hinum unga þm. að lokum það, að maður, sem býður sig fram í kjördæmi Péturs Ottesens, á ekki að láta etja sér á foraðið í landhelgismálinu, hann á ekki að vera að vekja um það óþarfar umræður, og hann á ekki að gerast beinn ósannindamaður í þeim umræðum og verða þannig sjálfum sér til lítils sóma og málinu til einskis gagns, svo að ég orði það ekki sterkara.