20.01.1959
Neðri deild: 59. fundur, 78. löggjafarþing.
Sjá dálk 1727 í B-deild Alþingistíðinda. (1315)
83. mál, húsnæði fyrir félagsstarfssemi
Flm. (Hannibal Valdimarsson):
Herra forseti. Hv. 2. þm. Reykv. bar fram þau tilmæli til okkar flm. að breyta frv., sem hér liggur fyrir til umr., á þann veg, að ráðh. yrði heimilað að taka húsnæði, að mér skildist til afnota fyrir félagasamtök, taka það til annarra nota en íbúðarhúsnæðis. Hann taldi, að það væri að gera Alþ. of mikið ómak af lítilli ástæðu, litlu tilefni að flytja frv. sem þetta.
Ég hygg, að slík mál séu engin hégómamál. Ég hygg, að það hafi varðað Vinnuveitendasamband Íslands nokkru að fá helmild til þess að nota það íbúðarhúsnæði, sem það fékk til sinnar félagsstarfsemi, og að Alþ. hafi stundum fengizt við óþarfari verk, en að greiða fyrir jafnfjölmennum samtökum og Vinnuveitendasambandinu og Múrarafélagi Reykjavíkur og rafvirkjafélaginu, en þessi félög fengu áheyrn hjá Alþ. undir sams konar kringumstæðum á síðasta þingi.
Þegar svo litið er á hina hliðina, hvort eigi að rýmka mjög um enn til þess að heimila að taka íbúðarhúsnæði í Reykjavík til annarra nota en íbúðar, þá verður a.m.k. öllum ljóst, að þar er ekki um smáatriði að ræða. Það var svo, að það voru teknir tugir íbúða, ef ekki hundruð, á ári hverju þrátt fyrir tilfinnanlegan skort á íbúðarhúsnæði í Reykjavík, til skrifstofuhalds og verzlana á undanförnum árum, og stóðst hvergi við, hvernig sem byggt var í Reykjavík, húsnæðisleysið hélt sífellt áfram. Þetta, að það var lagt bann að lögum við því að taka íbúðarhúsnæði til annarra nota en til íbúðar, það varð einn liðurinn í því að fá tök á þessu máli, að íbúðarhúsnæðið í Reykjavík rynni ekki úr greipum þeirra, sem áttu að fá íbúðarhúsnæði, þegar hér var verið að byggja hús. Það voru engu síður gömlu húsin, sem fóru til alls annars, en íbúðarhúsnæðis, og húsnæðisbölið hér hélzt við og virtist vera ólæknandi. Ég held, að þó að nokkuð hafi úr rætzt í þessu efni að undanförnu, þá sé enn full ástæða til þess að fara mjög varlega í það að opna gáttir til þess að auðvelda að taka íbúðarhúsnæði til annarra nota.
Ég óskaði þess ekki, meðan ég gegndi störfum félmrh., að hafa undanþáguheimildir í l. til þess að mega víkja frá þessu í einum og öðrum tilfellum, og ég veit ekkert um það, hvort núverandi félmrh. teldi það æskilegt að standa fyrir þeirri skothríð undanþágubeiðna, sem hann mundi fljótlega standa frammi fyrir, ef gerðar væru breyt. á l. nú, þótt það kunni að koma að því síðar annaðhvort að gera breyt. á þeim eða afnema þau, ef tekst að lækna það húsnæðisböl, sem hér hefur ríkt, og tel ég rétt, að hann segi frekar til um það. Ég mun ekki gerast flm. að því að opna neinar gáttir til þess að auðvelda að taka íbúðarhúsnæði í Reykjavík til annarra nota, eins og sakir standa, þó að málið hafi nokkuð lagazt á síðustu árum. Ég held, að Alþ. megi vel una því að taka um það ákvörðun, hvenær það telji ástæðu til að leyfa í einstökum tilfellum með lagasetningu að taka íbúðarhúsnæði í borginni til annarra nota en íbúðar, og tel það vera varfærnislegustu leiðina í þessu efni, eins og sakir standa, og fulla þörf á því enn þá að hafa nokkrar gætur á því, að íbúðarhúsnæði í borginni sé ekki hrifsað til hinna og annarra nota, nema rík ástæða sé til.