19.11.1958
Sameinað þing: 10. fundur, 78. löggjafarþing.
Sjá dálk 307 í D-deild Alþingistíðinda. (2248)
18. mál, smíði 15 togara
Sjútvmrh. (Lúðvík Jósefsson):
Herra forseti. Ég vék hér að því, síðast þegar þetta mál var hér til umræðu, að það væri alleinkennilegur háttur hafður á hjá sumum hv. þm. í sambandi við fram lagðar fyrirspurnir. Fyrst legðu þeir fram fsp. skriflegar, eins og lög standa til, fá síðan svör við þeim fsp., en ryðja svo upp úr sér í aukatíma hér á eftir munnlegum fyrirspurnum um alla heima og geima og gersamlega óskyld mál, og nú síðast kemur þessi hv. þm., 1. þm. Reykv., og spyr mig um það, hvar aðalbankastjóri seðlabankans muni hafa verið síðasta mánuðinn, hvað lengi í hverju landi og hvað hann hafi verið að gera og hvar hann sé staddur nú o.s.frv.
Ég býst nú við því, að það sjái allir hv. alþm., að það er hvorki eðlilegt að standa hér í fyrirspurnatíma, þar sem ákveðin skrifleg fsp. hefur verið lögð fram og henni hefur þegar verið svarað, og svara slíku, enda ætla ég ekki, að það sé mitt verk að segja til um það, í hvaða landi sá bankastjóri kann að vera staddur eða hvað hann kann að vera að gera í hverju landi um sig. Hitt skal ég taka fram til viðbótar því, sem áður hefur verið sagt, því að það virðist vera nauðsynlegt, a.m.k. gagnvart þessum hv. þm., að endurtaka æði oft vissa hluti, til þess að þeir gangi inn í hans koll, að það er rétt, að aðalbankastjóri seðlabankans, sem hefur unnið að þessum lántökum f.h. ríkisstj. nú um skeið og hefur verið m.a. erlendis að vinna að þessu, eins og ég sagði, hefur sérstaklega leitað eftir þessum lánum og verið þar í samningum við rétta aðila um það, fyrst og fremst í Vestur-Þýzkalandi, þar sem mestar líkur hafa staðið til, að togararnir yrðu smíðaðir, enda lánsmöguleikarnir einmitt út frá smíðastaðnum verið taldir mestir þar.
Það er fullkominn misskilningur hjá þessum hv. þm., að hér hafi verið talað á nokkurn hátt dularfullu máli um það, hvar mundi vera hægt að fá lán til smíða togaranna, ef þær vonir brygðust, sem aðalbankastjóri Seðlabankans nú vinnur að. Ég sagði hér í fyrri umr. um málið, að ríkisstj. hefði tekið lán til smíða á 12 smærri togurum í Sovétríkjunum með tilteknum lánskjörum, sem ég tilgreindi líka, og ég sagði, að þegar smíði þessara skipa nú væri lokið í þessum smíðastöðvum í Austur-Þýzkalandi, mundu einnig skapast möguleikar þar til þess að fá stærri skipin smíðuð þar, það hefði ekki verið hægt á sama tíma sem smíði smærri skipanna stóð yfir, og það væri líka kunnugt, að við ættum kost á því að fá lán á þessum sama stað og við tókum lánið í hinu fyrra tilfellinu, með sams konar kjörum til smíða á skipunum, einmitt á þessum stað. Og ég sagði enn fremur, að það væri mín skoðun, að ef ekki tækist að útvega lánið eftir þeim leiðum, sem nú væri unnið að, þá teldi ég fyrir mitt leyti rétt að draga það ekki frekar en orðið væri og snúa sér að því að taka þetta lán. En ég spurðist fyrir um það, hvort þeir fulltrúar Sjálfstfl., sem hér voru að spyrja um þetta mál, mundu vilja styðja þessa skoðun mína, ef ekki tækist að fá lánið í Vestur-Þýzkalandi og skipin þá smíðuð þar, hvort þeir vildu þá styðja það, að við tækjum lánin á sama stað og með sams konar kjörum og lánin voru tekin til skipanna 12, og leysa þannig þetta mikla mál. En það hefur mjög vafizt fyrir þessum hv. þm. að vilja svara því. Undirmennirnir vildu ekki svara, það var greinilegt, en svo kom fyrsti talsmaður flokksins hér á Alþingi, hv: 1. þm. Reykv., hér fram til umræðu í þessu máli á eftir hinum, en það vafðist einnig fyrir honum að svara þessu, og hann þóttist ekki hafa skilið spurninguna. Væri nú ekki gott, að hann vildi upplýsa þingheim hér um það, hvort hann vill og flokkur hans styðja þá leið; takist nú ekki að fá lán til smíða þessara skipa í Vestur-Þýzkalandi og eftir þeim leiðum, sem nú er unnið að, að við tökum þá lán til smíða á þessum skipum á sama stað og við tókum lán til smíða á minni skipunum 12 og með hliðstæðum kjörum, sem gerð hefur verið opinberlega grein fyrir? Vill hann styðja það, eða leggst hann gegn því, eins og ég tel mig hafa nokkra ástæðu til að ætla að hann mundi gera eftir þeim orðum, sem frá honum og hans flokki hafa fallið um það hér áður?
Að öðru leyti sé ég svo ekki ástæðu til þess að elta uppi spurningalista þessa hv. þm. um alls óskyld efni því, sem hér um ræðir, varðandi þessa fsp., sem hér var lögð fram.