30.04.1959
Neðri deild: 120. fundur, 78. löggjafarþing.
Sjá dálk 981 í B-deild Alþingistíðinda. (659)
90. mál, útflutningssjóður o. fl.
Lúðvík Jósepsson:
Herra forseti. Það voru aðeins örfá atriði í sambandi við ræðu hv. 10. landsk. þm. (PP).
Það var þá fyrst, að hann fékk ekki skilið það, við hvað ég hefði miðað, þegar ég taldi, að bílainnflutningur, sem jafngilti 652 bílum án gjaldeyris, mundi jafngilda því, að innflytjendur þeirra réðu þar með yfir ca. 18 millj. kr. í erlendum gjaldeyri. Það er fljótreiknað, hvað hér er um að ræða. Það, sem hér er um að ræða, er það, að ég hef reiknað með því í lauslegri áætlun, að verð á hverjum bíl í erlendum gjaldeyri væri um 27 þús. kr. og ég minnist þess að hafa fengið þá tölu í mínar hendur æ ofan í æ, enda býst ég við því, að meðaltalsverðið á amerískum bílum, sem einkum mun vera stílað á að reyna að fá flutta inn hjá þessum góðu mönnum, sem liggja hér á þröskuldinum með gjaldeyri og vilja endilega koma honum í bíla, muni sízt verða minna heldur en þetta. En það skiptir kannske ekki öllu máli. Ef menn vilja hins vegar reikna dæmið á hinn veginn og segja: ja, bílarnir eru nú svo ódýrir, að 402 bílar kosta ekki nema 6,5 millj. kr. — og það er nú eins og fyrri daginn hjá okkur, það er hægt að leika sér nokkuð að þessu gengi, því að enginn veit, hvað gengið er, hvort það er verið að reikna út á því, sem skráð er beint í bönkunum, eða hinu raunverulega gengi, sem menn verða að borga, þar sem er um 55% viðaukagjaldeyrisgjald að ræða, — ef maður tekur þessa upphæð, sem hv. þm. virðist vilja endilega halda sér við, þegar hann vill reyna að gera sem allra minnst úr því, hvað þarna sé um mikinn gjaldeyri að ræða, sem í þetta fer, þá verður heldur lítið úr tekjustofninum. Vissulega er hægt að kaupa inn bíla, sem kosta ekki mikið, þó að það muni yfirleitt ekki vera siður þeirra, sem sækja hér á um svona bíla.
En það, sem hér er um að ræða, er það, að í þessari áætlun frá hálfu ríkisstj. er reiknað með því, að auka skuli innflutning sem nemur 100 bílum og veita almenn innflutnings- og gjaldeyrisleyfi fyrir og 250 bílum, án þess að veita gjaldeyri fyrir þeim innflutningi. Þó að maður taki nú þetta allt í eitt, þessa 100 bíla og þessa 250, þá skilst mér, að það verði 350 bílar, eða nokkuð undir þessari upphæð, sem hv. þm. minntist á, 402 bílum, sem áttu aðeins að kosta 6,5 millj. kr. Og ef hann tekur svo og reiknar út bara þá gjaldeyrishækkun, sem hér er verið að leggja til prósentvís, þá getur hann ekki fengið út úr því 30 millj. kr. tekjur. Það verður heldur stutt í því og þá verður heldur lítið úr tekjuaukanum hjá vesalings útflutningssjóði, ef prjóna á upp með þessum hætti. Nei, hér er um það að ræða, að það er rétt, að innflutningur á bílum getur leikið nokkuð, eflaust frá því að vera 12–15 þús. kr. verð á hverjum bíl og upp í 35–40 þús. kr., og langalgengasta verðið á amerísku bílunum mun vera í kringum 27–30 þús. kr. Það skiptir vitanlega engu höfuðmáli í sambandi við það, sem ég sagði, hvort þessi upphæð í erlendum gjaldeyri er heldur 18 millj. eða 16 millj. eða jafnvel 14 millj., en niður fyrir þá upphæð trúi ég varla að það geti farið, 652 bíla, og mér þykir það furðuleg fjárhæð að reikna með því, að þetta geti menn haft með eðlilegum og frjálsum hætti til innflutnings á bílum á þennan hátt.
Nú er um það að ræða, að þó nokkuð er liðið af árinu og búið að leyfa talsverðan innflutning á bílum, og það verður vitanlega að dragast frá öllum þeim gjaldahækkunum, sem hér er nú gert ráð fyrir að leiða í lög. Og sé hér um það að ræða, eins og ég segi, að flytja inn hinar ódýrustu tegundir eingöngu, sem ég hef enga trú á, þá verður líka lítið úr tekjunum hjá útflutningssjóði.
Ég held því, að aðalatriðin standi fullkomlega eftir af því, sem ég sagði. Það er verulega hæpið, að útflutningssjóður fái þær tekjur, sem hér er verið að gera ráð fyrir og auk þess er hér verið að fara inn á braut, sem er mjög varhugaverð. Það þýðir ekki að segja mér það, sem hef komið nokkuð nærri þessum málum nú um hríð, að það verði aukinn innflutningur á gjaldeyrislausum bílum svona mikið með því að halda sér í aðalatriðum við þá aðila, sem geta fengið þennan innflutning, sem eru sjómenn, flugmenn og sendiráðsstarfsmenn og aðrir slíkir, sem hefur verið haldið sér við hingað til. Hér verður að taka inn einhverja alveg nýja aðila, ef á að koma út 250 bílum til viðbótar við 402 á einu ári gjaldeyrislaust. Mér finnst miklu eðlilegra, ef það er haft í huga í þessum efnum að heimila kaupsýslumönnum, sem ráða yfir umboðslaunagjaldeyri, að nota þann gjaldeyri í þessu skyni, þá sé miklu eðlilegra að skýra hér frá því, að svo sé, svo að hægt sé þá að ræða um það á eðlilegan hátt. En ef menn ætla að neita því, að það sé meiningin að fara inn á þá braut, þá er líka rétt, að menn játi, að hér er um algerar blekkingatekjur að ræða, tekjur, sem alls ekki geta skilað sér til sjóðsins undir neinum kringumstæðum.