29.11.1961
Sameinað þing: 18. fundur, 82. löggjafarþing.
Sjá dálk 478 í D-deild Alþingistíðinda. (3350)
57. mál, heyverkunarmál
Landbrh. (Ingólfur Jónason):
Herra forseti. Það er rétt, sem sagt var hér af l. flm. þessarar till., að það er nauðsynlegt að gera ýtarlega athugun á því, hvernig heyöflun bænda geti orðið örugg og hvernig bændur geti tryggt sig gegn rosanum og óþurrkunum. Spurningin er, hvort hv. Alþingi þarf að samþ. till., til þess að þetta verði gert, eða hvort það væri eðlilegra, að það væri gert með öðrum hætti. Mér er kunnugt um, að Stéttarsamband bænda hefur haft þetta mál á dagskrá. Aðalfundur Stéttarsambands baenda ræddi þetta mál í haust, og búnaðarþing hefur einnig rætt þetta mál nokkuð. Það er enginn vafi á því, að súgþurrkun, ef hún gæti komið til sem flestra bænda, væri mikið öryggi gegn óþurrkum. Það er rétt, að súgþurrkun kostar nokkuð mikið í stofni og að bændur þurfa a.m.k. margir hverjir að fá lán til þess að koma þessu í gegn. Jarðræktarlögin eru að þessu sinni í endurskoðun, og mér er kunnugt um, að þeir, sem að þeirri endurskoðun vinna, hafa komið auga á það, að nauðsynlegt væri að hækka nokkuð styrkveitingar til súgþurrkunar og jafnvel til votheysgerðar. Ég skal ekki segja um, hvað verður úr því, en áreiðanlegt er, að n. hefur komið auga á þetta, og ég hygg, að hún geri till. um hækkaðan styrk í sambandi við endurskoðun laganna.
Þá vil ég einnig upplýsa, að það hefur verið í athugun nú síðustu mánuðina, hvort ekki væri mögulegt að veita lán úr ræktunarsjóði í auknum mæli vegna súgþurrkunar, og sú athugun fer fram jafnt, hvort þessi till. verður samþ. eða ekki. Ég er sannfærður um, að bændasamtökin séu með þetta mál á dagskrá. Búnaðarfélag Íslands, búnaðarþing, Stéttarsamband bænda, framleiðsluráð landbúnaðarins, landbúnaðardeild atvinnudeildar háskólans, tilraunastöðin á Keldum, — allir þessir aðilar hafa gert sér grein fyrir hinni brýnu nauðsyn, að súgþurrkun verði almennt upp tekin hjá bændum, að heyverkun yfirleitt verði bætt. Stjórn Stéttarsambands bænda eða Búnaðarfélag Íslands hlýtur að hafa forgöngu um, að þessi athugun verði gerð, og ég hygg, að stéttarsamtök bænda vildu heldur hafa forgöngu um þetta en fá skipun frá hv. Alþingi, að þetta skuli gert.
Ég bendi aðeins á þetta, ekki af því, að það sé ekki réttmætt, sem á er bent í till., og tilgangurinn er góður. Þetta þarf að gerast. En þetta er að mestu leyti komið af stað. Ég veit það ekki, ég vek aðeins athygli á því, að það gæti verið, að samtök bændastéttarinnar teldu það að nokkru leyti vantraust á sig, ef Alþingi samþykkti áskorun þá, sem felst í þessari till. Það gæti nú verið, og ef stéttarsamtök bændanna litu þannig á, þá tel ég, að það ætti að ná því marki, sem till. stefnir að, með öðrum hætti. Till. fer að sjálfsögðu í n., og undir meðferð málsins má athuga þetta nánar, hvort stéttarsamtök bændanna treysta sér ekki til að láta þá athugun, sem hér hefur verið rædd, fara fram án þess, að till. verði samþ., eða hvort þau óska eftir að fá slíka áskorun frá Alþingi á þeirra eigin samtök, til þess að þetta nauðsynjamál verði framkvæmt.
Það er þetta, sem ég aðeins vil vekja athygli á, um leið og ég er að öllu leyti samþykkur því, að það verði framkvæmt, sem í till. er, enda tel ég, að það sé þegar svo mikill skilningur fyrir þessu hjá forustumönnum bændasamtakanna, að það hljóti að verða.