06.02.1963
Sameinað þing: 28. fundur, 83. löggjafarþing.
Sjá dálk 48 í D-deild Alþingistíðinda. (2748)
107. mál, afurðalán vegna garðávaxta
Flm. (Páll Þorsteinsson):
Herra forseti. Ég heyri það, að hæstv. landbrh. telur, að till. þessi, sem hér er flutt, eigi fullan rétt á sér. Ég fagna þessu og vænti stuðnings hans og hans flokksmanna við samþykkt till. Þetta er vitanlega aðalatriði málsins, og ég vildi láta þetta koma fram nú, eftir að hæstv. ráðh. hefur talað, að ég hlýt að skilja afstöðu hans til till. þannig, að réttmætt sé að samþykkja hana.
Orð hæstv. ráðh. um, hverrar aðstoðar sjávarútvegurinn nyti um afurðalán, eru hans hans eigin hugleiðingar, en ekki svar við minni ræðu, því að ég minntist ekki á það einu orði og gerði engan samanburð milli landbúnaðarins og sjávarútvegsins að þessu leyti í minni ræðu, og þeim mun síður, að ég tæki upp nokkurn meting á milli atvinnuveganna í þessu sambandi. Þessar hugleiðingar eru því algerlega mál hæstv. ráðh., sem hann hefur flutt hér fram til skýringar á því sjónarmiði, sem hann vildi láta koma inn í þessar umr. En ég vil jafnframt vekja eftirtekt á því, að hæstv. ráðh, staðfestir það, sem ég sagði um, að ekki hefði verið auðið þegar í haust að greiða 55% afurðalán út á allar landbúnaðarafurðir, eins og þó var yfirlýst hér á hv. Alþingi í nóv. s.l. Hins vegar segir hæstv. ráðh., að nú muni lánin nema 55% nema út á ull, — ég held, að ég hafi tekið rétt eftir því, — þannig að þetta er smám saman, eftir því sem birgðir minnka, að færast upp í þessa prósentu. En það var ekki auðið þegar í haust að veita afurðalán að þessu marki.
Ég vil einnig benda á það, að hæstv. ráðh. lét það undan falla að gefa skýringu á því, hvort hið svokallaða skilaverð í þessu sambandi er hið sama og það, sem kallað er grundvaliarverð til bænda í verðlagsgrundvellinum, eða eitthvað annað. Mér er þetta ekki fyllilega ljóst.
Að lokum vil ég nota þetta tækfæri til þess að vekja sérstaka athygli á því, hve það er óhagkvæmt eða óhagstætt landbúnaðinum og í raun og veru ófær regla að miða afurðalánin frá ári til árs við sömu krónutölu án tillits til þess, hvort afurðamagnið vex eða verðlagið hækkar. Ég held, að ég muni það rétt, að þeirri reglu hafi verið fylgt um skeið í Seðlabankanum að miða afurðalánin við sömu krónutölu og veitt var í þessu skyni næsta ár á undan. En ég vil vekja sérstaka eftirtekt á því og leggja á það áherzlu, að ég tel þá reglu mjög óhagstæða og í raun og veru óhæfa fyrir landbúnaðinn, heldur verði í þessu falli að taka tillit til framleiðsluaukningarinnar og breytinga á verðlaginu, enda leiðir það af sjálfu sér, að hjá vaxandi þjóð þarf framleiðslan vitanlega að aukast ár frá ári, og það er á allan hátt heilbrigt, að stuðlað sé að því, að svo verði.