28.10.1964
Sameinað þing: 7. fundur, 85. löggjafarþing.
Sjá dálk 538 í D-deild Alþingistíðinda. (3135)
24. mál, Áburðarverksmiðja
Landbrh. (Ingólfur Jónsson) :
Herra forseti. Það er nú einhver misskilningur hjá hv. 1. þm. Norðurl. v., að áburðareinkasalan sé gróðalind fyrir ríkissjóð. Þótt hann hafi lesið þarna upp úr ríkisreikningunum, þá er þar um hreinan misskilning að ræða. Hitt er svo annað mál, að út af fyrir sig er eðlilegt, að það komi fram á reikningum áburðareinkasölunnar, því að hún er enn þá til samkv. lögum, hún hefur ekki verið lögð niður. Og á meðan er hún ríkisstofnun og þegar reksturinn gengur vel, þá hlýtur að koma fram hagnaður. Og þegar sparaðar eru 7.2 millj. kr. á tveimur árum, þá er eðlilegt, að komi hagnaður. Það er rökrétt að ætla, að ef ekki hefði verið þannig haldið á málum að spara þessar 7.2 millj., þá hefði orðið nokkurra millj. kr. tap eða þá að áburðinn hefði orðið að selja þeim mun hærra verði til bænda, ef ekki átti að verða tap.
Ég gerði ekki ráð fyrir því, að nokkur hv. þm. efaðist lengur um, að það hefði verið sparnaður að því að breyta þessu fyrirkomulag. En það virðist nú svo, að hv. 1. þm. Norðurl. v. efist enn um, að rétt sé farið með, þegar rætt sé um sparnað, sem orðið hefur við það að fela áburðarverksmiðjunni rekstur áburðareinkasölunnar. Hann segir: Hver veit, hver kostnaðurinn hefði orðið hjá áburðareinkasölunni ef hún hefði starfað? — Ég geri nú ráð fyrir því, að eins reikningsglöggur maður og hv. 1. þm. Norðurl. v. er, væri ekki í vandræðum að gera sér grein fyrir því. Það er alveg vitað, hvað áburðareinkasalan hefði orðið að greiða í húsaleigu, bæði í vörugeymslunum og skrifstofunum. Það er alveg vitað, hvað hún hefði orðið að borga í kaup. Og eins og löggiltur endurskoðandi, Svavar Pálsson og sennilega endurskoðendur áburðarverkamiðjunnar hafa fundið þetta út, svo er ég sannfærður um, að hv. 1. þm. Norðurl. v. hefði ekki verið í nokkrum vandraæðum með það, ef hann hefði sett sig inn í það. Og það er ekki nokkur vafi á því, að þessi hv. þm. getur fengið að sjá alla reikninga í þessu sambandi og sannfærast, því að ég teldi það nokkurs virði, að hann gæti áttað sig á því, hvað hér er um að ræða. Og þá mundi hann einnig sannfærast um það, að áburðarverzlunin í landinu er ekki rekin með það fyrir augum að útvega ríkissjóði tekjur, heldur eingöngu með það fyrir augum að láta bændur fá sem ódýrastan áburð.