23.02.1967
Neðri deild: 45. fundur, 87. löggjafarþing.
Sjá dálk 264 í C-deild Alþingistíðinda. (1893)
112. mál, verkfræðiskrifstofa Vestfjarðakjördæmis
Steingrímur Pálsson:
Herra forseti. Flm. frv. til l. um verkfræðiskrifstofu Vestfjarðakjördæmis er Hannibal Valdimarsson. Þar sem hann er ekki á Alþingi núna, ætla ég að fylgja þessu frv. úr hlaði með nokkrum orðum.
Í 1. gr. frv. segir: „Stofna skal verkfræðiskrifstofu á Ísafirði til þess að annast verkfræðilegan undirbúning og fylgjast með framkvæmd opinberra framkvæmda í Vestfjarðakjördæmi.“
2. gr.: „Skrifstofan er ríkisstofnun, og er aðalverkefni hennar að annast verkfræðilegan undirbúning vega- og brúargerða, hafnargerða og lendingarhóta, svo og undirbúning skipulagsmála í kjördæminu, allt undir yfirstjórn vegamálastjóra, vitamálastjóra og skipulagsstjóra. Skrifstofan skal einnig annast hvers konar önnur verkfræðistörf við mannvirki og framkvæmdir, sem til er stofnað á vegum ríkisins og ríkisstofnana að einhverju eða öllu leyti, svo sem byggingu skóla, sjúkrahúsa, embættisbústaða, sundlauga, félagsheimila o s. frv.“
Í 3. gr. segir: „Þá skal skrifstofan enn fremur annast hvers konar verkfræðilegan og tæknilegan undirbúning mannvirkjagerðar og framkvæmda, sem sveitarstjórnir á Vestfjörðum fela skrifstofunni að vinna. Fyrir slík verk skrifstofunnar greiða sveitarfélögin í réttu hlutfalli við þá þjónustu, sem hún veitir þeim hverju um sig.“
Í 4. gr. segir: „Skrifstofan getur einnig tekið að sér verkfræðistörf fyrir einstaklinga og fyrirtæki í Vestfjarðakjördæmi, enda komi full greiðsla fyrir.“
Þetta frv. er flutt skv. eindreginni ósk bæjarstjórnar Ísafjarðar, og megintilgangur frv. er að tryggja bætta sérfræðiþjónustu í verklegum efnum í Vestfjarðakjördæmi. Bæjarstjórnin á Ísafirði lét aðeins þessi fáu orð fylgja till.: „Samþykkt þessi þarfnast ekki nánari skýringa, en aðeins er bent á til áréttingar, hversu mikilsverður þáttur verkfræðiskrifstofa á Ísafirði, sem bæjarstjórnin nú hefur gert samþykkt um, hlýtur að verða í byggðakjarnaskipulagi, sem mikið er rætt um, en of lítið gert að.“ Með því er tekið undir kenninguna um myndun byggðakjarna eða þéttbýliskjarna til þess að efla jafnvægi í byggð landsins. Það er sannfæring bæjarstjórnarinnar á Ísafirði, og þeirrar skoðunar er flm. frv. einnig, að dreifing þeirra þjónustustofnana, sem nú eru nær undantekningarlaust staðsettar í höfuðborginni, sé þýðingarmikil ráðstöfun til byggðajafnvægis og jafnréttis, og sé mönnum alvara í þeim efnum, væri ekki úr vegi, að athafnir kæmu í orða stað, einmitt frá Alþingi Íslendinga. Frv. getur því orðið eins konar prófsteinn á raunverulega afstöðu alþm. í byggðajafnvægismálum. Er ekki að efa, að þeir munu standast það próf.
Það er vitað að sérfræðiþjónusta í verklegum efnum er að mestu leyti unnin hér í Reykjavik, en það er orðin nokkuð almenn skoðun, að með því að færa þessa þjónustu, verkfræðistörfin, út í landsbyggðina, eins og hér er gert ráð fyrir, verði hægt að ná meiri hagræðingu í framkvæmd mannvirkjagerðar á vegum ríkisins, einstaklinga og fyrirtækja. Og ef við leiðum hugann að því, hve mikið getur verið um opinberar framkvæmdir í einu kjördæmi, eins og Vestfjarðakjördæmi, svo sem hafnarmannvirki, vega og brúargerðir, bygging skóla, sjúkrahúsa, félagsbeimila, embættisbústaða, sundlauga o.s.frv., verður okkur ljóst, hve nauðsynlegt er, að hið opinbera eigi sinn fulltrúa, sem hafi yfirsýn yfir þetta ákveðna svæði, sem geti fylgzt með öllum undirbúningi og síðar með öllum framkvæmdum. Slík verkfræðiskrifstofa gæti á skömmum tíma aflað sér haldgóðrar þekkingar á öllum staðháttum og aðstæðum og gæti með stuttum fyrirvara gefið sérfræðingum ríkisfyrirtækja í Reykjavík allar þær upplýsingar, sem þeir þyrftu á að halda í sambandi við ákveðin verkefni, sem þeim hefði verið falið að vinna að. Hitt verður ekki dregið í efa, að sveitarfélögunum á Vestfjörðum væri mikil stoð að starfsemi slíkrar skrifstofu og leiðsögn hennar í verklegum efnum. Hið sama má segja um einstaklinga og fyrirtæki, sem þannig fengju greiðan aðgang að skrifstofunni í heimahéraði, í stað þess að nú verður alla tæknilega aðstoð að sækja til Reykjavíkur. Hér er vissulega um nokkurt nýmæli að ræða, en þrátt fyrir það vill flm. vænta þess, að frv. hljóti greiðan gang gegnum þingið, þar eð byggðajafnvægismálin geta naumast komið nokkrum þm. ókunnuglega fyrir.
Herra forseti. Ég leyfi mér að óska þess, að frv. verði vísað til allshn., eftir að 1. umr. er lokið