09.04.1970
Neðri deild: 70. fundur, 90. löggjafarþing.
Sjá dálk 1159 í B-deild Alþingistíðinda. (1510)
198. mál, Húsnæðismálastofnun ríkisins
Stefán Valgeirsson:
Herra forseti. Það er nú búið að ræða þetta mál allmikið, þannig að þótt ég hefði ætlað að fara nokkuð ítarlega ofan í þetta, þá mun ég sleppa ýmsu af því, sem ég var búinn að hugsa mér að segja, vegna þess að það yrði bein endurtekning á því, sem aðrir hafa hér áður sagt um þetta mál.
En ég verð að segja það, að ég varð fyrir allmiklum vonbrigðum, þegar ég sá þetta frv., eins og það er lagt hér fram á hæstv. Alþ., miðað við það vandamál, sem nú er við að stríða. Eins og komið hefur fram, þá er lítill munur á því í sjálfu sér um þá fjáröflunarmöguleika, sem lagt er til að verði í sambandi við húsnæðisbyggingarsjóð húsbyggjenda, frá því, sem nú er. En eins og allir vita, þá eru þessi mál algerlega komin í óefni hjá þjóðinni, og er það svo, að þeir, sem sóttu um lán eftir miðjan marz 1969, hafa ekki fengið neitt lánsloforð enn, þrátt fyrir það að í lögunum stendur þó, að enginn skuli hefja framkvæmdir fyrr en hann er búinn að fá loforð fyrir láni, þannig að við sjáum, hvernig þetta hlýtur að draga úr og raunar að stöðva allar byggingarframkvæmdir í landinu, eins og þessi mál eru nú í framkvæmd. Þetta er náttúrlega enn þá alvarlegra úti á landi, þar sem byggingarframkvæmdir á sumum stöðum hafa eiginlega stöðvazt af þessum ástæðum, eins og hv. þm. vita. En mér sýnast nú öll teikn á lofti um það, að þetta frv. muni ekki ná fram að ganga á þessu þingi miðað við þær undirtektir, sem það hefur fengið í blöðum annars stjórnarflokksins. E. t. v. á það að fá svipuð örlög eins og verðgæzlufrv. fékk. Það er bara annar flokkur, sem stendur kannske að því að hindra það. En það er fróðlegt að sjá, hver það verður, sem ætlar að reisa sér þar minnisvarða hér í sölum Alþingis.
Ég ætla að minnast á nokkrar breyt., sem ég tel að þurfi að gera á þessu frv., og vil, að það komi fram hér við 1. umr., til þess að hv. n., sem fær þetta til meðferðar, geti athugað þær að nokkru.
1. gr. er óbreytt að öðru leyti en því, að gert er ráð fyrir að fjölga í stjórn Húsnæðismálastofnunarinnar um einn, þannig að þeir verði sex, fimm verði kosnir í Sþ., eins og nú er, en sjötti maðurinn verði skipaður af hæstv. félmrh. eftir tilnefningu Landsbanka Íslands. Mér sýnist þessi breyt. alveg fráleit. Ef á annað borð þætti ástæða til þess að fjölga í húsnæðismálastjórninni, þá er sjálfsagt, að öll stjórnin sé kosin á sama hátt, þ. e. a. s. í Sþ. Ég sé engin frambærileg rök fyrir því, að Landsbankinn út af fyrir sig fái einn í stjórn stofnunarinnar. Það gæti alveg eins verið ástæða til þess og ekki síður, að t. d. stærstu hagsmunasamtökin fengju fulltrúa í stjórninni, eins og t. d. Alþýðusamband Íslands eða Bandalag starfsmanna ríkis og bæja. Ég tel, að það væri nær, þótt mér finnist það í raun og veru líka fráleitt. En ég vil ekki trúa öðru, þegar þetta mál er athugað betur, en að sú n., sem fær frv. til athugunar, sjái það, að þessi breyt. er ekki til bóta. Hitt er svo annað mál, það má athuga það, hvort ekki væri rétt að fjölga í stjórninni, t. d. upp í sjö, og þá, að þeir séu kosnir, eins og ég sagði áðan, í Sþ.
Það er búið að ræða töluvert mikið um 3. gr., þannig að ég get sleppt miklu af því, sem ég ætlaði að segja um þá gr. Þessi gr. eins og hefur verið sagt, hefur verið stytt frá því, sem er í gildandi lögum. Eins og gr. er nú, þá fjallar hún um það, hvaða verkefni húsnæðismálastjórn eigi að inna af hendi, og hún er allítarleg nú í lögunum. Þessu er að mestu leyti sleppt í þessu frv., en frvgr., eins og hún er hér, er þannig, með leyfi forseta:
„Húsnæðismálastofnun ríkisins skal vinna að umbótum í byggingarmálum, lækkun á byggingarkostnaði og almennri fræðslu um byggingarmálefni. Stofnuninni er heimilt að starfrækja teiknistofu, er láti í té hagkvæmar teikningar og annist leiðbeiningarstarf um hvers konar umbætur og vinnutækni við byggingu íbúðarhúsa. Við úrlausn verkefna til umbóta í byggingarmálum skal Húsnæðismálastofnun ríkisins leita samvinnu við Iðnaðarmálastofnun Íslands, Rannsóknastofnun byggingariðnaðarins og aðra opinbera aðila, sem sérþekkingu hafa á málum þessum og gegna hliðstæðum hlutverkum hver á sínu sviði. Félmrh. skipar n. sérfróðra manna húsnæðismálastjórn til ráðuneytis um tæknileg mál, og ákveður ráðh. þóknun nm.“
Það er mjög athyglisvert, að þótt hæstv. ríkisstj. leggi til að lögfesta það, að húsnæðismálastjórn eigi að leita aðstoðar ýmissa stofnana, sem hafa í þjónustu sinni starfskrafta með sérþekkingu á sviði byggingarmála við lausn verkefna á þessu sviði, þá er það ekki nóg. Samkv. þessari gr. er einnig gert ráð fyrir, að hæstv. félmrh. skipi n. sérfróðra manna húsnæðismálastjórn til ráðuneytis um tæknileg mál, og ákveður ráðh. þóknun til nm. Mér er ekki ljóst, til hvers þessi n. á að vera, nema ef vera kynni til að taka við þóknun, þar sem fyrr í gr. er húsnæðismálastjórn uppálagt að leita til vissra stofnana um úrlausn verkefna.
Mér skildist það í gær á hæstv. fjmrh., að eitthvað væri fyrir af n. hjá því opinbera og því ekki bein ástæða til að fjölga þeim eða viðhalda öllum. Mér skildist á hæstv. ráðh., að sannast sagna væri hæstv. ríkisstj. að drukkna í nefndafarganinu. Þær væru svo margar, að það mundi taka margar vikur að telja þær og tíunda, og svo þyrfti að tilnefna nýja n. til þess að skilgreina, hvað sé n. og hvað sé ekki n., og jafnvel aðra n. til þess að rannsaka allt þetta nefndafargan, sem yrði þá nokkurs konar nefndanefnd.
Eins og frv. er lagt fram, er ekki tekið fram, hvað þessa n. á að skipa til langs tíma. Á þessu þarf að verða líka breyting, eða á þetta að verða einhver eilífðarnefnd, ef þessi grein verður óbreytt, eins og hún er?
4. gr. er óbreytt frá því, sem hún er í núverandi lögum, að öðru leyti en því, að b-liður, framlag ríkissjóðs, hækkar úr 40 millj. í 75 millj., en þó kemur þessi greiðsla ekki til fyrr en á næsta ári, þ. e. a. s. 1971. En 8. gr. gerir ráð fyrir, að 25 millj. kr. á ári sé varið til þess að lána til kaupa á gömlum íbúðum, sem er nauðsynjamál út af fyrir sig, en það þýðir, að til útlána í nýtt húsnæði fara ekki nema 10 millj. af þessari hækkun. Hækkunin á ríkisframlaginu, eins og frv. gerir ráð fyrir, er allt of lítil og verður að hækka mikið, a. m. k. í 100–125 millj., ef að einhverju gagni á að koma. Í þessu sambandi ber að líta á það, að ný lækkun mun hér koma til, ½% af aðflutningsgjaldi samkv. tollskrá vegna EFTA-aðildarinnar, en þær tekjur munu hafa numið um 17.5 millj. á síðasta ári.
5. gr. vil ég nú skoða nánar. Ég sé ekki þýðingu hennar að því leyti, að það sé veðdeild Landsbankans, sem hefur heimild til þess að gefa út og selja skuldabréf. Það er húsnæðismálastjórn, sem á að hafa þessa heimild, þó að Landsbankinn hafi framkvæmdina á hendi í umboði hennar. Eins og þetta er í frv., þá er það í höndum Landsbankans að meta þær byggingar, sem húsnæðismálastjórn hefur veitt lán út á, og er hann því nokkurs konar hæstiréttur í þeim málum. Mér þykir eðlilegt, að húsnæðismálastjórn hafi framkvæmd á hendi og beri ábyrgð á sjóðum byggingarsjóðs, enda ætti sú skipan að tryggja betur samræmingu á þessari framkvæmd. Verði ágreiningur um virðingar, er eðlilegast, að það sé húsnæðismálastjórn, sem skeri úr um þann ágreining, en ekki Landsbankinn. Að mínum dómi á Landsbankinn aðeins að hafa á hendi afgreiðslu og innheimtu, en annað ekki.
Þá er það 6. gr. Tveir fyrri liðirnir eru óbreyttir frá því, sem þeir eru nú í lögum. Þriðji liðurinn er nýr og er um það að skylda lífeyris- og ellilaunasjóði til að láta af hendi 1/4 af ráðstöfunarfé sínu til að kaupa fyrir skuldabréf byggingarsjóðs. Þessir sjóðir hafa varið þessu fé, eins og aðrir hv. ræðumenn hafa tekið fram, til þess að lána meðlimum sínum til íbúðakaupa og bygginga að mestu eða öllu leyti. Þessi skerðing mundi því koma mjög hart niður á ýmsum meðlimum þessara sjóða. Það er gert ráð fyrir í frv., að þessi eignaupptaka nái til ársins í ár. Mér þykir mjög sennilegt, að búið sé að ráðstafa fé úr þessum sjóðum að mestu leyti á þessu ári eða gefa lánsloforð. Sé það, mundi slík lagasetning hafa í för með sér mikil óþægindi og vandræði, því að þetta þýddi, að það yrði að skerða þessi lífeyrissjóðslán um 25% í flestum tilfellum frá því, sem fyrirhugað hefði verið. Er ekki verið að fara út á hæpna braut í þessu efni að hefja eignaupptöku einkasjóða ýmissa félaga á þennan hátt? Er ekki á sama hátt hægt að seilast í fleiri sjóði ýmissa félaga, verði farið út á þá braut á annað borð að taka umráðarétt af eigendum einkasjóða, þótt eigendur þeirra þurfi á þeim að halda til eigin nota? Hvers virði er þá í raun og veru eignarrétturinn? Er ekki búið að ganga nógu langt í því á undanförnum árum að rýra framkvæmdamátt þessara sjóða vegna þeirrar verðbólgustefnu og stjórnleysis, sem ríkt hefur í landinu síðustu árin, þótt þetta sé ekki kórónað með því að taka líka af eigendunum umráðaréttinn með þessu móti, alveg burt séð frá því, hvort eigendur þessara sjóða þurfa að nota þetta fjármagn til eigin þarfa eða ekki? En það liggur fyrir, að mestöllu þessu fé hafi verið ráðstafað einmitt til íbúðabygginga eða íbúðakaupa. Hvernig er það t. d. með Lífeyrissjóð starfsmanna ríkisins? Mér er sagt, að þegar sé búið að ráðstafa 20% af þeim sjóði, sem fjmrn. hefur til umráða eða hefur ráðstafað. Ég vil því spyrja hæstv. félmrh.: Er það þá meiningin að skerða þennan lífeyrissjóð um 25% í viðbót?
Í a-lið 8. gr. segir m. a. svo, með leyfi forseta:
„Lán skal þó að jafnaði því aðeins veita, að loforð um lánveitingu hafi verið gefið, áður en hlutaðeigandi byggingarframkvæmd hófst eða kaup á nýjum íbúðum gerð.“
Eins og framkvæmdin hefur verið á þessu hjá húsnæðismálastjórn, svarar hún aldrei lánbeiðnum fyrr en hún getur gefið lánsloforð, og eins og ég sagði áðan, þá hefur enginn, sem hefur sótt um íbúðarlán eftir 15. marz 1969, fengið neitt að vita um þessar umsóknir, ekki einu sinni, hvort þær hafa borizt, nema þá að þeir hafi sjálfir haft samband við skrifstofuna annaðhvort í síma eða farið þangað sjálfir. Þessi framkvæmd nær engri átt, og það má ekki minna vera en Húsnæðismálastofnunin svari þeim, sem umsóknirnar senda, þannig að þeir viti, að þær hafi borizt í hendur hennar, og það sé tekið fram, hvort eitthvað sé athugavert við umsóknina. En þetta í sjálfu sér þýðir það, að þetta hamlar alveg byggingarframkvæmdum, enda sjást þess merki, því að árið 1967 var byrjað að byggja 2052, 1968 1041 og 1969 um 1060 íbúðir.
Í sambandi við þessa gr. er fleira, sem þarf að athuga. T. d. er sú breyting á b-lið að hætta að breyta lánunum eftir byggingarvísitölu alveg fráleit. Það hefur verið þannig í framkvæmd, að október-vísitalan hefur gilt fyrir árið á eftir, þannig að eftir þeirri vísitölu, sem gilti í október s. l., sem var 418 stig, er farið með lánin í ár, sem hefðu átt að vera 545 þús. En síðan í október hefur vísitalan hækkað um 21 stig. Það hefur verið getið um það að í sjálfu sér hafi þessi lán hækkað frá því, sem nú er. Ég get nú ekki betur séð en að þau lækki. Ég get ekki séð annað en að þau lækki a. m. k. í öllum þeim tilfellum, þar sem meðlimir verkalýðsfélaganna hefðu átt að fá til viðbótar 75 þús., sem mundi hafa þýtt á árinu 1970 620 þús. kr., en ekki 540 þús., eins og þetta frv. gerir ráð fyrir, að verði greitt á þessu ári.
Ég tel, að breytingin í sambandi við verkamannabústaðina sé að vissu leyti til bóta frá því ástandi, sem nú er, ef sveitarfélögin treysta sér til að nota þær heimildir, sem frv. felur í sér. En ég efa mjög, að allir smærri staðirnir treysti sér til þess. Og þá sjáum við það, að miðað við þetta plan, sem hér er, verður landsbyggðin algerlega út undan.
Það kom t. d. í ljós, eftir því sem Morgunblaðið frá 21. febr. s. l. hafði eftir Gísla Halldórssyni borgarfulltrúa í Reykjavík, að það hafi verið byggt meira af íbúðum í Reykjavík en þörf sé fyrir, að í borginni hafi íbúðum fjölgað um 17.5%, en fjölgun íbúa hafi aðeins verið 6 á sama tíma. Á þessu tímabili hafa verið byggðar 3700 íbúðir, en borgarbúum hefur fjölgað um 4700. Aftur á móti á Akureyri, Húsavík, Dalvík og víðar hefur verið miklu minna um byggingar eða ekkert s. l. ár, en þar er skortur á húsnæði.
Miðað við þetta frv. er gert ráð fyrir, að haldið verði áfram þessu Breiðholtsævintýri, það verði klárað að byggja þetta, þrátt fyrir það að einn borgarfulltrúi Sjálfstfl. segir, að það séu of margar íbúðir í Reykjavík. En frv. gerir ekki ráð fyrir svipaðri fyrirgreiðslu t. d. á Akureyri eða á þeim stöðum, þar sem húsnæðisskortur er. Þannig er þetta hugsað. Ég er ekki að lasta það, þó að það sé gert ráð fyrir því að standa við þá samninga, það má enginn misskilja það, — sem er búið að gera. En það eru líka samningar við verkalýðsfélög í raun og veru á Norðurlandi, eins og hér á þessu svæði, og ekki síður ástæða til þess að byggja þar, sem húsnæðisskortur er, en þar sem, — ef það er rétt, sem fulltrúi Sjálfstfl. sagði í borgarstjórn, — búið er að byggja of mikið af íbúðum, þ. e. hér í Reykjavík. Þetta eru hans orð, en ekki mín, og ég legg engan dóm á það, hvort þetta er rétt eða ekki.
Eins og ég sagði áðan, þá get ég ekki séð annað, ef stefnt er að því að gera þetta frv. að lögum, sem ég hef nú ekki trú á, eins og ég sagði í upphafi máls míns, þá þurfi að taka hér upp ákvæði í lögin, þar sem það sé tryggt, að á þeim stöðum, þar sem sveitarfélögin treysta sér alls ekki til þess að byggja verkamannabústaði, þá fái fátækari meðlimir verkalýðsfélaganna eitthvert aukið lánsfé fram yfir það, sem gert er ráð fyrir í þessu frv. Ég tel því, að það sé engan veginn réttlætanlegt að leggja niður verkalýðslánin, a. m. k. í flestum tilfellum, heldur þyrfti a. m. k. að tvöfalda þau eða þrefalda frá því, sem nú er.
Í sambandi við þessa gr. verð ég líka að segja það, að eins og þessi mál eru komin, er ekki hægt að ganga fram hjá því, að það er brýn nauðsyn að lengja lánstímann. Það verður að lengja lánstímann a. m. k. í 35 ár, það er það minnsta, og að lánin séu afborgunarlaus fyrstu þrjú árin. Ef maður lítur á það, hvað þetta lánsfé, sem þarna er ætlað að lána, er í raun og veru óverulegur hluti af þeim byggingarkostnaði, sem nú er að verða í landinu, þá hljóta allir að sjá, hvers konar byrðar það fólk ber, sem er að ráðast í að reyna að koma yfir sig íbúð. Það verður að breyta þessum lánakjörum, ef það á að vera nokkur leið, að fólk geti undir þeim risið.
13. gr. fjallar um útgáfu sparimerkja og skyldur kaupgreiðenda að greiða tilskilinn hluta launanna í sparimerkjum. Nú er lítill vafi á því, að út af því er oft og tíðum brugðið, að atvinnurekendur borgi tilskilinn hluta launanna í sparimerkjum. Mér finnst það því koma vel til athugunar að setja beinlínis ákvæði í löggjöfina um það, að þeir verði fyrir sektum, sem ekki framfylgja þessu ákvæði laganna.
Í 22. gr. eru merk nýmæli og alger stefnubreyting frá því, sem verið hefur hjá hæstv. ríkisstj. Í þessari gr. er lagt til, að vextir úr Byggingarsjóði verkamanna lækki og verði 2%. Í lögunum, eins og þau eru nú, er það Seðlabankinn í samráði við hæstv. ríkisstj., sem ákveður vextina, en þeir eru nú 6%, hafa, að ég ætla, þrefaldazt í höndum Seðlabankans eða allt að því. Nú á að lækka vextina, og það er vel. Við framsóknarmenn höfum haldið því fram á undanförnum árum, að það séu fleiri vextir, sem ætti að lækka, en af þessum lánum, en það hefur klingt í okkar eyrum, að það væri svo lítið atriði þetta vaxtaspursmál, að það væri ekki umtalsvert. Það er vel, að hæstv. ríkisstj. er nú með stefnubreytingu í þessum málum, og ég vona, að fleira komi á eftir.
En það er athyglisvert, að um leið og vextirnir eru lækkaðir, er afnumið ákvörðunarvald Seðlabankans að ákveða vextina. Það hefur verið stefnan fram að þessu að auka alltaf vald þessarar stofnunar í þjóðfélaginu. E. t. v. má telja, að þarna sé um að ræða stefnubreytingu, það eigi að fara að draga eitthvað af þessu valdi til baka, og ekki mundi ég harma það.
Í sambandi við kostnaðaráætlunina er dálítið merkilegt mál í sambandi við þær tölur, sem þeir, sem hafa samið þetta frv., leggja þarna til grundvallar, þ. e. a. s. það muni verða 1200 þús., sem íbúðirnar muni kosta að meðaltali. Ég tók eftir því, að hæstv. félmrh. gat um það í framsögu sinni hér áðan, að einn af þeim, sem höfðu samið þetta frv., hefði verið hv. alþm., Jón Þorsteinsson. En það er dálítið athyglisvert, að þegar áætlunin er gerð um þessar byggingar, t. d. í sambandi við þessar íbúðir fyrir verkamannabústaðina, þá eru lagðar til grundvallar 1200 þús. kr. Mér skildist á hæstv. ráðh. í framsöguræðunni áðan, að það væru ætlaðar 1200 þús. að láni. En ég fæ það ekki út úr þessu frv., heldur að það sé kostnaðurinn við bygginguna, og það skiptir nokkuð miklu máli. Ef það er misskilningur hjá mér, þá vona ég, að það verði leiðrétt, en ég skil það svona. En ef við lítum á þann kostnað, sem reynslan sýndi í Breiðholti, þegar byggingarvísitalan var 298 stig að meðaltali, þá kostaði 90 fermetra íbúð 1132 þús., og er ekkert leyndarmál, að hún var afhent innan við raunverulegan byggingarkostnað á þeim tíma. En á tímanum síðan hefur byggingarkostnaðurinn hækkað um 36% rúmlega. Ef ætti að leggja þessa reynslu hæstv. ríkisstj. til viðmiðunar byggingarkostnaðinum, þá hefði hún þurft að bæta eitthvað við þessa áætlun. Ég sé ekki betur en slíkt mundi kosta 1540 þús. kr. a. m. k. miðað við þá byggingarvísitölu, sem er í dag, og ekki er ólíklegt, að byggingarvísitalan eigi eftir að hækka eitthvað á næstu mánuðum, eða ég veit ekki, hverjum dettur það í hug, að kaupgjald haldist óbreytt marga mánuði hér á eftir í þessu landi.
Nei, ég held, að öll undirstaðan sé veik. En það kannske skiptir engu máli, ef þetta frv. er bara til að leggja það fram og sýna það, ef það er bara gert af kosningahræðslu og er ekki ætlazt til, að það nái fram að ganga, sem er grunur minn.
Ég sakna þess, að hæstv. landbrh. er ekki hér í salnum, og ég vil mælast til þess, að hæstv. fundarstjóri hlutist til um það, að hann komi hingað. Ég ætla að leggja fyrir hann nokkrar spurningar í sambandi við pólitík í landbúnaðarmálum. Þar sem nú er farið að lækka vextina í sambandi við íbúðalán til verkamanna, þá geri ég ráð fyrir, að á næstu dögum muni verða lagt fram hér frv. til þess að lækka vextina á íbúðalánum til þeirrar stéttar, sem er sannarlega lægst launaða stéttin í þessu landi. Ef það verður ekki gert, þá verða aðrir til þess að leggja fram slíkt frv. Og ég hefði gaman af því að reyna á það, hvort það væru ekki einhverjir í stjórnarliðinu, sem hika við, ef þetta frv. verður að lögum, að fella vaxtalækkun á stofnlánum til íbúðabygginga í sveitum.
Það er ýmislegt fleira, sem ég hafði ætlað að minnast á hér, en tímans vegna mun ég fara að stytta mál mitt. Eitt af því, sem ég vil benda á hv. n., sem fær þetta frv. til meðferðar, er það, að gert er ráð fyrir því í frv., í 23. gr., að það sé hámarksstærð á þessum verkamannabústöðum, fjögurra herbergja íbúðir eða innan við 100 fermetra mörk. Í sambandi við hið almenna byggingarkerfi er gert ráð fyrir, að það megi vera 150 fermetrar fyrir 8 manna fjölskyldu og stærri. Það er alkunna, að margar verkamannafjölskyldur eru stórar, og ég verð að segja það, að mér finnst þessi mörk mjög knöpp miðað við 8 eða 10 manna fjölskyldu. Og ég held, að það sé full ástæða til þess að líta eftir því fyrir þá n., sem fær þetta mál til meðferðar.
Nú er auðséð á þessu frv., að gert er ráð fyrir því að halda áfram þessum framkvæmdum í Breiðholti, og það er í þessari áætlun áætlað að leggja fram 116 millj. á yfirstandandi ári í þessa framkvæmd og 50 millj. á næsta ári og síðan ekki meir. Ég vil spyrja hæstv. félmrh. að því, hvort þessar 116 millj. séu hugsaðar umfram hin venjulegu húsnæðisstjórnarlán og þessar 50 millj. á næsta ári. En með hliðsjón af því, að eftir er að byggja margar íbúðir miðað við þá samninga, sem hafa verið gerðir, hvernig stendur á því, að það er ekki áætlun um, að það þurfi meira fjármagn til þessara íbúða í framtíðinni. Eftir því, sem ég hjó eftir hjá hæstv. ráðh. í framsögu hans, þá er áætlað að halda þessu áfram. Hvernig á þá að fjármagna þessar framkvæmdir? Í öndverðu var því lofað, að það væri ekki tekið fjármagn úr hinu almenna veðlánakerfi í þessa byggingaframkvæmd umfram hin venjulegu íbúðalán. En ég veit, að það eru a. m. k. 130 millj., sem hafa verið teknar til þess, þegar byggingarsjóðurinn er nú þannig, að það eru allar byggingaframkvæmdir í landinu nema þessar í raun og veru strandaðar. Hvernig væri nú, að hæstv. ríkisstj., af því að það er nú komið nálægt tvennum kosningum, mannaði sig upp og reyndi að skila þessu fjármagni aftur í sjóðinn? Ég vildi spyrja hæstv. ráðh. að því, hvort það sé ekki von á slíku.
Ég geri ráð fyrir því og vona það, að ef þetta frv. kemur úr n., þá verði hæstv. landbrh. hér staddur, og mun ég þá leggja þær spurningar, sem ég ætlaði nú, fyrir hann í sambandi við, hvað hann hyggist gera með vaxtagreiðslur húsbyggjenda í sveitum, eftir að þetta frv. hefur verið lagt fram. Ég mun sjálfsagt einnig taka fleiri atriði í þessu frv. þá til athugunar, ef ekki verður gjörbreyting á því frá því, sem nú er.