14.12.1970
Neðri deild: 30. fundur, 91. löggjafarþing.
Sjá dálk 518 í C-deild Alþingistíðinda. (3060)
171. mál, verslun ríkisins með áfengi, tóbak og lyf
Fjmrh. (Magnús Jónsson) :
Herra forseti. Ég skal nú ekki lengja þessar umr. Það má vel vera, að hér sé þörf á stærra átaki til að vinna gegn tóbaksnotkun, en ég hygg þó, að flm. hafi farið inn á rétta braut og það sé kjarni málsins í þessu sambandi, og það er þá alltaf hægt að þreifa sig áfram, eftir því hvernig þetta reynist, og ekkert, sem hindrar það, ef mönnum sýnist svo, að það sé réttara að ganga lengra inn á þá braut og verja meira fé í því sambandi, sem hér er um að ræða. Og það mætti þá kannske um leið víkja því til hv. blaðamanna hér í d., að þeir hjálpuðu ekki til þess að auglýsa tóbak í blöðum sínum. Þeir hafa að vísu þegið vel peninga frá tóbaksseljendum og framleiðendum. Mér er það alltaf í minni, þegar ég flutti mitt frv. hér á þingi á sínum tíma, um að banna tóbaksauglýsingar, að þá gengu umboðsmenn tóbaksinnflytjenda mjög fram fyrir skjöldu og auglýstu miskunnarlaust í öllum blöðum hér í borg, og það er ekkert efamál og ég get sagt það hér, að frv. var stöðvað vegna hagsmuna blaðanna. Það er ekkert launungarmál. En sleppum því. Það má vel vera, að það togist á holdið og andinn, en svo hefur kannske líka verið hjá talsmönnum blaðanna í það skiptið, ég veit ekki hvort það er nú.
En varðandi það atriði, að það ætti að verðleggja sígarettur enn hærra en gert er, þá vil ég benda á það, að við stöndum þá andspænis annarri hættu, sem er vissulega mikil, og það er smygl. Og það er alls ekki rétt, að það sé ekki víða hægt að fá ódýrari sígarettur heldur en hér. Og þar sem hv. síðasti ræðumaður minntist á, að á Norðurlöndum væru amerískar sígarettur mjög dýrar, má benda á, að ég hygg, að í þeim löndum öllum sé um að ræða sígarettutegundir innlendar, sem eru á miklu lægra verði. Án þess að ég reyki, þá veit ég það. Ég hef séð þær keyptar og veit, að þær eru það, þannig að það er ekkert áhorfsmál. (Gripið fram í.) Já, ég er anzi hræddur um það, þetta er a. m. k. atriði, sem við höfum alltaf staðið andspænis við verðlagningu á sígarettum, ekki það, að við séum að hlífast við, að fólk kaupi þær dýru verði, heldur er það smyglhættan, sem þýðir ekkert að loka augunum fyrir. En ég skal vissulega hafa það í huga næst, þegar mig vantar peninga í kassann, að það sé þá hægt að ganga lengra í þessu efni, ef hv. þm. telur, að það liggi ljóst fyrir, að það sé ekki hætta á smygli af þeim sökum. En ég held, að við þurfum nú ekki að deila um þetta atriði. Við sýnumst vera algerlega sammála um þetta, og ég álít, að flm. frv. hafi farið inn á mjög skynsamlega braut. Og um það atriði, hvort pakkarnir eru illa merktir eða ekki, held ég að það hafi ekki nokkra þýðingu í þessu sambandi og ég efast satt að segja um að það væri betra að setja merki á pakkana, þar sem fólkið opnar þá, svo að það vendist á að sýna þessari aðvörun þá fullkomnu óvirðingu að rífa hana burtu í hvert skipti, sem það opnar sígarettupakka. Ég efast stórlega um, að það hefði sálræna þýðingu, og ég veit, að hv. þm., sem er hygginn maður og klókur, gerir sér alveg grein fyrir auglýsingagildi og áróðurstækni og ég er í stórum vafa um, að það væri til bóta.
Herra forseti. Ég skal ekki eyða fleiri orðum um þetta mál, en aðeins endurtaka það, sem ég sagði, að fyrir mitt leyti álft ég, að þetta frv. gangi í rétta átt.