15.03.1972
Neðri deild: 51. fundur, 92. löggjafarþing.
Sjá dálk 1195 í B-deild Alþingistíðinda. (696)
133. mál, tekjustofnar sveitarfélaga
Bjarnfríður Leósdóttir:
Herra forseti. Það hafa orðið miklar umr. hér á hinu háa Alþ. um skattamál, og þá hefur staða giftrar konu verið mjög í brennidepli, staða hennar inni á heimili sínu og úti í atvinnulífinu, staða hennar sem sjálfstæðs skattþegns eða ekki.
Sjálfstfl. hefur mótað stefnu í skattamálum hjóna. Hv. þm. Ragnhildur Helgadóttir lýsti því hér fyrir okkur, hver væri stefna Sjálfstfl. Það er það, sem mér hefur alltaf þótt gott við Sjálfstfl. og stefnu hans, að mér hefur alltaf gengið vel að skilja hana. Hún sagði þetta ákaflega skýrt, en samt ætla ég að leyfa mér að endurtaka þetta og kannske leyfa mér að spyrja örlítið nánar út í það.
Hún segir: Sjálfstfl. hefur mótað stefnu í skattamálum hjóna. Tekjum skal skipt til helminga. Meta skal hlutdeild eiginkonu inni á heimili eftir launum eiginmanns hennar. Hún skal ekki skattleggjast sem launþegi. Svo mörg voru þau orð hins hv. þm. En hvað er þá konan? Er hún atvinnutæki? Og á þá kannske að greiða af henni aðstöðugjöld? Nú eru sjálfstæðismenn á móti aðstöðugjaldi. Ég gat ekki skilið þetta á annan veg. En ef ég lít nú á þetta samt, þá finnst mér þetta líta þannig út: Ef konan yrði metin inni á heimili sínu eftir þessari reglu, þá væri kona hátekjumannsins mest metin, og kannske er hún það líka í þjóðfélaginu. En hvað um konu lágtekjumannsins? Störf hennar inni á heimili yrðu, þegar það kæmi á skattseðlinum, á núlli, vegna þess að við gerum ekki ráð fyrir því með þessu nýja skattafrv., að maður, sem tekur laun eftir Dagsbrúnartaxta og er kannske með 3, 4 eða 5 börn, beri nokkra skatta. Hún yrði þá einnig tekjulaus.
Alþfl., sem hv. þm. Gylfi Þ. Gíslason telur, að hafi átt fyrstu hugmyndina um sérsköttun hjóna, er nú ekki alveg búinn að móta stefnuna og er enn þá svolítið á sveimi gagnvart því, hvar hlutur giftrar konu muni nú vera beztur. Dæmið, sem hann gaf okkur upp áðan, leit þannig út, að þegar dregið var frá 50% til tekjuskatts, þá var dæmið þó bezt, en þegar hjón voru sérsköttuð, sem hann hefur áhuga fyrir, þá leit dæmið ekki mjög vel út, og verst af öllu leit þetta út, þegar konan var bara inni á heimili sínu. Enda virðist mér, að hann í sínum ræðuflutningi sé einmitt farinn að hafa mestar áhyggjur af því, hvernig eigi að meta tekjur konu inni á heimili. Ég vona bara, að hann lendi ekki í því sama og var stefna sjálfstæðismanna, að hann vilji ekki að við séum launþegar, og kannske leggi þá líka til eða hugsi sér, að af okkur verði greitt aðstöðugjald.
Það er skoðun mín, að ef meta eigi störf konu inni á heimili, þá verði að gera það í ljósi þeirra starfa, sem hún raunverulega innir af hendi sem uppalandi komandi kynslóðar. Þá fer það eftir því, hvað hún er með mörg börn inni á heimili sínu, en ekki, að hún sé tekjuhæst, þótt ekki væri um nein börn að ræða, ef hún er gift manni, sem hefur miklar tekjur.
Ég tel sérsköttun hjóna æskilega, en ég vona, að þá verði litið á okkur sem raunverulega launþega, sem eiginmenn okkar þurfa þá ekki að greiða af eitthvert aðstöðugjald.