04.12.1973
Sameinað þing: 29. fundur, 94. löggjafarþing.
Sjá dálk 1013 í B-deild Alþingistíðinda. (904)
117. mál, málefni Vladimirs Ashkenazy
Fyrirspyrjandi (Heimir Hannesson) :
Herra forseti. Ég vil þakka utanrrh. svör hans, að því er varðar þau svör sovésku stjórnarinnar, sem ég held að afar fáir taki trúanleg, satt að segja, að minnsti vafi leiki á því, að faðir þessa íslenska ríkisborgara hafi viljað koma hingað. Þá vil ég ítreka það, sem reyndar fram hefur komið opinberlega, að Vladmir Ashkenasy hefur sjálfur ritað bréf til aðila hér, og ég er nú með ljósrit af því fyrir framan mig, dags. 7. nóv. 1973, skrifað í Bandaríkjunum, þar sem hann skýrir frá því, að samkv. símtali við föður sinn var honum að berast sú frétt, að sú skrifstofa í Moskvu, sem fjallar um þessi mál, hefði komið með þessa neitun gagnvart föður hans, svo að ég held, að það fari ekkert á milli mála.
Ég held, að það sé óþarft að fara um þetta mörgum orðum. Ég vil þakka hæstv. utanrrh., hversu vinsamlega hann hefur tekið þessu, og ég veit, að þjóðin kenn vel að meta drengskap hæstv. ráðherra. Ég vil æskja þess við hann, að hann geri sovéskum stjórnvöldum ljóst, að það er áreiðanlega skoðun íslensku þjóðarinnar, að hún muni líta það óhýru auga og væntanlega þá um leið hv. alþm., ef sovésk stjórnvöld leyfa sér enn einu sinni að hafna þessari eðlilegu og mannlegu ósk Ashkenazys að fá að hitta föður sinn hér á landi á heimili sínu eftir margra ára samveruslit og þær samvistir áttu að vera nú um þessi jól.
Íslenska þjóðin skilur ekki og á vonandi aldrei eftir að skilja þá takmarkalausu fyrirlitningu á almennum mannréttindum, sem slík svör endurspegla. Við óskum einskis annars frekar en hinna bestu samskipta við hið mikla stórveldi í austri, en við munum ekki láta átölulausa slíka framkomu gagnvart einum af okkar þegnum og borgurum.
Óskir okkar til sovésku stjórnarinnar eiga ekki að grundvallast af því, að Vladimir Ashkenazy sé heimsfrægur listamaður, og ekki heldur af því, að nafn hans hafi varpað frægð á nafn Íslands. Við berum þessa ósk eingöngu fram af því, að hann er maður, sem á það skilið að njóta þeirra réttinda, er Íslendingar telja sjálfsögð. Ef Sovétstjórnin vill viðhalda einhverjum þeim Berlínarmúr á milli íslensks borgara og fjölskyldu hans í því mikla ríki, þá verður hún a. m. k. að skilja það, að þessi litla þjóð muni draga sínar ályktanir og taka meira mark á gerðum en yfirlýsingum sendimanna hennar við hátíðleg tækifæri. Á þetta viljum við reyna.
Ég vil ítreka þakkir mínar til hæstv. utanrrh. fyrir forgöngu hans og góðan skilning.