05.09.1974
Neðri deild: 18. fundur, 95. löggjafarþing.
Sjá dálk 265 í B-deild Alþingistíðinda. (272)
8. mál, söluskattur
Frsm. minni hl. (Karvel Pálmason):
Herra forseti. Ég sé, að nú er kominn í salinn sá hæstv. ráðh., sem fjallar um innri vandann, og því óhætt að tala um þær upplýsingar, sem sá hæstv. ráðh. lét í té á sínum tíma.
Það þýðir ekki fyrir núv. hæstv. fjmrh. að vera neitt að fjargviðrast út af því, að við stjórnarandstæðingar skulum tala um þá skýrslu, sem okkur var fengin í hendur 11. ágúst s.l., því að það er síðasta skýrsla, sem a.m.k. við þm. stjórnarandstöðuflokkanna höfum fengið í hendur um dæmi ríkissjóðs, eins og á stendur, auk þess, sem hér var getið við 1. umr. þessa máls, þeirrar skýrslu, sem hagrannsóknastjóri tók saman, þar sem tekjur og gjöld ríkissjóðs á árinu 1974 eru talin standast á. Þetta eru þan einu plögg, sem mér er kunnugt um, að þm. stjórnarandstöðuflokkanna hafi fengið í hendur.
Hæstv. fjmrh. sagði 400 + 400 eru 800. Mikil er sú speki. Þetta hélt ég að allir vissu og ekki þyrfti hæstv. fjmrh. til þess að gera grein fyrir því í ræðustól á Alþ. En ég ætlaði að koma aðeins að því, sem hann sagði um niðurgreiðslurnar. Við skulum gera það fyrir hæstv. fjmrh. að láta 800 millj. kr. standa, þ.e.a.s. óbreyttar niðurgreiðslur til áramóta. En ef við gerum það, þá verðum við líka að taka út til samræmis þær 200 millj., sem ætlaðar eru til hækkunar á fjölskyldubótum, og þær 100 millj., sem ætlaðar eru vegna 5 vísitölustiga á lífeyristryggingar og laun. Þarna eru þá komnar 300 millj. til móts við þessar 400 millj., sem hæstv. fjmrh. er að tala um, þannig að dæmið breytist ekki nema um 100 millj., þótt við förum að eigin ráðum, eins og hann sagði hér áðan. Hvað sem hæstv. fjmrh. segir, verður þessum niðurstöðum ekki breytt. Þær liggja fyrir skjalfestar.
Við báðum um það á fjhn.-fundi í gærdag, að við fengjum í hendur, hver hagnaður ríkissjóðs yrði miðað við 17% gengisfellingu, hvort þær tölur væru fyrirliggjandi. Þær fengust ekki. Ég vil því spyrja hæstv. fjmrh.: Hefur hann þessar tölur? Getur hann gefið mér og öðrum hv. þm. upplýsingar um það, hverjar tekjur ríkissjóðs vegna 17% gengisfellingar koma til með að verða á árinu 1974. Ég hef haldið því fram og held því fram enn, að það sé of lágt reiknað 500 millj. kr. tekjuaukning ríkissjóðs af gengisfellingunni, sem talað var um, 15%, og það hefur ekki verið vefengt mér vitanlega, ekki einu sinni hæstv. fjmrh. hefur komið með gagnrýni á það. Ef þetta er rangt, að hér verði um hærri fjárhæð að ræða á tekjuaukningu ríkissjóðs vegna gengisfellingarinnar, þá óska ég a.m.k. eftir því, að hæstv. fjmrh. komi með tölur um það, hver sú tekjuaukning er áætluð af hans sérfræðingum.
Svo vék hæstv. fjmrh. að árinu 1975 og sagði: Þar er um 1200 millj. kr. halla að ræða. Þar talar hann líka um sama dæmi og sömu upplýsingar og ég hef verið að ræða um. En það er líka gert ráð fyrir því í þeirri uppsetningu, að þar fari 600 millj. til fjölskyldubóta umfram það, sem nú er, og það er líka gert ráð fyrir því. að það fari 300 millj. vegna 5 vísitölustiga á lífeyristryggingar og laun, þannig að á móti, ef hæstv. fjmrh. vill hafa samræmi í því, sem hann er að segja, móti þessum 1200 millj. kr. halla, sem hann er að tala um á árinu 1975, fær hann þarna a.m.k. 900 millj., og ekki eru þá eftir nema 300 millj. Hvernig sem þessu er veit fyrir sér, þessum upplýsingum og þeim einu og síðustu upplýsingum, sem a.m.k. ég hef í höndum varðandi ríkissjóðsdæmið, þá er það fjarstæða af hálfu hæstv. ríkisstj. að ætla að brúa það bil, sem hér er um að ræða, hvort sem það væru 300 eða 400 millj., með hækkun á söluskatti um 2 stig.
Ég skal ekki eyða frekari tíma í þetta. En ég vil að síðustu vegna þess, sem hæstv. fjmrh. sagði, þegar hann var að tala um stjórnarmyndunarviðræðurnar að því er varðaði vinstri stjórn og talaði um þær ráðstafanir, sem þá hefði verið um rætt og mér ætlað að samþykkja, og talaði þá um 15% gengisfellingu, — ég vil upplýsa þennan hæstv. ráðh. um það, að við lögðum fram skriflegar, ótvíræðar till. í þeim efnum. Það hefur ekki verið óskað eftir því af hæstv. ríkisstj. eða ráðh., að þeir fengju í hendur skriflegar till. okkar í þeim viðræðum, en vissulega geta þeir fengið þær, sumir hæstv. ráðh. í núv. ríkisstj. hafa þær undir höndum, og þeir mega vissulega dreifa þeim innan ríkisstj., ef þeir vilja. En í þeim till. töldum við nægilegt að lækka gengið um 5–7%. Það er það, sem við töldum nægjanlegt, vegna þess að þótt staða sumra atvinnugreina sé ekki góð, þá eru aðrar atvinnugreinar, sem hafa blómstrað. og það er hægt með tilfærslu á milli þeirra að leysa þann vanda, sem fyrir er í þessum efnum. Það er líka hægt, hæstv. fjmrh., að taka þótt ekki væru nema 400 millj. af þessum 1200; sem hv. 4. þm. Reykv. upplýsti, að væru á reikningi í Seðlabankanum. Það eru engin vandkvæði á því að taka 400 millj. af 1200 millj. kr. upphæð til þess að brúa bilið, sem leysa á núna að þeirra eigin sögn varðandi ríkissjóðsdæmið. Það þarf ekki að hækka söluskatt um 2 stig til þess að gera slíka hluti. Það er hægt með þeim óþrjótandi peningum, sem nú eru í hinum ýmsu sjóðum að dómi hv. 4. þm. Reykv.