15.02.1977
Sameinað þing: 51. fundur, 98. löggjafarþing.
Sjá dálk 2091 í B-deild Alþingistíðinda. (1563)
254. mál, innflutningur á frosnu kjöti
Fyrirspyrjandi (Pétur Sigurðsson):
Herra forseti. Ég vil leyfa mér að þakka hæstv. ráðh. fyrir svar hans sem var ítarlegt. Hann hefur komist fram hjá því, sem olli mér á sínum tíma nokkurri undrun, þegar sjálfur hæstv. dómsmrh. lét svo ummælt í einum fjölmiðli að það væri ekki annað en að hringja í sig til þess að fá út kjúklinga eða annan fiðurfugl sem hefði verið gerður upptækur af tollgæslunni, svo að það eitt réttlætir e. t. v. að spurst sé fyrir um þessa vöru.
Nú verð ég að láta í ljós undrun mína þegar því er lýst yfir af ráðamönnum að þarna þurfi enga bót að gera á, hafandi í huga að þessi lög, sem við er stuðst, eru frá 1928 eða frá þeim tíma þegar nútíma frystitækni var ekki til hér á landi og jafnvel ekki heldur í nágrannalöndum okkar, og hafandi í huga að þessi vara kemur til landsins í loftheldum umbúðum, helfrosin, þá verður að ætla að það séu ákaflega lítil líkindi á því að með þessari sömu vöru sé ástæða til þess ótta um smit á gin- og klaufaveiki sem kemur fram hjá hv. ráðuneytum. Hlýtur eitthvað annað að liggja til grundvallar hjá þeim í sambandi við framfylgd þessa banns, hafandi það líka í huga, að sendiráðin hafa getað fengið ekki aðeins lítið magn, heldur ótakmarkað magn til sinna nota af sömu vöru í sams konar pakkningum allt til þessa og, eins og ég sagði áðan, vöru sem er keypt hjá sömu aðilum og sjómennirnir hafa keypt þessa vöru hjá.
Þá er rétt að undirstrika enn einu sinni, að til varnarliðsins hefur komið slík vara ómæld allt til þessa, að mér er kunnugt um og ekki aðeins frá Bandaríkjunum sjálfum, heldur hefur hluti hennar komið frá öðrum löndum. Við skulum líka hafa það í huga, að út af Keflavíkurvelli eða áhrifasvæði varnarliðsins þar, þar sem þessa matar á að neyta, hefur hann farið til sendiráðsmanna og starfsmanna sem utan vallar búa. Og að sjálfsögðu gildir hið sama um starfsmenn hinna einstöku sendiráða, sem utan þeirra búa, að þessi vara hefur dreifst á meðal þeirra. En auk þess að þetta hefur farið út af Keflavíkurflugvelli til þeirra starfsmanna, sem þar vinna, hefur slík vara farið bæði hrá og soðin til svínabúa í nágrenni vallarins, sem svo aftur hafa alið svín á þessum sama mat, þessum hættulega mat, og svo er svínakjötið aftur selt víðs vegar um land í kjötbúðum. Það, sem hér er að ske, er því alls ekki í samræmi við þann anda sem kom fram í lögunum á sínum tíma.
Auðvitað ber að draga fram þá staðreynd líka, að þeir, sem vit hafa á þessum málum um smithættu, eru alls ekki sammála um hvernig slíkt smit geti borist. Það er tekið fram um umbúðir eða það sem notað er til umbúða, eins og hálm. Það hefur jafnvel verið talað um að skófatnaður þeirra, sem kæmu á þá staði þar sem slíkt smit er uppi, t. d. á bændabýli í nágrannalöndum okkar, hann gæti orsakað smit hér heima ef óvarlega væri farið. Nú höfum við í huga að á undanförnum árum — guði sé lof, þau hafa átt þess kost — hafa bændur og bændakonur farið í tugatali og heimsótt þessi sömu býli í nágrannalöndum okkar. Ég skal ekki fullyrða um að þeir hinir sömu hafi farið í fjósin í sama skófatnaði og þeir notuðu á þessu ferðalagi, en hins vegar hefur þetta fólk allt saman komið jafnhrátt til baka og jafnléttsaltað, það get ég fullyrt. Og það má auðvitað segja alveg hið sama um farfuglana. Ég satt að segja veit ekki hvernig hæstv. ráðh. og rn. ætla að fyrirbyggja að þeir drepi niður fæti á þessum búum sem gin- og klaufaveiki herjar á og þar með beri hana hingað til landsins.
Ég held að það væri alveg óhætt fyrir viðkomandi rn. að taka til endurskoðunar þessar algerlega úreltu reglur og fyrir hæstv. fjmrh. að taka til vinsamlegrar athugunar þá ábendingu, sem ég gaf honum í bréfi um að þessari vöru, sem á að brenna eða eyðileggja á annan hátt, verði skipt á milli stofnana hér í Reykjavík og nágrenni og jafnvel víðar, þar sem tryggilega verði séð um að hún verði unnin án þess að smit geti af henni stafað, og þar með verði á nokkurn hátt létt undir með ríkissjóði. En ég sé nú ekki annað en þegar sé fundin lausn fyrir þá sem vilja koma með slíka vöru til landsins. Það segir skýrt í lögunum að hún megi ekki vera hrá og ekki lítið söltuð. Fyrir sjómenn er ekki annað að gera en að hleypa upp á þessu fiðurfé á leiðinni til landsins og komast með það þannig fram hjá hæstv. fjmrh.