24.01.1978
Sameinað þing: 38. fundur, 99. löggjafarþing.
Sjá dálk 1746 í B-deild Alþingistíðinda. (1473)
332. mál, Ferðamálasjóður
Landbrh. (Halldór E. Sigurðsson):
Herra forseti. Þessi fyrirspurn frá hv. 2. þm. Vesturl. er á því þskj. sem þær voru hinar sem ég hef verið að svara nú, og svarið var líka tilbúið á s.l. ári, en er þó greint hér með þeim breytingum, sem á því hafa orðið.
Ferðamálasjóður var stofnaður með lögum um ferðamál frá 1964. Hann hefur notið frá upphafi nokkurs framlags á fjárlögum. Þetta framlag var aukið verulega með nýjum lögum um skipulag ferðamála sem tóku gildi á árinu 1976. Óafturkræft framlag ríkissjóðs á fjárlögum fyrir 1978 er 40 millj. kr., en var, eins og hv. fyrirspyrjandi tók fram, 25 millj. á árinu 1977. Umfram ríkisframlag hefur Ferðamálasjóður aflað sér fjár til útlána með sérstökum lántökum, fyrstu árin með erlendum lánum sem voru svo endurlánuð með gengistryggingu. Lántakendum þóttu þessi lán afar erfið í endurgreiðslu vegna þeirra tíðu og stóru gengisbreytinga sem þá áttu sér stað. Var þá m.a. af þeim sökum farið meira inn á þá braut að taka innlend lán til að endurlána, og fylgdi þeim þá vísítölutrygging. Þessi lán hafa á síðustu árum reynst lántakendum þung í skauti, en það skal fram tekið, að endurlánveitingin var auðvitað háð því, að sjóðurinn varð að lána með svipuðum kjörum og hann aflaði sér fjár því að öðrum kosti gekk á hann í þessu sambandi. Hins vegar hafa þessar erfiðu innheimtur og mikil vanskil þar af leiðandi verið fastur fylgifiskur sjóðsins. En ekki er hægt að líta fram hjá því, að rekstur gistihúsa og veitingahúsa, sérstaklega utan Reykjavíkur, má ekki við miklum fjármagnskostnaði. Reynt hefur verið að greiða fyrir uppbyggingu þessara húsa um allt land, þar sem nauðsyn ber til að þau séu, og þá hefur ekki nærri alltaf verið unnt að leggja bein arðsemisjónarmið til grundvallar. Það eykur líka á erfiðleika þessa rekstrar, að mörg þessara fyrirtækja er aðeins hægt að hafa opin yfir hásumarið. Sérstakar ráðstafanir til að bæta úr vanskilum við sjóðinn hafa nú í nokkurn tíma verið í nákvæmri athugun á vegum Ferðamálaráðs og Samvinnubankans. Þar sem till, þessara aðila liggja ekki fyrir enn sem komið er, þá er ekki hægt að skýra frá þeim að svo stöddu, en ég vona að þær séu ekki langt undan.
Nokkrar ráðstafanir hafa nú þegar verið gerðar til þess að bæta lánakjör sjóðsins. Verðtryggingu nýrra lána á s.l. ári, 1977, var þannig breytt úr því að vera 100% í 50%, og ekki er annað hægt að segja en að því sé verulegur hagur fyrir lántakendur. En á hinu verður að hafa aðgát, hvað sjóðurinn þolir í þeim efnum. Hin stóraukna fjárhæð, sem lögð er fram árlega á fjárlögum samkv. nýjum ferðamálalögum. hlýtur einnig að bæta hag sjóðsins og hafa í för með sér stórauknar lánveitingar, og samkv. lánsfjáráætlun fyrir yfirstandandi ár er gert ráð fyrir að Ferðamálasjóður hafi alls til útlána um 240 millj. kr. Er það langt umfram það sem verið hefur. Af þeim eru 25 millj. eigin fjármögnun, 40 millj. framlag úr ríkissjóði á fjárlögum og 175 millj. kr. vegna lánsfjáráætlunar. Þannig eru meiri möguleikar til lánveitinga úr Ferðamálasjóði á yfirstandandi ári heldur en hefur verið nokkru sinni fyrr. Það er þannig verið að vinna að málefnum sjóðsins og góðar horfur á að hægt verði að koma starfsemi hans á traustari grundvöll og gera útlán sjóðsins viðráðanlegri en þau hafa áður verið, án þess þó að ég vilji nú gefa mikil fyrirheit þar um, því auðvitað verður, jafnhliða því sem litið er á hag lántakandans, að líta á hag lánveitandans.
Þetta svar vona ég að nægi fyrirspyrjanda við fyrirspurn hans.