WPCL 2BJ!b3|NHAU3Haus #2 fyrir skjalaritun.T5 j 1990. ! 1060 r fr stofnun AlYingis. 113. l?ggjafarYing. ! . ml. LET7St;rt (Times Roman 14,0 pt).$$ p4 PC  p4 PC BLOK:rofa blokk.!^2 9 W@ "2CRddCCCdq2C28dddddddddd88qqqYzoCNzoozzC8C^dCYdYdYCdd88d8ddddCN8ddddY`(`lC2CC!CCCCCCCCCCd8YYYYYYzYzYzYzYC8C8C8C8ddddddddddYdddddodYYYYYYYdzYzYzYzYddddddddCCC8CNdz8z8z8z8z8ddddddCCCoNoNoNoNz8z8z8dddddddzYzYzYdz8dCoNz8dddddF2[dCYddddd7>d<d<$YYdCCddooCY<qqnn!8qBBnnnqyyPq7c1RyyXyycnnn~nyRzcXcyhFBnndhcnntnvyX~Xsyn~yVon 8 - Skjalap. (1.h) - HP LJ IIIISKJALAP.PRSo4 PCs*@"(5AOO{555OY(5(,OOOOOOOOOO,,YYYFrjjraXrr5>rarrXrjXarrrra5,5JO5FOFOF5OO,,O,{OOOO5>,OOrOOFL LV5(555555555555O,rFrFrFrFrFjjFaFaFaFaF5,5,5,5,rOrOrOrOrOrOrOrOrOrOrFrOrOrOrOrOXOrFrFrFjFjFjFjFrOaFaFaFaFrOrOrOrOrOrOrOrO555,5>rOa,a,a,a,a,rOrOrOrOrOrOrj5j5j5X>X>X>X>a,a,a,rOrOrOrOrOrOrrOaFaFaFrOa,rOj5X>a,rOrOrOrOrO7(HO5FOOOOO,1wwO0xxOw0FFO55OOXX5F0YYWWq,Y44WWWqzqqY__?Y+qN'Am~__zqqqqFzzz__hNWWWqqqndiW_AaNgFgNy_uR84sWmWOuRfNwWzW\W^_FdFm[y_pW~mzmdm_q20  Times RomanTimes Roman BoldTimes Roman ItalicUSIS 3'3'Standard6&dis J. - HP LJ III6&Standardn (2.h) - HP LJ IIIRAEDURIT.PRS ISIS 6&dis J. - HP LJ III6&Standardn (2.h) - HP LJ IIIRAEDURIT.PRS6&6&Standardn (2.h) - HP LJ IIIRAEDURIT.PRS 8. fbrC ar, 1991 ; Ed. 212. Frum varp til laga [ 185. ml] ; um breyt ingu  l?g um nr. 97/1990, um heil brigW is Yj;n ustu. (Lagt fyr ir Al Yingi  113. l?g gjaf ar Yingi 1990.) ; 1. gr. ; 3. t?lul. 24. gr. lag anna hlj;W ar svo: ; RW herra skip ar fimm manna sam starfs rW sjCkra hCs anna 1 Reykja v1k, Borg ar sp1t ala, St. J;s efs sp1t ala og R1k is sp1t ala. "+9EUU999U`+9+/UUUUUUUUUU//```K{qq{h_{{9B{h{{_{q_h{{{{h9/9PU9KUKUK9UU//U/UUUU9B/UU{UUKR"R\9+999999999999U/{K{K{K{K{KqqKhKhKhKhK9/9/9/9/{U{U{U{U{U{U{U{U{U{U{K{U{U{U{U{U_U{K{K{KqKqKqKqK{UhKhKhKhK{U{U{U{U{U{U{U{U999/9B{Uh/h/h/h/h/{U{U{U{U{U{U{q9q9q9_B_B_B_Bh/h/h/{U{U{U{U{U{U{{UhKhKhK{Uh/{Uq9_Bh/{U{U{U{U{U<+MU9KUUUUU/5U3U3KKU99UU__9K3``]]y/`88]]]yyy`ggD`/yT*FuggyyyyKggpT]]]yyyvkp]gFhToKoTg~Y<8{]u]U~YnT]]c]egKkKubgy]uukugy2*  %",;HXX;;;Xd,;,1XXXXXXXXXX11dddNvvlb;Elbvbll;1;SX;NXNXN;XX11X1XXXX;E1XXXXNU#U`;,;;;;;;;;;;;;X1NNNNNvvNlNlNlNlN;1;1;1;1XXXXXXXXXXNXXXXXbXNNNvNvNvNvNXlNlNlNlNXXXXXXXX;;;1;EXl1l1l1l1l1XXXXXXv;v;v;bEbEbEbEl1l1l1XXXXXXXlNlNlNXl1Xv;bEl1XXXXX>,PX;NXXXXX17X5X5 NNX;;XXbb;N5ddaa~1d::aaa~~~dkkGd0~W,Iykk~~~~NkktWaaa~~~{ouakIlWsNsWk\>:ayaX\rWaafaikNpNzfk}ayyozk~":N_uu¶NNNu:N:AuuuuuuuuuuAAhרN[ϨܨNANmuNhuhuhNuuAAuAuuuuN[Auuuuhp/p~N:NN'NNNNNNNNNNuAhhhhhϜhhhhhNANANANAuuuuuuuuuuhuuuuuuhhhhhhhuhhhhuuuuuuuuNNNAN[uAAAAAuuuuuuϨNNN[[[[AAAuuuuuuܨuhhhuAuN[AuuuuuR:juNhuuuuu@HuFuF*hhuNNuuNhF'AMM捍]@s:`捍fs`sfszRMuzsff":NuuNNNu:N:AuuuuuuuuuuNNu٨[uܨ騨NANuNuhhNuANA‚uh[Nuuuh\3\yN:NN'NNNNNNNNNNAuuuuu騨hhhhh[A[A[A[Auuuuuuuuuuuuuhhhhhhhhuuuuuu[[[A[uAAAAAuu騨hhh[[[[NNN騨uhhhAh[NuuuR:~uNuuuuuuFMuFuFAuuuNNuuNuF'AMM捍]@s:`捍fs`sfszRMւzsff",;bXX;;;Xe,;,1XXXXXXXXXX;;eeeXvvlEXvlbvv;1;gX;XbNbN;Xb1;b1bXbbNE;bXXXNF'F\;,;;;;;;;;;;;;b1XXXXXNvNvNvNvNE1E1E1E1bXXXXbbbbXXbXXXXlbXXXNNNNbvNvNvNvNXXXXXXbbEEE1EXbv1v1v1v1v1bbbbXXNNNbEbEbEbEv;v;v;bbbbbbXvNvNvNbv1bNbEv;XXbXb>,_X;XXXXXX5:X5X51XXX;;XXbb;X5eeaa~1e::aaa~~~ekkGe0~W,Iykk~~~~NkktWaaa~~~{ouakIlWsNsWk\>:ayab\rWaafaikNpNzfk}ayyozk~2^>B*I/ P4 W9",;JXX;;;Xw,;,1XXXXXXXXXX;;wwwXllvll;NvbvllXbllbbE1EKX;XXNXN1XX11N1XXXXEE1XNvNNEG1G`;,;;;;;;;;;;;;X1lXlXlXlXlXvvNlNlNlNlN;1;1;1;1vXXXXXXXXXbNlXXXXbNXlXlXlXlXvNvNvNvNXlNlNlNlNXXXXXXXX;;;1;NvNb1b1b1b1b1vXvXvXvXXXvlElElEXEXEXEXEb1b1b1XXXXXXvbNbEbEbEXb1vXlEXEb1bNbNXXX>,\XEXXXXXX17X5X5&bbX;;XXXX;b5wwaa~1w::aaa~~~wkkGw0~W,Iykk~~~~NkktWaaa~~~{ouakIlWsNsWk\>:ayaX\rWaafaikNpNzfk}ayyozk~" '00QK 07 0000000000777+YF@@F;6FF &F;VFF6F@6;FF[FF;  -0 +0+0+ 000K0000 &00F00+..4  a 0F+F+F+F+F+V@@+;+;+;+;+    F0F0F0F0F0F0F0F0F0F0F+F0F0F0F0F060F+F+F+@+@+@+@+F0;+;+;+;+F0F0F0F0F0F0F0F0  &F0;;;;;F0F0F0F0F0F0VF@ @ @ 6&6&6&6&;;;F0F0F0F0F0F0[FF0;+;+;+F0;F0@ 6&;F0F0F0F0F0",0 +00000II0II0I++0a 00_66a +a7755E7 555EJEE7__::e'7PE0(BM___::eJEEEE*PJJJ::@05S55EEEC=@5:(;0?*?0J:H2" F5B5Y0G2>0I5J5859:*=*C8J:E5MBJB=C:E"&2=KK}u222KU&2&*KKKKKKKKKK**UUUClddl\Sll2:l\llSldS\llll\2*2FK2CKCKC2KK**K*uKKKK2:*KKlKKCHHQ2&222222222222K*lClClClClCddC\C\C\C\C2*2*2*2*lKlKlKlKlKlKlKlKlKlKlClKlKlKlKlKSKlClClCdCdCdCdClK\C\C\C\ClKlKlKlKlKlKlKlK222*2:lK\*\*\*\*\*lKlKlKlKlKlKld2d2d2S:S:S:S:\*\*\*lKlKlKlKlKlKllK\C\C\ClK\*lKd2S:\*lKlKlKlKlK5&DK2CKKKKK)/qqK-rrKq-CCK22KKSS2C-UURRk*U11RRRkskkUZZ<U){kJ%>gwZZskkkkB{sssZZcJRRRkkkh_cRZ>\JbBbJsZoN51mRgRKoNaJqRsRWRYZB_BhVrZkRwgsg_hZk"!,6CCoh,,,CK!,!%CCCCCCCCCC%%KKK;{`YY`QJ``,4`Qw``J`YJQ``~``Q,%,?C,;C;C;,CC%%C%hCCCC,4%CC`CC;@@H,!,,,,,,,,,,,,C%`;`;`;`;`;wYY;Q;Q;Q;Q;,%,%,%,%`C`C`C`C`C`C`C`C`C`C`;`C`C`C`C`CJC`;`;`;Y;Y;Y;Y;`CQ;Q;Q;Q;`C`C`C`C`C`C`C`C,,,%,4`CQ%Q%Q%Q%Q%`C`C`C`C`C`Cw`Y,Y,Y,J4J4J4J4Q%Q%Q%`C`C`C`C`C`C~``CQ;Q;Q;`CQ%`CY,J4Q%`C`C`C`C`C/! C^HL"2CoddȧCCCdr2C28ddddddddddCCrrrdzNdzoȐC8CtdCdoYoYCdo8Co8odooYNCodddYO,OhC2CC!CCCCCCCCCCo8dddddȐYYYYYN8N8N8N8oddddooooddoddddzodddYYYYoYYYYddddddooNNN8Ndo88888ooooddȐYYYoNoNoNoNCCCooooooȐdYYYo8oYoNCddodoF2ldCddddddd<d<+oodCCddddCo<nn!8BBnnnyyP7c1RyyXyycnnn~nyRzcXcyhFBnndhcnntnvyX~Xsyn~yMoS2X$To4 PC o=XB('X4 PCxA^F+'^4 PC|DbI,'b4 PCZa:%p4 PCZe: vp4 p(AC|DfM, tf4 p(AC|DaI,a4 XCD%6("'64 PCj:S>&'S4 PC^3J7!'mdJ4 PCMtW2 Xwtt4 p(ACMnS2X_n4 XC UILET3  b4 PC' %U1    1 >4HAU2  6&6&StandardX)ttir Yrj pun6&>6&StandardHaus #1 fyrir skjalaritun.*@  ?  y X` hp x (#%'0*,.8135@8:gmundur J;nasson og Sj?fn Ing;lfsd;ttir fr BSRB, smundur Stefnsson fr AS0, X;rarinn V. X;rarinsson fr VS0 og X;rWur FriWj;nsson, forstj;ri Xj;Whagsstofnunar. +Nefndin varW ekki sammla um afgreiWslu mlsins. Meiri hl. leggur til aW frumvarpiW verWi samYykkt ;breytt eins og YaW liggur fyrir  Yskj. 40. +Um setningu brWabirgWalaganna m segja almennt aW r1kisstj;rnin og stuWningsmenn hennar mtu stand efnahags og launamla svo aW brUna nauWsyn b%ri til aW setja brWabirgWal?g 1 gCst s1WastliWnum. Annars hefWu skolliW  ;fyrirs)War launah%kkanir sem leitt hefWu til v1xlh%kkana verWlags og launa. 0 kj?lfariW hefWi fylgt ;WaverWb;lga. SC Yj;Warstt, sem gerW var 1 febrCar, var meW ?Wrum orWum 1 h%ttu og 1 staW st?Wugleika og ?ryggis hefWi riWiW yfir Yj;Wina glundroWi og efnahags;vissa. Gtu byrg stj;rnv?ld alls ekki horft  sl1kt aWgerWarlaus. MeW endanlegu orWalagi 1. gr. kjarasamnings r1kisins og BHMR taldi fjrmlarWherra tryggt aW ekki k%mi til launah%kkana ef Y%r v%ru taldar raska hinu almenna launakerfi 1 landinu. Xegar fyrir l aW svo reyndist ekki hlutu forsendur samningsins hvaW Yetta snertir aW teljast brostnar. ViW Yessar aWst%Wur og 1 lj;si Yeirra afleiWinga, sem fram k%mu, yrWi ekkert aW gert, tti r1kisvaldiW ekki annarra kosta v?l en aW beita brWabirgWalagasetningu til Yess aW forWast holskeflu 1 efnahagsmlum og ;WaverWb;lgu eins og Wur segir. + R1kisstj;rnir hafa Wur breytt kjarasamningum meW brWabirgWal?gum sem AlYingi hefur samYykkt. AlYingi hefur einnig breytt kjarasamningum meW l?gum. L?ggjafinn hefur Yannig breytt samningum milli vinnuveitenda og launaf;lks ;hW Yv1 hver vinnuveitandinn er. Flestir stj;rnmlaflokkar hafa staWiW aW sl1ku. XaW er Yv1 langt fr Yv1 aW um einsd%mi s) aW r%Wa 1 Yessu tilviki. Jafnframt er r)tt aW vekja s)rstaka athygli  Yeim Ctbreidda misskilningi aW brWabirgWal?gin hafi numiW Cr gildi niWurst?Wur F)lagsd;ms. Xeim niWurst?Wum er 1 engu raskaW. Eftir aW niWurst?Wur F)lagsd;ms lgu fyrir var hins vegar hluta samnings BHMR og fjrmlarWherra breytt meW l?gum Yannig aW geiWslur f)llu niWur fr 1. september 1990. XaW YUWir hins vegar ekki aW niWurst?Wum F)lagsd;ms s) breytt heldur Yeirri r)ttarheimild sem greiWsluskylda studdist viW. +AW gefnu tilefni er r)tt aW nefna hvaW gerist ef staWfestingarfrumvarpiW verWur ekki samYykkt  AlYingi. 0 fyrsta lagi f)llu brWabirgWal?gin niWur en afleiWingin af Yv1 er yfirleitt hin sama og af ;gildingu annarra laga. BrWabirgWal?gin yrWu Cr s?gunni aW Yv1 er til framt1Warinnar tekur. Xau stofna Yv1 hvorki r)tt n) skyldu fr Yeim t1ma er Yau ganga Cr gildi. Hins vegar stendur ;haggaW YaW r)ttarstand er Yau hafa Wur skapaW. Gildir YaW eins Y;tt AlYingi hafi fellt l?gin. Gildi brWabirgWalaga er Yv1 hiW sama og Y$ annarra laga  meWan YaW helst enda Y;tt Yv1 ljCki meW kveWnum h%tti. + Xj;Whagsstofnun hefur aW beiWni fors%tisrWherra reiknaW Ct YrjC d%mi um hugsanlega verWYr;un  n%stu mnuWum ef brWabirgWal?gin um launaml fr 3. gCst sl. falla Cr gildi. 0 niWurst?Wu Xj;Whagsstofnunar segir: +?NiWurst?Wur Yessara Ctreikninga sUna aW verWi v1xlh%kkanir verWlags, launa og gengis meW Yeim h%tti sem aW framan greinir stefnir 1 st?Wugt vaxandi verWb;lgu. Tilgangsl1tiW er aW reikna sl1k d%mi langt fram 1 t1mann. Lj;st er aW  nokkrum mnuWum yrWi Yriggja mnaWa hraWi verWb;lgunnar miWaW viW heilt r kominn 1 tugi pr;senta. 0 Yeim d%mum, sem reiknuW voru, var verWb;lga  Yennan m%likvarWa 1 fyrsta d%minu komin 1 22% 1 jCl1 1991, 27% 1 ?Wru d%minu og 1 t%plega 40% 1 Yv1 YriWja. 0 ?llum Yessum d%mum mun kaupmttur launa aukast umtalsvert fyrst 1 staW og l1klegt aW almenn eftirspurn fari vaxandi. XaW m Yv1 reikna meW aW ef Yessi Yr;un gengur eftir aW Yau markmiW um viWskiptahalla og litla aukningu Yj;WarCtgjalda, sem sett voru fram 1 Yj;Whags%tlun 1991, standist ekki. R)tt er hins vegar aW leggja herslu  aW Yetta eru ekki ;tv1r%War niWurst?Wur Yv1 ;vissuatriWin eru m?rg 1 Yessum d%mum.  +Svo sem fram kemur 1 k?nnun Xj;Whagsstofnunar er lj;st aW ?Yj;Warsttinni  lUkur, efnahagsmarkmiW fara Cr b?ndunum, fram koma v1xlh%kkanir verWlags og launa og vaxandi verWb;lga mun ekki  s)r standa. AfleiWingarnar eru Yv1 skUrar. +Fyrir b%jarYingi Reykjav1kur er nC svo sem kunnugt er rekiW ml vegna setningar brWabirgWalaganna sem BjarnheiWur GuWmundsd;ttir hefur h?fWaW gegn fjrmlarWherra f.h. r1kissj;Ws og menntamlarWherra f.h. Ranns;knadeildar fisksjCkd;ma viW Tilraunast?W Hsk;la 0slands 1 meinafr%Wi. 0 stefnu og greinargerW stefnanda er Yv1 haldiW fram aW brWabirgWal?gin brj;ti 1 bga viW stj;rnarskr. R1kisl?gmaWur, sem fer meW mliW f.h. r1kissj;Ws, lagWi fram greinargerW stefndu hinn 22. n;vember sl. Fylgir greinargerWin meW nefndarliti Yessu sem fylgiskjal en 1 henni kemur fram 1tarleg lUsing  mlav?xtum, mlsst%Wum stefndu og lagar?kum. +AW gefnu tilefni Yykir r)tt aW vekja athygli  kv%Wum 4. gr., sbr. 3. gr., brWabirgWalaganna. XaW gefna tilefni er ?Kjarafr)ttir BHMR , 4. tbl. 1990. Xar er haldiW fram tClkun  efni 4. gr. sem r)tt er aW gera athugasemdir viW. FjallaW er m.a. um 2. mgr. 4. gr., sem kveWur  um aW kjarasamningar aWildarf)laga BHMR og viWsemjenda Yeirra gildi til 31. gCst 1991 og falli Y Cr gildi n uppsagnar. Um Yetta segir 1 mlgagni BHMR aW ?BHMR 4lTSTR -f)l?g eru Yannig f?st undir kv%Wum brWabirgWalaganna, jafnvel Y; ?nnur samt?k (BSRB) segi upp samningum s1num Yegar fyrir n%stu ram;t 1 kj?lfar endurskoWunar . +H)r er um misskilning aW r%Wa. 4. gr. laganna ber ekki aW skilja svo aW efni 3. gr. geti ekki nW til BHMR. Xvert  m;ti er YaW kveWinn skilningur r1kisstj;rnar og meiri hl. nefndarinnar aW skv. 2. mgr. 3. gr. laganna s) BHMR f)l?gum heimilt aW semja um stofnun og verksviW launanefndar viW s1na viWsemjendur r)tt eins og ?Wrum aWilum aW kjarasamningi sem ekki kveWur  um launanefnd. VerWi sl1kur samningur gerWur fari Y eftir kv%Wum 1. mgr. 3. gr. fr Yeim t1ma. Gildist1mi kjarasamninga aWildarf)laga BHMR geti Y eins og hj ?Wrum st)ttarf)l?gum styst fr Yv1 sem segir 1 2. mgr. 4. gr. vegna uppsagnar samnings eftir Yeim s?mu reglum og endran%r gilda hj st)ttarf)l?gum sem samiW hafa um launanefndir. +SC tClkun  efni 3. og 4. gr., sem fyrr greinir, hefur veriW tClkun r1kisstj;rnar fr upphafi. S andst%Wi skilningur, sem fram kemur 1 Kjarafr)ttum BHMR, gefur aW mati r1kisstj;rnarinnar og meiri hl. nefndarinnar ekki tilefni til aW leggja fram breytingartill?g #Ԯur viW frumvarpiW, enda telur r1kisstj;rnin og meiri hl. nefndarinnar orWalag greinanna svo skUrt aW misskilningur af Yv1 tagi, sem fram hefur komiW hj BHMR, Yurfi ekki aW vera uppi. Xetta er hins vegar tekiW fram h)r 1 nefndarlitinu til aW taka af ?ll tv1m%li um skilning  Yessu kv%Wi. +MeW nefndarliti Yessu fylgja sem fylgiskj?l litsgerW fr Xj;Whagsstofnun til fors%tisrWherra, dags. 3. desember 1990, um brWabirgWal?gin fr 3. gCst og verWYr;un  n%stu mnuWum, og greinargerW r1kisl?gmanns 1 mli BjarnheiWar GuWmundsd;ttur sem hann hefur lagt fyrir b%jarYing Reykjav1kur vegna mls  hendur fjrmlarWherra f.h. r1kissj;Ws og menntamlarWherra f.h. Ranns;knadeildar fisksjCkd;ma viW Tilraunast?W Hsk;la 0slands 1 meinafr%Wi. !^BLOK0!/MIVJ ,AlYingi, 5. des. 1990.-0/0! MIVJۃ  HNK2  O 0!1-DS2? 99҇01/MIVJ }Pll P)tursson,1/01MIVJ 01/MIVJ }form., frsm.(2/01MIVJ  01/MIVJ)+GuWmundur G. X;rarinsson,2/01 MIVJۃ 01/MIVJ)3fundaskr.!3/01 MIVJۃ  01/MIVJEwLRagnar Arnalds.3/01 MIVJۃ010!DS2'   'ԯ  3HNK4  R r 0!/MIVJ *J;n S%mundur Sigurj;nsson.4/0! MIVJۃ0!BLOK   FEIT Fylgiskjal I.C5FEIT  SKLXj;Whagsstofnun:5SKL /MIVJ 6/FEIT BrWabirgWal?gin fr 3. gCst og verWYr;un  n%stu mnuWum.E66/FEIT ۃ 6/MIVJ/MIVJ #(Send fors%tisrWherra 3. desember 1990.) .7/MIVJ +AW Yinni beiWni fylgja h)r meW YrjC d%mi um hugsanlega verWYr;un  n%stu mnuWum, ef brWabirgWal?gin um launaml fr 3. gCst sl. falla Cr gildi. Til samanburWar er nUleg verWlagssp Xj;Whagsstofnunar sem byggir  svonefndri Yj;Warstt. Helstu niWurst?Wur eru dregnar saman 1 t?flu sem fylgir h)r meW. +Marga fyrirvara Yarf aW hafa 1 d%mum af Yessu tagi. S)rstaklega er vakin athygli  Yrennu: 0 fyrsta lagi er tClkun kjarasamnings BHMR ekki vafalaus, eins og fram kemur h)r  eftir. 0 ?Wru lagi er Umislegt ;lj;st um viWbr?gW annarra aWila vinnumarkaWarins, svo sem um t1masetningar launah%kkana og endurskoWun annarra forsendna kjarasamningsins. 0 YriWja lagi er litaml hvaWa gengisforsendur skuli leggja til grundvallar svona d%mum. SKLKjarasamningur BHMR og brWabirgWal?gin.;SKL +Fyrsti fangi endurskoWunar  launakerfi hsk;lamenntaWra starfsmanna r1kisins tti aW koma til framkv%mda 1. jCl1 sl.  grundvelli kjarasamanburWarnefndar aWila samningsins. Samningurinn kveWur  um aW 1 hverjum fanga skuli laun h%kka um aW minnsta kosti einn launaflokk aW meWaltali. X eru kv%Wi um aW hafi kjarasamanburWarnefnd ekki skilaW liti 1. jCl1 1990 skuli greitt upp 1 v%ntanlega h%kkun sem nemi "UPPS1>"UPPS/#NIVS2?#NIVS launaflokki. 0 heild er h)r um aW r%Wa 4,5% h%kkun. Xessi h%kkun var greidd Ct 1 jCl1 og gCst en brWabirgWal?gin nr. 89 3. gCst 1990 afnmu Yessa h%kkun fr og meW 1. september. +0 kjarasamningi BHMR voru ekki kv%Wi um launanefndir meW hliWst%Wum h%tti og 1 samningum sem gerWir voru 1 febrCar sl. MeW brWabirgWal?gunum var launanefnd BSRB faliW aW CrskurWa um launah%kkanir vegna verWlagsviWmiWunar fyrir BHMR. Laun BHMR f)laga h%kkuWu af Yessum s?kum um 0,27% 1. okt;ber og um 2,55% 1. desember. Auglj;st er hins vegar aW meW v1san til 15. gr. kjarasamnings BHMR aW BHMR f)lagar hefWu fengiW Yessa h%kkun. Efni 15. gr. er aW h%kki laun annarra launYega eftir 30. n;vember 1989 umfram almennar launabreytingar BHMR samningsins (launah%kkun vegna endurskoWunar launakerfis er undanskilin) geta aWilar krafist breytingar  launaliW sem Yv1 nemur. Samningurinn tilgreinir aW ef ekki n%st samkomulag innan eins mnaWar er h%gt aW v1sa deilunni til nefndar samningsaWila sem ber aW fella CrskurW innan Yriggja vikna. Kjarni 15. gr. er Yv1 aW verja h%kkun launa BHMR umfram aWra launYega, eins og lj;st er af Yv1 aW h%kkun launa BHMR vegna endurskoWunarkv%Wa koma ekki inn 1 samanburW viW laun annarra. 0 samningnum er ekki kveWiW  um s)rstakar launah%kkanir  n%sta ri aWrar en vegna endurskoWunar launakerfisins 1. jCl1 nk., en Y er kveWiW  um a.m.k. einn launaflokk til h%kkunar, 3%. +R)tt er aW minna  aW falli brWabirgWal?gin Cr gildi yrWi v%ntanlega tekiW til viW aW ljCka samanburWi  kj?rum hsk;lamenntaWra manna hj r1kinu og annars staWar. 0 Yessu g%ti falist viWb;tarlaunah%kkun sem g%ti komiW til greiWslu fyrir mitt n%sta r. XaW skal enn fremur r)ttaW aW meW brWabirgWal?gunum var kjarasamningur BHMR og viWsemj #Ԯenda Yeirra felldur Cr gildi 31. gCst 1991, auk Yess sem 5. og 15. gr. samningsins f)llu strax Cr gildi. X kveWur 17. gr. samnings BHMR  um aW samningurinn s) uppsegjanlegur meW eins mnaWar fyrirvara eftir 30. september 1990. +0 forsendum Ctreikninga Xj;Whagsstofnunar er ekki gert rW fyrir frekari h%kkun til BHMR vegna kv%Wa um endurskoWun launakerfis Yeirra, a.m.k. n%sta hlfa riW, og jafnframt er ekki gert rW fyrir aW BHMR og r1kiW geri nUjan samning  n%stu sex mnuWum. SKLKjarasamningar 1 febrCar 1989.KSKL +0 kjarasamningi AS0, VS0 og VMSS er ekki aW finna jafnafdrttarlaus kv%Wi um endurskoWun launaliWar vegna launah%kkana til annarra launYega og er 1 samningi BHMR. Ein af forsendum samningsins (9. gr.) er aW ?launaYr;un annarra verWi sC sama og gert er rW fyrir 1 samningi Yessum . Ekki er tekiW  Yv1 hvernig skuli bregWast viW standist Yessi forsenda ekki. Samb%rilegt kv%Wi er ekki 1 kjarasamningi BSRB viW viWsemjendur s1na og ekki 1 samningi S0B og bankanna. +Af yfirlUsingum samningsaWila fr Yv1 1 sumar m rWa aW Yeir hefWu samiW um samb%rilegar h%kkanir og f;lust 1 samningum BHMR ef brWabirgWal?gin hefWu ekki veriW sett. Xetta staWfesti VS0 1 br)fi til AS0 31. jCl1 sl. Jafnframt er vart h%gt aW gera Yv1 sk;na aW aWrar forsendur kjarasamnings AS0 og vinnuveitenda standi ;breyttar, eftir aW til umr%ddrar launah%kkunar komi. H)r er einkum um aW r%Wa forsendur um verWlagsviWmiWun 1 ma1 n%stkomandi og forsendur um gengi. SKLForsendur Ctreikninga.6QSKL +0 Yessum Ctreikningum er gengiW Ct fr Yv1 aW almenn laun h%kki um 4,5% 1 janCar 1991 og s1Wan fari af staW v1xlverkandi h%kkun launa BHMR og annarra launYega. Laun  almennum vinnumarkaWi h%kka Yv1 um 4,5% 1. mars 1991 og 1. ma1. 0 fyrsta d%minu eru einungis reiknuW verWlagshrif af v1xlverkunum af Yessu tagi og gengissigs kr;nunnar um 1%  mnuWi. Gengi kr;nunnar er ltiW s1ga til aW halda raungengi kr;nunnar svipuWu og reiknaW var meW 1 forsendum ?Yj;Warsttar . Launah%kkunum samkv%mt samningi AS0 og vinnuveitenda 1 mars og jCn1 er sleppt og ekki reiknaW meW neinum verWb;tum 1 Yessu d%mi. 0 d%mi tv? eru reiknuW hrif af launauppb;tum 1 jCn1 miWaW viW kv%Wi kjarasamninga AS0/VS0 um rautt strik 1 ma1 1991. 0 Yessu d%mi er gengi kr;nunnar ltiW s1ga um 1"UPPS1U"UPPS/#NIVS4PV#NIVS%  mnuWi. 0 YriWja og s1Wasta d%minu er 2,5% launah%kkun 1 mars og 2% h%kkun 1 jCn1 b%tt viW auk Yess sem rauWa strikiW 1 jCn1 er reiknaW aW fullu. Gengi kr;nunnar er ltiW s1ga um 1"UPPS3W"UPPS/#NIVS4X#NIVS%  mnuWi. +Xann almenna fyrirvara verWur aW gera um Ctreikninga af Yessu tagi, aW h)r er reiknaW meW fullkominni sjlfvirkni milli verWlags annars vegar og launa og gengis hins vegar. Reynslan sUnir aW Yegar til lengdar l%tur eru YaW Yessir Y%ttir, auk verWbreytinga erlendis, sem hafa mest hrif  verWlagiW. Hins vegar er erfiWara aW sp fyrir um skammt1mabreytingar verWlags meW Yessum aWferWum, Yar sem YaW r%Wst aW verulegu leyti af markaWsaWst%Wum hverju sinni hvernig og hven%r kostnaWarbreytingar koma fram 1 verWlagi. +Xessi YrjC d%mi eru reiknuW Ct fr Yeirri forsendu aW ekki komi til h%kkunar  ol1uverWi umfram YaW sem Yegar er komiW fram. X er r)tt aW benda  aW tekiW hefur veriW tillit til viWr%Wna aWila vinnumarkaWarins og fulltrCa r1kisins 1 n;vemberlok um gjaldskrrh%kkanir r1kisfyrirt%kja  n%sta ri og bCv?ruverW. Xetta er gert til Yess aW halda # samr%mi viW verWlagsspna sem l?gW var til grundvallar Yegar ?Yj;Warsttin  var framlengd 1 lok n;vember sl.   /MIVJ )REPR: AF T>FLU 0 PRENTSMIVJU3^/ MIVJۃ SKL  , NiWurst?Wur.^SKL +NiWurst?Wur Yessara Ctreikninga sUna aW verWi v1xlh%kkanir verWlags, launa og gengis meW Yeim h%tti sem aW framan greinir stefnir 1 st?Wugt vaxandi verWb;lgu. Tilgangsl1tiW er aW reikna sl1k d%mi langt fram 1 t1mann. Lj;st er aW  nokkrum mnuWum yrWi Yriggja mnaWa hraWi verWb;lgunnar miWaW viW heilt r kominn 1 tugi pr;senta. 0 Yeim d%mum sem reiknuW voru var verWb;lga  Yennan m%likvarWa 1 fyrsta d%minu komin 1 22% 1 jCl1 1991, 27% 1 ?Wru d%minu og 1 t%plega 40% 1 Yv1 YriWja. 0 ?llum Yessum d%mum mun kaupmttur launa aukast umtalsvert fyrst 1 staW og l1klegt aW almenn eftirspurn fari vaxandi. XaW m Yv1 reikna meW aW ef Yessi Yr;un gengur eftir aW Yau markmiW um viWskiptahalla og litla aukningu Yj;WarCtgjalda, sem sett voru fram 1 Yj;Whags%tlun 1991, standist ekki. R)tt er hins vegar aW leggja herslu  aW Yetta eru ekki ;tv1r%War niWurst?Wur Yv1 ;vissuatriWin eru m?rg 1 Yessum d%mum.  UILET3  b4 PC'  FEIT d UNDIFylgiskjal II.ddUNDIdFEIT  FEIT e/MIVJ GreinargerW r1kisl?gmanns 1 b%jarYingi Reykjav1kur.e/e MIVJۃ eFEIT  Nr. 15. Lagt fram 1 b%jarYingi Reykjav1kur 22. n;vember 1990. +l2@@*8@ *H8EEG UNDIG R E I N A R G E R VgUNDI *8Estefndu 1 b%jarYingsmlinuƷ8 *8Enr. /1990:Ʒ8 *8EBjarnheiWur GuWmundsd;ttirƷ8 *8EgegnƷ8 *8EfjrmlarWherra fh. r1kissj;Ws og menntamlarWherra fh. Ranns;knardeildar fisksjCkd;ma viW Tilraunast?W Hsk;la 0slands 1 meinafr%Wi.Ʒ8  'EDSK2 *8@+l2@ +(g flyt ml Yetta af hlfu beggja stefndu og geri Y%r kr?fur aW umbj;Wendur m1nir verWi sUknaWir af kr?fum stefnanda og Yeim tild%mdur mlskostnaWur aW mati r)ttarins Cr hendi stefnanda. Til vara krefst )g Yess aW mlskostnaWur verWi felldur niWur. +l2@*8@ *(g legg fram:H8>Nr. 15.EGGreinargerW Yessa.YG Ʒ *H8@5XSTR" 16.EGD;mur F)lagsd;ms, dags. 23. jCl1 1990.Ʒ *H8@5XSTR" 17.EGTilboW o.fl., sem f;r  milli fjrmlarWherra og BHMR 25. sBSTR !31. jCl1 1990.Ʒ *H8? 5XSTR" 18.EGBr)f fjrmlarWuneytis til l?gmanns stefnanda, dags. 28. september 1990.Ʒ *H8? 5XSTR" 19.EGBr)f emb%ttis r1kisl?gmanns # til menntamlarWuneytis, dags. 4. okt;ber 1990.Ʒ *H8? 5XSTR" 20.EGBr)f emb%ttis r1kisl?gmanns til fjrmlarWuneytis, dags. 4. okt;ber 1990.Ʒ *H8? 5XSTR" 21.EGBr)f menntamlarWuneytis til emb%ttis r1kisl?gmanns, dags. 22. okt;ber 1990.Ʒ *H8? 5XSTR" 22.EGBr)f fjrmlarWuneytis til emb%ttis r1kisl?gmanns, dags. 20. n;vember 1990 meW fylgiskjali, dags. sama dag.Ʒ  'EDSK2 *8@+l2@FEIT Mlavextir.sFEIT  +Mlavextir eru 1 stuttu mli Yessir: +Hinn 18. ma1 1989 var undirritaWur kjarasamningur milli fjrmlarWherra fh. r1kissj;Ws og Bandalags hsk;lamenntaWra r1kisstarfsmanna (BHMR) vegna nokkurra aWildarf)laga bandalagsins. Xessi kjarasamningur er  dskj. nr. 12. Degi s1War var undirritaWur kjarasamningur s?mu aWila vegna margra annarra aWildarf)laga BHMR.  fyrri hluta rs 1990 kom 1 lj;s greiningur milli samningsaWila um tClkun samningsins. Voru YaW einkum 1. og 5. gr. hans, sem deilt var um. Skaut F)lag 1slenskra0 nttCrufr%Winga, sem er eitt aWildarf)laga BHMR, greiningi Yessum til F)lagsd;ms. Sj;narmiW aWila um tClkun kjarasamningsins koma fram 1 dskj. nr. 16. +Hinn 23. jCl1 sl. f)ll d;mur F)lagsd;ms 1 mlinu. Var Yar tekin til greina sC krafa stefnanda mlsins, aW skilja b%ri 5. gr. kjarasamningsins svo aW fjrmlarWherra f.h. r1kissj;Ws v%ri fr 1. jCl1 1990 skylt aW greiWa ?llum f)lagsm?nnum stefnanda, sem starfa hj r1kinu og taka laun samkv%mt Wurnefndum kjarasamningi fjrh%W, sem nemi einum og hlfum launaflokki til viWb;tar launum viWkomandi f)lagsmanns skv. 10. gr. kjarasamnings aWila. Xessi d;mur f;l 1 s)r 4,5% h%kkun launa. +Af Yessu tilefni kvaW r1kisstj;rnin  fundi hinn 25. jCl1 sl. aW nUta heimild 1 17. gr. kjarasamningsins aW segja honum upp. Var BHMR kunngerW sC kv?rWun. Samkv%mt nefndri samningsgrein var samningurinn uppsegjanlegur eftir 30. september 1990 meW eins mnaWar fyrirvara. Samkv%mt Yv1 gat samningurinn orWiW laus fr og meW 1. n;vember 1990. +Jafnframt ;skaWi fjrmlarWherra viWr%Wna viW forrWamenn BHMR um breytingar  kjarasamningnum meW YaW fyrir augum aW umr%dd 4,5% launah%kkun mundi ekki valda v1xlh%kkunum launa. st%Wa Yessara tilm%la var sC aW allt benti til aW Yessi launah%kkun til BHMR f)laga mundi ganga yfir allan launamarkaWinn 1 landinu og 1 framhaldi af Yv1 enn frekari v1xlh%kkanir launa vegna kv%Wa 15. gr. kjarasamnings BHMR. Voru haldnir um Yetta nokkrir fundir dagana 25. sBSTR !31. jCl1 sl. X var endanlega lj;st aW BHMR mundi ekki verWa viW tilm%lum um ;hjkv%milegar breytingar  samningnum. Um Yessar viWr%Wur v1sast til dskj. nr. 17 og 22. +0 byrjun febrCar 1990 og  n%stu vikum Yar  eftir h?fWu veriW gerWir kjarasamningar milli Vinnuveitendasambands 0slands (VS0) og Vinnumlasambands samvinnuf)laganna (VMS) annars vegar og verkalUWsf)laga innan AlYUWusambands 0slands (AS0) hins vegar sem f;lu 1 s)r nUm%li 1 gerW kjarasamninga. SamiW var um lgar grunnkaupsh%kk # Ԯanir miWaW viW YaW sem viWgengist hefur  s1Wustu rum og langan gildist1ma samnings, en aW auki tryggingar fyrir st?Wugu verWi  v?ru og Yj;nustu  flestum sviWum. Xessir samningar eru almennt nefndir Yj;Warsttin. Auk aWila vinnumarkaWarins eiga Umsir aWrir aWild aW henni meW yfirlUsingum og skuldbindingum af sinni hlfu, svo sem samt?k b%nda, r1kisvaldiW og viWskiptabankar 1 landinu. Nokkrum vikum eftir gerW Yessara samninga gerWu fjrmlarWherra f.h. r1kissj;Ws og BSRB samning s1n  milli  s?mu n;tum. Enn fleiri st)ttarf)l?g fylgdu 1 kj?lfariW.  miWju ri 1990 h?fWu Yannig um 90% launYega 1 landinu gengist undir svokallaWa Yj;Warsttarsamninga. GerW Yessara samninga hefur leitt til Yess aW verWb;lga 1 landinu hefur nC l%kkaW niWur 1 5 sBSTR !10% sem er minnsta verWb;lga sem veriW hefur h)r  landi um langt rabil. 0 kjarasamningum VS0 og VMS viW AS0 kemur fram aW forsenda samninganna s) sC aW launYegar 1 ?Wrum launYegaf)l?gum fi ekki meiri launah%kkanir en Yessir samningar gera rW fyrir. +Xegar d;mur F)lagsd;ms l fyrir 1 jCl1 sl. komu strax fram kr?fur launYega  hinum almenna vinnumarkaWi Yess efnis aW Yeir skyldu einnig f 4,5% launah%kkun l1kt og BHMR f)lagar h?fWu fengiW meW d;mi F)lagsd;ms. Xetta kemur fram  dskj. 6 sBSTR !10 sem stefnandi hefur lagt fram. +Hinn 31. jCl1 kvWu VS0 og VMS aW fallast  Y launah%kkun til sinna viWsemjenda sem BHMR hafWi fengiW meW d;mi F)lagsd;ms. Xar meW var orWiW fulllj;st aW Yetta yrWi almenn launah%kkun sem gengi yfir st%rstan hluta launamarkaWarins, en einskorWaWist ekki viW BHMR. +ViW Yessar aWst%Wur kvaW r1kisstj;rnin aW gr1pa inn 1 og st?Wva fyrirs)Wa v1xlh%kkunarskriWu launa. Hinn 3. gCst 1990 voru gefin Ct brWabirgWal?g um launaml sem m.a. felldu niWur fr 1. september sl.  h%kkun sem BHMR hafWi fengiW fr 1. jCl1 sl. 0 aWfararorWum laganna kemur m.a. fram aW brUna nauWsyn beri til aW gr1pa Yegar til rWstafana til Yess aW koma 1 veg fyrir yfirvofandi sjlfvirkar v1xlh%kkanir launa og verWlags og treysta Yau efnahagslegu markmiW sem r1kisstj;rnin og aWilar vinnumarkaWarins hafi komiW s)r saman um og l?gW voru til grundvallar almennum kjarasamningum 1 byrjun Yessa rs. FEIT Mlsst%Wur og ?nnur atvik. Lagar?k.FEIT  +0 stefnu og greinargerW stefnanda kemur fram aW hann styWji kr?fur s1nar einkum viW kv%Wi 2. gr., 28. gr., 67. gr. og 73. gr. stj;rnarskrr lUWveldisins 0slands, nr. 33/1944, og skUringar fr%Wimanna  Yeim kv%Wum og samb%rilegum grundvallarreglum 1 landsr)tti erlendra r1kja og alYj;Wlegum sttmlum og samningum. Telur stefnandi kv%Wi brWabirgWalaga nr. 89/1990 andst%W nefndum greinum stj;rnarskrrinnar. V1sast einkum til Yess sem segir  miWri bls. 3 1 stefnu og  miWri bls. 5 fram  miWja bls. 6 1 greinargerW um mlsst%Wur og lagar?k stefnanda aW Yessu leyti. +Fyrir h?nd umbj;Wenda minna m;tm%li )g Yeim sj;narmiWum stefnanda sem Yarna koma fram. (g held Yv1 fram aW nefnd brWabirgWal?g s)u ekki andst%W 1slenskum stj;rnskipunarl?gum. Engar skUringar er heldur aW finna  Yv1, hvaWa alYj;Wlegu sttmlar og samningar YaW eru, sem tt er viW eWa hvaWa erlendu r1ki YaW eru, sem v1saW er til um samb%rilegar grundvallarreglur. Xetta skal tekiW fram: SKL +A. Um 2. gr. stj;rnarskrr.SKL +Stefnandi heldur Yv1 fram aW l?ggjafinn geti ekki gripiW fram fyrir hendur d;mst;la meW Yeim h%tti sem gert var. L?ggjafanum s) ;heimilt aW taka aftur eignarr)ttindi afmarkaWs h;ps manna sem honum hafWi s)rstaklega veriW d%md ?rfum d?gum Wur af #  %Wsta d;mst;l  sviWi vinnur)ttar. MeW Yessu s) brotiW gegn meginreglunni um Yr1skiptingu r1kisvaldsins, sbr. 2. gr. stj;rnarskrrinnar nr. 33/1944. + Yessi sj;narmiW verWur ekki fallist. MeW d;mi s1num kvaW F)lagsd;mur  um hvernig skUra b%ri tilteknar greinar 1 kjarasamningi fjrmlarWherra og BHMR. NiWurstaWa d;ms um tiltekiW sakarefni bindur ekki hendur l?ggjafans til aW breyta gildandi r)tti. MeW l?gum nr. 89/1990 er hluta kjarasamnings BHMR og fjrmlarWherra breytt Yannig aW 4,5% launah%kkun, sem f;lst 1 kjarasamningunum ;breyttum, f)ll niWur fr og meW 1. september 1990. MeW Yv1 var breytt Yeirri r)ttarheimild sem greiWsluskylda samkv%mt d;minum var byggW . Ekki verWur fallist  YaW meW stefnanda aW l?ggjafinn s) bundinn til frambCWar viW YaW r)ttarstand, sem d;mst;lar hafa kveWiW  um aW s) gildandi r)ttur, er d;mur gekk. L?ggjafinn hefur ;umdeilanlega vald til aW breyta gildandi r)tti. 0 2. gr. stj;rnarskrrinnar felst ekki YaW hlutverk eWa staWa d;msvalds aW Yegar d;mst;ll hafi kveWiW upp d;m s) Yar meW komin ;breytanleg niWurstaWa til frambCWar sem ?nnur grein r1kisvaldsins, Y.e. l?ggjafarvald fi ekki hr;flaW viW. +SKLB. Um 28. gr. stj;rnarskr.ZSKL +Stefnandi telur aW skilyrWi 28. gr. stj;rnarskrr um aW brUna nauWsyn hafi boriW til Ctgfu nefndra brWabirgWalaga hafi ekki veriW fyrir hendi. HvaW sem eldri viWhorfum l1Wi skuli d;mst;lar taka til sjlfst%Wrar skoWunar hvort sl1k skilyrWi s)u til staWar. MlatilbCnaWur stefnanda s) miWaWur viW aW sl1k sjlfst%W skoWun fari fram. +Xessi sj;narmiW stefnanda verWur heldur ekki fallist . BrWabirgWal?ggjafinn  sjlfur endanlegt mat um YaW hven%r hin brUna nauWsyn er fyrir hendi. D;mst;lar eru ekki b%rir til aW taka til endurskoWunar hiW hugl%ga mat brWabirgWal?ggjafans um YaW hvort brUn nauWsyn hafi legiW til grundvallar lagasetningu eWa ekki. +Jafnvel Y;tt fallist yrWi  sj;narmiW stefnanda Yess efnis aW d;mst;lar g%tu tekiW mat brWabirgWal?ggjafans aW Yessu leyti til endurskoWunar er hafiW yfir vafa aW brUn nauWsyn 1 skilningi 28. gr. stj;rnarskrrinnar var fyrir hendi viW setningu laga nr. 89/1990. 0 br)fi fjrmlarWuneytis til emb%ttis r1kisl?gmanns  dskj. nr. 22 er rakiW hvernig ml horfWu viW r1kisstj;rninni eftir aW d;mur F)lagsd;ms l fyrir 1 mli BHMR 23. jCl1 1990. Samkv%mt Yv1 sem Yar kemur fram er alveg v1st aW brUn nauWsyn krafWist Yess aW r1kisstj;rnin gripi til Yeirrar lagasetningar sem sett var 3. gCst sl. H)r verWur aW l1ta til Yeirra afleiWinga sem YaW hefWi haft 1 f?r meW s)r ef til lagasetningar hefWi ekki komiW. NCgildandi kjarasamningar 1 landinu, Yar  meWal kjarasamningar BHMR og fleiri, hafa margir hverjir aW geyma kv%Wi Yess efnis aW fi launYegar, sem taka laun samkv%mt ?Wrum kjarasamningum launah%kkun, skuli viWkomandi einnig f Y launah%kkun. Stundum eru forsendur kjarasamninga byggWar  Yv1 aW aWrir launYegar fi ekki launah%kkun umfram YaW sem viWkomandi kjarasamningur segir. Xetta  viW um Yj;Warsttarsamninga AS0 fr febrCarmnuWi sl. HefWi ekki veriW gripiW inn 1 meW l?gum hefWu launah%kkanir til BHMR f)laga hrint af staW launah%kkunum annarra launYega sem gert h?fWu kjarasamninga og Yar meW h%kkun launa og verWlags 1 Yj;Wf)laginu. Xar meW var kollvarpaW Yeim st?Wugleika sem aW var stefnt meW Yj;Warsttarsamningunum og Yeim mikla rangri 1 barttu viW verWb;lgu sem Yegar  sl. sumri hafWi nWst meW Yessum samningum. Xessar v1xlh%kkanir hefWu duniW yfir strax 1 kj?lfar F)lagsd;ms. :kleift var aW b1Wa Yess aW AlYingi k%mi saman. MeW Yv1 aW gera YaW hefWi skaWinn Yegar veriW skeWur. Um Yetta v1sast nnar til dskj. nr. 22. + YaW skal jafnframt l?gW hersla aW ekki var gripiW til lagasetningar fyrr en fullreynt var aW ekki t%kjust samningar milli fjrmlarWherra og BHMR um breytingu  kjara # Ԯsamningum Yannig aW hann g%ti samrUmst Yj;Warstt. Um YaW v1sast til dskj. nr. 17 sem skUrir hvaWa g?gn f;ru  milli aWila 1 samningaviWr%Wum dagana 25. sBSTR !31. jCl1 sl. Enn fremur til br)fs fjrmlarWuneytis  dskj. nr. 22 Yar sem rakiW er efni Yeirra viWr%Wna sem  Yessum t1ma f;ru fram. +SKLC. Um 67. gr. stj;rnarskrr.XSKL +X heldur stefnandi Yv1 fram aW brWabirgWal?g nr. 89/1990 feli 1 s)r ;l?gm%ta skerWingu  eignarr)tti. Xau svipti afmarkaWan h;p launYega hluta Yeirra launa sem Yeir fengu greidd fr 1. jCl1 1990 n Yess aW nokkrar b%tur komi fyrir og s)u aW Yv1 leyti ;l1k ?Wrum tilvikum Yar sem gripiW hafi veriW meW l?gum inn 1 gildandi kjarasamninga. SkerWing sC  eignarr)tti sem felist 1 brWabirgWal?gunum s) ekki almenn, heldur s)rst?k 1 Yeim skilningi aW hCn beinist aW afm?rkuWum h;pi manna og l%kki laun hans fr Yv1 sem kveWiW hafWi veriW. +Ekki verWur fallist  r)ttm%ti Yessara sj;narmiWa. Kemur Yar fyrst til aW ekki er unnt aW telja vinnulaun sem ekki hefur veriW unniW fyrir eign 1 skilningi 67. gr. stj;rnarskrr. Gagnst%W niWurstaWa mundi gilda um laun sem Yegar hefur veriW unniW fyrir. Launakrafa stofnast aW meginstefnu til ekki fyrr en vinnuframlagiW hefur veriW innt af hendi og launYegi hefur ekki Y%r heimildir sem felast 1 eignarr)ttindum Yegar um v%ntanleg laun er aW r%Wa. L?ggjafinn hefur ;tv1r%Wa heimild til aW breyta reglum um laun sem ekki hefur veriW unniW fyrir  Yeim grundvelli aW Yau nj;ta ekki verndar 67. gr. stj;rnarskrr. Skiptir Y engu hvort um er aW r%Wa st%rri eWa Yrengri h;p sem kv?rWunin beinist aW. Xannig hefur l?ggjafinn  Umsum sviWum sett Yv1 skorWur  hvaWa verWi vinna eWa v?rur eru seldar. Ekki f%st s)W aW kv%Wi stj;rnarskrr s)u Yv1 til fyrirst?Wu, sbr. einkum 69. gr. +X er ekki heldur unnt aW samsinna Yv1 aW skerWing launa samkv%mt brWabirgWal?gunum s) s)rst?k 1 Yeim skilningi aW hCn beinist aW afm?rkuWum h;pi manna. Samkv%mt 1. gr. laganna taka Yau til Yeirra kjarasamninga sem samkv%mt kv%Wum s1num eru 1 gildi viW gildist?ku laganna. Eins og fram kemur 1 br)fi fjrmlarWuneytis  Yskj. nr. 22 n l?gin Yannig til kjarasamninga um YaW bil 90% launYega 1 landinu. +AW auki kemur fram 1 g?gnum mlsins aW AS0 hafi Yegar eftir uppkvaWningu F)lagsd;ms haft uppi kr?fur  hendur s1num viWsemjendum um s?mu launah%kkun og BHMR f)kk og v1saW Yar til orWaWra forsendna 1 samningum s1num. Enn fremur aW VS0 og VMS hafi fallist  aW verWa viW Yeirri kr?fu. L?gin eru Yv1 ;tv1r%tt almenn meW Yv1 aW Yau svipta st%rstan hluta launYega 1 landinu meW sama h%tti launah%kkun sem Yeim hafWi veriW kveWin. Xar eru f)lagsmenn 1 BHMR ekki 1 neinni s)rst?Wu. XaW verWur Yv1 ekki  YaW fallist aW skerWing launa samkv%mt l?gunum hafi beinst aW afm?rkuWum h;pi manna, svo sem segir 1 mlatilbCnaWi stefnanda. XaW voru einmitt Yessar v%ntanlegu launah%kkanir til annarra en BHMR f)laga og Yar af leiWandi v1xlh%kkanir launa sem beinl1nis voru tilefni til lagasetningarinnar. +SKLD. Um 73. gr. stj;rnarskrr.SKL +Loks telur stefnandi aW l?g nr. 89/1990 og einkum 2. og 4. gr. Yeirra s)u andst%W f)lagafrelsiskv%Wi 73. gr. stj;rnarskrrinnar. Stefnandi telur aW sl1k l?ggj?f grafi undan starfsemi frjlsra st)ttarf)laga og leiWi til Yess aW f)lagsmenn glati trC  gildi Yess aW starfa 1 skipul?gWum f)lagsskap meW l?glegum h%tti til aW b%ta kj?r s1n og r)ttindi. Telur stefnandi aW brWabirgWal?gin grafi undan Yeim hugmyndum sem 73. gr. stj;rnarskrrinnar er reist . +Vands)W er hvernig 73. gr. stj;rnarskrr getur varWaW kr?fugerW stefnanda Yessa mls. #  kv%Wi Yeirrar greinar snUr aW f)lagasamt?kum sem sl1kum. St)ttarf)lag stefnanda er ekki aWili mlsins. 73. gr. stj;rnarskrr er mli stefnanda ;viWkomandi. +Samkv%mt 73. gr. stj;rnarskrrinnar eiga menn r)tt  aW stofna f)l?g 1 s)rhverjum l?glegum tilgangi n Yess aW s%kja Yurfi um leyfi til Yess. Ekkert f)lag m heldur leysa upp meW stj;rnarrWst?fun. 0 mlatilbCnaWi stefnanda felast staWh%fingar um annaW innihald 73. gr. stj;rnarskrr en skUr orW hennar segja til um. +BrWabirgWal?g nr. 89/1990 um launaml takmarka  engan htt r)tt manna til aW stofna st)ttarf)l?g. St)ttarf)lag hefur heldur ekki veriW leyst upp eWa bannaW meW l?gunum. Xau st)ttarf)l?g sem aWild eiga aW BHMR geta haldiW uppi starfsemi sinni eftir gildist?ku brWabirgWalaganna sem fyrir setningu Yeirra. XaW grefur ekki undan tilvist st)ttarf)laga, hvorki nC n) endran%r Y;tt l?ggjafinn gr1pi viW erfiWar aWst%Wur inn 1 kjarasamning viWkomandi f)lags sem iWulega gerist h)r  landi. +Ekki verWur heldur fallist  aW lagasetning, sem l?ggjafinn s)r st%Wu til aW setja meW hagsmuni heildarinnar aW leiWarlj;si, verWi til Yess aW f)lagsmenn glati trC  Yv1 aW starfa 1 st)ttarf)l?gum. AW minnsta kosti er alveg lj;st aW l?gin verWa ekki d%md ;gild vegna hugsanlegra hugrenninga einstakra f)lagsmanna, sem kunni aW falla 1 Yennan farveg. +ViW umfj?llun b%Wi 67. og 73. gr. stj;rnarskrr skal  YaW bent aW l?gin eru t1mabundin og gildist1mi Yeirra er tilt?lulega skammur. BHMR er heimilaW aW semja um launanefnd skv. 3. gr. laganna sem enn getur stytt Yann t1ma sem samningar eru bundnir. +skilinn er s)rstakur r)ttur til aW afla frekari s?nnunargagna um hrif brWabirgWalaga nr. 89/1990 um launaml og um hrif 4,5% launah%kkunar til viWsemjenda VS0 og VMS  verWb;lgu 1 landinu. Enn fremur um hrif framhaldandi v1xlh%kkana launa eftir hina fyrstu 4,5% h%kkun launa til Yorra launYega 1 landinu. +0 stefnu kemur fram s)rstakur skilnaWur um h%kkun krafna meW Yv1 aW brWabirgWal?g nr. 89/1990 svipti stefnanda til frambCWar launah%kkun sem hann eigi r)tt til. Xessi skilnaWur er um aW h%kka kr?fur til samr%mis viW YaW tj;n sem stefnandi b1Wi af framhaldandi gildi brWabirgWalaganna. Vegna Yessa skal tekiW fram aW ekki verWur fallist  umr%dda h%kkun krafna n framhaldsstefnu. st%Wa Yess er sC aW sl1k aukin kr?fugerW kann aW kalla  umfj?llun frekari mlsst%Wna fyrir sUknukr?fu minna umbj;Wenda. +MeW v1san til sundurliWunar kr?fugerWar  bls. 4 1 stefnu verWur ekki s)W aW greiningur s) meW aWilum um fjrh%W kr?fu. +Af hlfu stefndu er ekki ;skaW eftir Yv1 aW aWilar eWa vitni komi fyrir d;m til skUrslut?ku. Stefndu eru sammla Yv1 mati stefnanda aW greiningur 1 mli Yessu snCist fyrst og fremst um l?gfr%Wileg atriWi. Ekki verWur s)W af mlatilbCnaWi stefnanda aW greiningur s) um staWreyndir. +skilinn er r)ttur til aW reifa mliW frekar, koma aW nUjum mlsst%Wum og leggja fram nU g?gn, gefist tilefni til, Yar  meWal viW aWalmeWferW mlsins. /MIVJ )Reykjav1k, 21. n;vember 1990./ MIVJۃ /MIVJ /VirWingarfyllst,_/ MIVJۃ /MIVJ +Gunnlaugur Claessen, hrl./ MIVJۃ