Lagasafn. Ķslensk lög 1. nóvember 2017. Śtgįfa 147. Prenta ķ tveimur dįlkum.
Lög um framkvęmd samnings um klasasprengjur
2015 nr. 83 10. jślķ
Ferill mįlsins į Alžingi. Frumvarp til laga.
Tóku gildi 23. jślķ 2015.
Ef ķ lögum žessum er getiš um rįšherra eša rįšuneyti įn žess aš mįlefnasviš sé tilgreint sérstaklega eša til žess vķsaš, er įtt viš utanrķkisrįšherra eša utanrķkisrįšuneyti sem fer meš lög žessi. Upplżsingar um mįlefnasviš rįšuneyta skv. forsetaśrskurši er aš finna hér.
1. gr. Bann viš klasasprengjum.
Enginn mį nota, žróa, framleiša, verša sér śti um meš öšrum hętti, safna birgšum af, varšveita eša flytja klasasprengjur žannig aš žaš strķši gegn įkvęšum samnings um klasasprengjur frį 30. maķ 2008.
2. gr. Višurlög.
Brot gegn lögum žessum og reglum samkvęmt žeim varša sektum eša fangelsi allt aš tveimur įrum. Nś er brotiš ķtrekaš eša stórfellt og getur refsing žį oršiš fangelsi allt aš fjórum įrum.
Hafi brot veriš framiš af stórfelldu gįleysi varšar žaš sektum eša fangelsi allt aš sex mįnušum.
Žegar brot er framiš ķ starfsemi lögašila og ķ žįgu hans mį gera honum sekt įn tillits til žess hvort sök veršur sönnuš į fyrirsvarsmann eša starfsmann lögašilans. Hafi fyrirsvarsmašur eša starfsmašur gerst sekur um brot mį samhliša įkvöršun um refsingu žeirra gera lögašilanum sekt ef brotiš var ķ žįgu hans.
Gera mį upptęka hluti, samkvęmt įkvęšum almennra hegningarlaga, sem hafa veriš notašir viš brot, hafa oršiš til viš brot eša meš öšrum hętti tengjast framningu brots. Žį mį gera upptękan įvinning af broti eša fjįrhęš sem svarar til hans ķ heild eša aš hluta.
Tilraun eša hlutdeild ķ brotum samkvęmt lögum žessum er refsiverš samkvęmt almennum hegningarlögum.
3. gr. Gildissviš.
Lög žessi taka til ķslenskra rķkisborgara og śtlendinga samkvęmt įkvęšum almennra hegningarlaga um refsilögsögu en gera aš auki ķslenskum rķkisborgurum refsiįbyrgš fyrir verknaš sem žeir fremja erlendis žrįtt fyrir aš verknašurinn sé ekki refsiveršur samkvęmt lögum žess rķkis žar sem brotiš var framiš.
Lögin gilda gagnvart lögašilum sem eru skrįšir eša stofnašir samkvęmt ķslenskum lögum, hvar sem žeir starfa eša eru stašsettir. Nś er lögašili skrįšur eša stofnašur erlendis og taka žį lögin til starfsemi hans aš žvķ leyti sem hśn fer fram innan ķslenskrar lögsögu.
Lög žessi gilda ekki um jaršsprengjur.
4. gr. Nįnari reglur.
Rķkisstjórninni er heimilt aš fullgilda fyrir Ķslands hönd samning um klasasprengjur frį 30. maķ 2008 sem prentašur er sem fylgiskjal meš lögum žessum.
Rįšherra er heimilt aš setja nįnari reglur um framkvęmd laga žessara.
5. gr. Gildistaka.
Lög žessi öšlast žegar gildi.
Fylgiskjal.
Samningur um klasasprengjur.
Ašildarrķki samnings žessa,
sem hafa žungar įhyggjur af žvķ aš almenningur og einstakir borgarar haldi įfram aš bera hitann og žungann af hernašarįtökum,
sem eru įkvešin ķ aš binda ķ eitt skipti fyrir öll enda į žjįningar og mannfall af völdum klasasprengna žegar žeim er beitt, žegar žęr virka ekki sem skyldi eša žegar žęr eru skildar eftir į vķšavangi,
sem hafa įhyggjur af žvķ aš klasasprengjuleifar valdi dauša eša limlestingu óbreyttra borgara, žar į mešal kvenna og barna, standi ķ vegi fyrir efnahagslegri og samfélagslegri žróun, žar į mešal meš žvķ aš svipta menn lķfsvišurvęri sķnu, hindri endurhęfingu og enduruppbyggingu aš loknum įtökum, tefji eša komi ķ veg fyrir heimkomu flóttamanna og uppflosnašra manna innan lands, kunni aš hafa neikvęš įhrif į innlent og alžjóšlegt frišarstarf og mannśšarašstoš og hafi ašrar alvarlegar afleišingar įrum saman eftir notkun žeirra,
sem hafa žungar įhyggjur, žar aš auki, af hęttunni sem stafar af miklum birgšum klasasprengna ķ eigu žjóšrķkja sem ętlašar eru til nota ķ hernašarašgeršum og eru stašrįšin ķ aš tryggja aš žeim verši eytt hratt,
sem telja aš naušsynlegt sé aš žau leggi allt kapp į, meš skilvirkum og samręmdum hętti, aš leysa žaš öršuga verkefni aš fjarlęgja klasasprengjuleifar sem hefur veriš komiš fyrir um heim allan og tryggja aš žeim verši eytt,
sem eru einnig įkvešin ķ aš tryggja aš réttur allra fórnarlamba klasasprengna nįi fram aš ganga og aš mannleg reisn žeirra verši višurkennd,
sem eru stašrįšin ķ aš gera allt sem ķ žeirra valdi stendur til aš ašstoša fórnarlömb klasasprengna, mešal annars veita žeim lęknisžjónustu, endurhęfingu og sįlręnan stušning, auk žess aš stušla aš félagslegri og efnahagslegri ašlögun žeirra,
sem sjį mikilvęgi žess aš veita fórnarlömbum klasasprengna aldurs- og kynjamišaša ašstoš og aš koma til móts viš séržarfir įhęttuhópa,
sem hafa ķ huga sįttmįlann um réttindi fatlašs fólk sem kvešur mešal annars į um aš ašildarrķki žess samnings skuldbindi sig til žess aš tryggja og stušla aš žvķ aš öll mannréttindi og mannfrelsi nįi fram aš ganga ķ einu og öllu gagnvart öllum fötlušum mönnum įn mismununar af nokkru tagi sakir fötlunar,
sem eru minnug naušsynjar žess aš samręma nęgilega vel ašgeršir sem unniš er aš vķša og snśa aš réttindum og žörfum fórnarlamba vopna af ólķkum geršum og eru stašrįšin ķ aš foršast aš fórnarlömbum slķkra vopna sé mismunaš,
sem įrétta aš borgarar og strķšsmenn skuli įvallt, ķ tilvikum sem samningur žessi eša ašrir alžjóšasamningar fjalla ekki um, njóta verndar og įhrifa meginreglna žjóšaréttar sem rekja mį til vištekinna venja, til mannśšarhugsjónarinnar og til boša um almenna samviskuskyldu,
sem eru stašrįšin ķ aš vopnušum hópum, sem ekki eru hluti af rķkisher, skuli ekki undir neinum kringumstęšum heimilaš aš ašhafast neitt sem er óheimilt ašildarrķkjum samnings žessa,
sem fagna afar breišri alžjóšlegri samstöšu um alžjóšlegar reglur sem banna jaršsprengjur og bundnar eru ķ samningnum frį 1997 um bann viš notkun, birgšasöfnun, framleišslu og yfirfęrslu jaršsprengna og um eyšingu žeirra,
sem fagna einnig samžykkt bókunarinnar um sprengiefnaleifar frį strķšsįtökum, sem fylgdi meš ķ višauka viš samninginn um bann viš eša takmarkanir į notkun tiltekinna hefšbundinna vopna sem unnt er aš flokka sem mjög skašleg eša hafi tilviljunarkennd įhrif, og gildistöku hennar 12. nóvember 2006 og sem vilja aš borgarar njóti aukinnar verndar fyrir įhrifum klasasprengjuleifa ķ umhverfi žar sem strķšsįtökum er lokiš,
sem hafa einnig hugfasta įlyktun öryggisrįšs Sameinušu žjóšanna nr. 1325 um konur, friš og öryggi og įlyktun öryggisrįšs Sameinušu žjóšanna nr. 1612 um börn ķ hernašarįtökum,
sem fagna enn fremur rįšstöfunum, sem hafa veriš geršar į innlendum, svęšisbundnum og hnattręnum vettvangi į undanförnum įrum, ķ žvķ augnamiši aš banna, takmarka eša stöšva um stundarsakir notkun, birgšasöfnun, framleišslu og yfirfęrslu į klasasprengjum,
sem leggja įherslu į almenna samviskuskyldu til eflingar mannśšarhugsjóninni eins og hśn birtist ķ įkalli um heim allan um endalok žjįninga af völdum klasasprengna og višurkenna starf Sameinušu žjóšanna, Alžjóšarįšs Rauša krossins, Klasasprengjubandalagsins og fjölmargra annarra frjįlsra félagasamtaka ķ heiminum ķ žįgu žess markmišs,
sem įrétta yfirlżsingu Óslóarrįšstefnunnar um klasasprengjur, en meš henni višurkenndu rķki mešal annars alvarlegar afleišingar af notkun klasasprengna og skuldbundu sig til aš ljśka fyrir 2008 viš lagalega bindandi gerning sem mundi banna notkun, framleišslu, yfirfęrslu og birgšasöfnun klasasprengna sem valda borgurum óįsęttanlegu meini, og mundi setja lagaramma um samvinnu og ašstoš sem tryggir aš fórnarlömbum verši veitt fullnęgjandi umönnun og endurhęfing, aš spillt svęši verši hreinsuš, aš bošin verši fram fręšsla til aš draga śr įhęttu og aš birgšum verši eytt,
sem leggja įherslu į aš ęskilegt sé aš fį öll rķki til žess aš gerast ašilar aš samningi žessum og eru stašrįšin ķ aš vinna ötullega aš žvķ aš algilda hann og aš hann komi aš fullu til framkvęmda,
sem ganga śt frį meginreglum og įkvęšum alžjóšlegs mannśšarréttar, sér ķ lagi žeirri meginreglu aš réttur ašila aš hernašarįtökum til žess aš velja ašferšir eša brögš ķ ófriši er ekki ótakmarkašur, įsamt žeim reglum aš ašilar aš vopnušum įtökum skuli įvallt greina į milli almennings og strķšsmanna sem og į milli borgaralegs višfangs og hernašarlegra skotmarka og žar af leišandi beina ašgeršum sķnum eingöngu aš hernašarlegum skotmörkum, aš ķ hernašarašgeršum skuli žess stöšugt gętt aš hlķfa almenningi, borgurum og sérhverju borgaralegu višfangi og aš almenningur og einstakir borgarar njóti almennrar verndar fyrir hęttum sem stafa af hernašarašgeršum,
HAFA ORŠIŠ ĮSĮTT um eftirfarandi:
1. gr. Almennar skuldbindingar og gildissviš.
1. Sérhvert ašildarrķki skuldbindur sig til žess aš gera aldrei neitt af žvķ sem hér fer į eftir:
a) aš nota klasasprengjur;
b) aš žróa, framleiša, verša sér śti um meš öšrum hętti, safna birgšum af, varšveita eša yfirfęra til einhvers klasasprengjur, beint né óbeint,
c) aš ašstoša, hvetja eša żta undir einhvern til aš taka žįtt ķ einhverjum žeim ašgeršum sem ašildarrķki eru óheimilar samkvęmt samningi žessum.
2. Įkvęši 1. mgr. žessarar greinar gilda, aš breyttu breytanda, um sprengifimar smįsprengjur sem eru sérhannašar til žess aš vera dreift eša sleppt śr skömmturum sem eru įfastir loftförum.
3. Samningur žessi gildir ekki um jaršsprengjur.
2. gr. Skilgreiningar.
Ķ samningi žessum hafa eftirfarandi hugtök žį merkingu sem hér greinir:
1. „Fórnarlömb klasasprengna“ merkir allir einstaklingar sem hafa tżnt lķfi eša oršiš fyrir lķkamlegu eša andlegu tjóni eša efnahagslegu tapi, hefur veriš żtt śt į jašar samfélagsins eša hafa oršiš aš žola aš réttur žeirra sé verulega skertur ķ framkvęmd vegna notkunar klasasprengna. Meštaldir eru žeir einstaklingar sem hafa beinlķnis oršiš fyrir klasasprengjum og žeir ašstandendur žeirra og samfélög sem fyrir įhrifum verša.
2. „Klasasprengja“ merkir hefšbundiš hertól sem er hannaš til aš dreifa eša sleppa sprengifimum dreifisprengjum og er hvert um sig undir 20 kg aš žyngd įsamt žeim sprengifimu dreifisprengjum sem žaš inniheldur. Žaš į ekki viš um eftirfarandi:
a) hertól eša dreifisprengju sem er hönnuš til aš gefa frį sér blossa, reyk, flugelda eša ratsjįrendurvarpsefni, eša hertól sem er hannaš einvöršungu til loftvarna,
b) hertól eša dreifisprengju sem er gerš til aš framkalla rafmagns- eša rafeindaįhrif,
c) hertól sem, til aš foršast įhrif į óafmörkušum svęšum og žį hęttu sem stafar af ósprungnum dreifisprengjum, hefur öll eftirtalin einkenni:
i. hvert hertól inniheldur fęrri en tķu sprengifimar dreifisprengjur,
ii. hver sprengifim dreifisprengja vegur minna en fjögur kķló,
iii. hver sprengifim dreifisprengja er hönnuš ķ žeim tilgangi aš finna og hęfa eitt įkvešiš skotmark,
iv. hver sprengifim dreifisprengja er bśin rafeindabśnaši til sjįlfseyšingar,
v. hver sprengifim dreifisprengja er bśin sjįlfsónżtandi rafeindabśnaši.
3. „Sprengifim dreifisprengja“ merkir hefšbundiš hertól sem, til aš žjóna tilgangi sķnum, er dreift eša sleppt śr klasasprengju og gert til aš virka meš žeim hętti aš žaš tendrar sprengjuhlešslu fyrir, viš eša eftir samslįtt.
4. „Gölluš klasasprengja“ merkir klasasprengja sem hefur veriš skotiš, sleppt, hafin į loft, varpaš fram eša send meš öšrum hętti og hefši įtt aš dreifa eša sleppa sprengifimum dreifisprengjum sķnum en gerši ekki.
5. „Ósprungnar dreifisprengjur“ merkir sprengifimar dreifisprengjur sem hefur veriš dreift eša sleppt śr, eša meš öšrum hętti skildar frį, klasasprengju og hafa ekki sprungiš eins og til var ętlast.
6. „Yfirgefnar klasasprengjur“ merkir klasasprengjur eša sprengifimar dreifisprengjur sem ekki hafa veriš notašar og hafa veriš skildar eftir eša hent og eru ekki lengur undir eftirliti žess ašila sem skildi žęr eftir eša henti žeim. Žęr kunna eša kunna ekki aš hafa veriš undirbśnar til notkunar.
7. „Klasasprengjuleifar“ merkir gallašar klasasprengjur, yfirgefnar klasasprengjur, ósprungnar dreifisprengjur og ósprungnar smįsprengjur.
8. „Yfirfęrsla“ merkir, auk eiginlegs flutnings klasasprengna inn į innlent yfirrįšasvęši eša śt af žvķ, yfirfęrsla eignarréttar į og yfirrįša yfir klasasprengjum en ekki yfirfęrsla yfirrįšasvęšis žar sem klasasprengjuleifar er aš finna.
9. „Sjįlfseyšingarbśnašur“ merkir innfellt, sjįlfvirkt gangvirki sem er višbót viš ašalrįsbśnaš hertólsins og tryggir aš hertóliš, sem hann er innfelldur ķ, eyšileggist.
10. „Sjįlfsónżtandi“ merkir žaš aš gera hertól ónothęft į sjįlfvirkan hįtt meš žvķ aš ónżta ķhlut varanlega, t.d. rafhlöšu, sem naušsynleg er til aš hertóliš geti virkaš.
11. „Klasasprengjuspillt svęši“ merkir svęši žar sem vitaš er eša grunur leikur į um aš klasasprengjuleifar sé aš finna.
12. „Jaršsprengja“ merkir hertól sem koma mį fyrir undir, į eša nįlęgt yfirborši jaršar eša öšrum yfirboršsfleti og er ętlaš aš springa sakir nęrveru, nįlęgšar eša snertingar manns eša farartękis.
13. „Sprengifim smįsprengja“ merkir hefšbundiš hertól, undir 20 kg aš žyngd, sem er ekki sjįlfknśiš og, til aš žjóna tilgangi sķnum, er dreift eša sleppt śr dreifara og er ętlaš aš virka meš žvķ aš tendra sprengjuhlešslu fyrir, viš eša eftir samslįtt.
14. „Dreifari“ merkir geymir sem er geršur til aš dreifa eša sleppa sprengifimum smįsprengjum og er įfestur viš loftfar žegar žeim er dreift eša sleppt.
15. „Ósprungnar smįsprengjur“ merkir sprengifimar smįsprengjur sem hefur veriš dreift eša sleppt śr, eša meš öšrum hętti skildar frį dreifara og hafa ekki sprungiš eins og til var ętlast.
3. gr. Geymsla og eyšing birgša.
1. Sérhvert ašildarrķki skal, ķ samręmi viš innlendar reglur, ašskilja allar klasasprengjur, sem lögsaga žess nęr til og žaš ręšur yfir, frį hertólum sem bķša žess aš verša notašar ķ hernašarašgeršum og merkja žęr til eyšingar.
2. Sérhvert ašildarrķki skuldbindur sig til aš eyša öllum klasasprengjum, er um getur ķ 1. mgr. žessarar greinar, eša tryggja aš žeim verši eytt, eins fljótt og aušiš er og ekki sķšar en įtta įrum eftir aš samningur žessi öšlast gildi gagnvart žvķ. Sérhvert ašildarrķki skuldbindur sig til aš tryggja aš ašferšir viš eyšingu séu samkvęmt alžjóšlegum stöšlum um verndun lżšheilsu og umhverfis.
3. Telji ašildarrķki aš žaš muni ekki geta eytt öllum klasasprengjum, er um getur ķ 1. mgr. žessarar greinar, eša tryggt aš žeim verši eytt, innan įtta įra eftir aš samningur žessi öšlast gildi gagnvart žvķ getur hlutašeigandi ašildarrķki lagt fram beišni, fyrir fund ašildarrķkjanna eša endurskošunarrįšstefnu, um aš frestur til aš ljśka eyšingu fyrrnefndra klasasprengna verši framlengdur um allt aš fjögur įr. Viš óvenjulegar ašstęšur getur ašildarrķki óskaš eftir fresti ķ allt aš fjögur įr til višbótar. Umbešinn višbótarfrestur skal ekki vara lengur ķ įrum tališ en brįšnaušsynlegt er til žess aš ašildarrķkiš geti efnt skuldbindingar sķnar skv. 2. mgr. žessarar greinar.
4. Hver beišni um framlengdan frest skal innihalda eftirfarandi:
a) hve lengi hinn rįšgerši, framlengdi frestur skal vara,
b) ķtarlegan rökstušning fyrir rįšgeršum, framlengdum fresti, mešal annars žaš fjįrmagn og žį tękni sem ašildarrķkiš hefur yfir aš rįša til žess aš eyša öllum klasasprengjum er um getur ķ 1. mgr. žessarar greinar, og, eftir atvikum, žęr óvenjulegu ašstęšur sem réttlęta hann,
c) įętlun um hvernig og hvenęr eyšingu birgša verši lokiš,
d) magn og gerš klasasprengna og sprengifimra dreifisprengna sem fyrir hendi eru žegar samningur žessi öšlast gildi gagnvart hlutašeigandi ašildarrķki og allar klasasprengjur eša sprengifimar dreifisprengjur žar umfram sem koma ķ leitirnar eftir žį gildistöku,
e) magn og gerš klasasprengna og sprengifimra dreifisprengna sem er eytt į žvķ tķmabili er um getur ķ 2. mgr. žessarar greinar og
f) magn og gerš klasasprengna og sprengifimra dreifisprengna sem til stendur aš eyša mešan rįšgeršur, framlengdur frestur varir og žaš magn sem įętlaš er aš eyša į įri hverju.
5. Fundur ašildarrķkjanna eša endurskošunarrįšstefnan skal, aš teknu tilliti til žeirra žįtta sem um getur ķ 4. mgr. žessarar greinar, taka beišnina til athugunar og įkveša meš meiri hluta greiddra atkvęša žeirra ašildarrķkja sem eiga fulltrśa į fundinum eša rįšstefnunni hvort oršiš skuli viš beišninni um višbótarfrest. Ašildarrķkin geta įkvešiš aš veita skemmri frest en bešiš er um og geta gert tillögu um višmišanir fyrir hinn framlengda frest, eftir žvķ sem viš į. Beišni um framlengdan frest skal leggja fram minnst nķu mįnušum fyrir fund ašildarrķkjanna eša endurskošunarrįšstefnuna sem taka į hana til umfjöllunar.
6. Žrįtt fyrir įkvęši 1. gr. samnings žessa er heimilt aš geyma eša verša sér śti um takmarkašan fjölda klasasprengna og sprengifimra dreifisprengna til aš vinna aš framförum viš og žjįlfun ķ aš finna klasasprengjur og sprengifimar dreifisprengjur, žróa tękni til aš fjarlęgja žęr eša eyša žeim eša til aš žróa gagnrįšstafanir vegna klasasprengna. Fjöldi sprengifimra dreifisprengna, sem eru geymdar eša er aflaš, skal ekki vera meiri en brįšnaušsynlegur er til fyrrgreindra nota.
7. Žrįtt fyrir įkvęši 1. gr. samnings žessa er heimilt aš yfirfęra klasasprengjur til annars ašildarrķkis ķ žvķ skyni aš eyša žeim og ķ žeim tilgangi sem er lżst ķ 6. mgr. žessarar greinar.
8. Ašildarrķki sem geyma, verša sér śti um eša yfirfęra klasasprengjur eša sprengifimar dreifisprengjur ķ žeim tilgangi sem lżst er ķ 6. og 7. mgr. žessarar greinar skulu leggja fram ķtarlega skżrslu um įętlaša og raunverulega notkun žessara klasasprengna og sprengifimu dreifisprengna og gerš žeirra, magn og lotunśmer. Ef klasasprengjur eša sprengifimar dreifisprengjur eru yfirfęršar til annars ašildarrķkis ķ žessum tilgangi skal koma fram ķ skżrslunni hver vištakandinn er. Taka ber žess konar skżrslu saman fyrir hvert įr sem ašildarrķki geymir, veršur sér śti um eša yfirfęrir klasasprengjur eša sprengifimar dreifisprengjur og leggja fyrir ašalframkvęmdastjóra Sameinušu žjóšanna eigi sķšar en 30. aprķl įriš eftir.
4. gr. Hreinsun og eyšing klasasprengjuleifa og fręšsla til aš draga śr įhęttu.
1. Sérhvert ašildarrķki skuldbindur sig til aš fjarlęgja klasasprengjuleifar og eyša žeim į klasaprengjuspilltum svęšum sem lögsaga žess nęr til eša žaš ręšur yfir, eša tryggja aš žęr verši fjarlęgšar og žeim eytt, meš eftirfarandi hętti:
a) ef klasasprengjuleifar eru į svęšum sem lögsaga žess nęr til eša žaš ręšur yfir į gildistökudegi samnings žessa gagnvart hlutašeigandi ašildarrķki skal slķk hreinsun eša eyšing fara fram eins fljótt og aušiš er og eigi sķšar en tķu įrum frį žeirri dagsetningu,
b) ef klasasprengjur hafa, eftir aš samningur žessi öšlast gildi gagnvart hlutašeigandi ašildarrķki, oršiš aš klasasprengjuleifum į svęšum sem lögsaga žess nęr til eša žaš ręšur yfir skal slķk hreinsun eša eyšing fara fram eins fljótt og aušiš er og eigi sķšar en tķu įrum eftir aš žeim beinu hernašarįtökum žegar slķkar klasasprengjur uršu aš klasasprengjuleifum er lokiš og
c) hlutašeigandi ašildarrķki skal, aš efndri annarri hvorri skuldbindingu sem sett er fram ķ a- og b-liš žessarar mįlsgreinar, gefa śt yfirlżsingu um aš settum kröfum hafi veriš hlķtt til nęsta fundar ašildarrķkjanna.
2. Jafnhliša žvķ aš efna skuldbindingar sķnar skv. 1. mgr. žessarar greinar skal sérhvert ašildarrķki gera eftirfarandi rįšstafanir, eins fljótt og aušiš er, aš teknu tilliti til įkvęša 6. gr. samnings žessa um alžjóšlega samvinnu og ašstoš:
a) kanna, meta og skrįsetja žį ógn sem stafar af klasasprengjuleifum, jafnframt žvķ aš leggja allt kapp į aš finna öll klasasprengjuspillt svęši sem lögsaga žess nęr til eša žaš ręšur yfir,
b) meta naušsynlegar ašgeršir og forgangsraša žeim aš žvķ er varšar merkingar, vernd almennra borgara, hreinsun og eyšingu og hefjast handa og grķpa til śrręša og semja landsįętlun um framkvęmd žessara ašgerša og byggja, eftir atvikum, į rķkjandi skipan, reynslu og ašferšum,
c) gera allar rįšstafanir sem henta til aš tryggja aš ummįl allra klasasprengjuspilltra svęša, sem lögsaga žess nęr til eša žaš ręšur yfir, sé merkt, žau séu vöktuš og varin meš giršingu eša į annan hįtt til aš tryggt sé aš almennir borgarar fari ekki inn į žau; setja ber upp višvörunarskilti, gerš meš žeim hętti aš žaš samfélag žar sem įhrifa sprengjubśnašar gętir gefi žeim sérstakan gaum žegar merkja į meint hęttusvęši; skilti og ašrar merkingar, sem sżna mörk hęttusvęša, ęttu aš vera eins įberandi, lęsileg, endingargóš og žolin gagnvart umhverfisįhrifum og frekast er kostur og gefa skżrt til kynna hvorum megin merktra marka tališ er aš klasasprengjuspillt svęši sé aš finna og hvorum megin tališ er öruggt aš vera į ferš,
d) fjarlęgja og eyša öllum klasasprengjuleifum sem eru į svęšum sem lögsaga žess nęr til eša žaš ręšur yfir og
e) annast fręšslu til aš draga śr įhęttu og tryggja aš almennir borgarar, sem bśa į eša ķ nįmunda viš klasasprengjuspillt svęši, séu mešvitašir um žį hęttu sem stafar af slķkum leifum.
3. Sérhvert ašildarrķki skal, jafnhliša žvķ aš hrinda žeim rįšstöfunum sem um getur ķ 2. mgr. žessarar greinar ķ framkvęmd, taka miš af alžjóšlegum stöšlum, mešal annars alžjóšlegum stöšlum um jaršsprengjuašgeršir (IMAS).
4. Žessi mįlsgrein skal gilda ķ žeim tilfellum žegar klasasprengjur hafa veriš notašar eša skildar eftir af einu ašildarrķki įšur en samningur žessi hefur öšlast gildi gagnvart žvķ ašildarrķki og hafa oršiš aš klasasprengjuleifum į svęšum, sem lögsaga annars ašildarrķkis nęr til eša annaš ašildarrķki ręšur yfir, žegar samningur žessi öšlašist gildi gagnvart žvķ sķšarnefnda.
a) Ķ žeim tilvikum, žegar samningur žessi öšlast gildi gagnvart bįšum ašildarrķkjunum, er fyrrnefnda ašildarrķkiš eindregiš hvatt til aš leggja sķšarnefnda ašildarrķkinu til ašstoš, mešal annars tęknilega, fjįrhagslega og efnislega eša ašstoš ķ formi mannafla, annašhvort tvķhliša eša fyrir atbeina žrišja ašila sem gagnkvęmt samkomulag er um, ž.m.t. stofnanir Sameinušu žjóšanna eša önnur viškomandi samtök, til aš aušveldara sé aš merkja, fjarlęgja og eyša fyrrnefndum klasasprengjuleifum.
b) Slķk ašstoš skal mešal annars felast ķ upplżsingagjöf um gerš og magn notašra klasasprengna, nįkvęmlega hvar klasasprengjuįrįsir voru geršar og um žau svęši žar sem vitaš er aš klasasprengjuleifar er aš finna, aš žvķ tilskildu aš slķkar upplżsingar liggi fyrir.
5. Ef ašildarrķki telur sig ófęrt um aš fjarlęgja og eyša öllum klasasprengjuleifum, sem getiš er um ķ 1. mgr. žessarar greinar, eša tryggja aš žęr verši fjarlęgšar og žeim eytt, innan tķu įra frį žvķ aš samningur žessi öšlast gildi gagnvart žvķ, getur žaš lagt beišni fyrir fund ašildarrķkjanna eša endurskošunarrįšstefnu um aš frestur til aš ljśka viš aš fjarlęgja og eyša slķkum klasasprengjuleifum verši framlengdur um allt aš fimm įr. Umbešinn frestur skal ekki vera lengri en sį tķmi ķ įrum tališ sem rétt nęgir til žess aš gera ašildarrķkinu kleift aš uppfylla skuldbindingar sķnar skv. 1. mgr. žessarar greinar.
6. Beišni um frekari frest skal leggja fyrir fund ašildarrķkjanna eša endurskošunarrįšstefnu įšur en frestur sį er um getur ķ 1. mgr. žessarar greinar er śt runninn fyrir ašildarrķkiš. Hverja beišni skal leggja fyrir minnst nķu mįnušum fyrir žann fund ašildarrķkjanna eša endurskošunarrįšstefnu sem taka į hana til umfjöllunar. Hver beišni skal innihalda eftirfarandi upplżsingar:
a) gildistķma fyrirhugašs višbótarfrests,
b) ķtarlegan rökstušning fyrir fyrirhugušum višbótarfresti, mešal annars fjįrmagn og tękni sem viškomandi ašildarrķki er tiltęk og žaš žarfnast til aš geta fjarlęgt og eytt öllum klasasprengjuleifum mešan fyrirhugašur frestur varir,
c) upplżsingar um undirbśning fyrirhugašra ašgerša og um stöšu ašgerša sem žegar er lokiš samkvęmt landsįętlunum um aš fjarlęgja og eyša jaršsprengjum į hinu upphaflega tķu įra tķmabili, er um getur ķ 1. mgr. žessarar greinar, og mešan frekari frestur varir,
d) hvert žaš heildarsvęši žar sem klasasprengjuleifar er aš finna žegar samningur žessi öšlast gildi gagnvart viškomandi ašildarrķki og öll önnur svęši žar sem klasasprengjuleifar finnast eftir žį gildistöku,
e) allt žaš svęši žar sem klasasprengjuleifar eru sem hreinsaš hefur veriš frį gildistöku samnings žessa,
f) hvert žaš heildarsvęši er žašan sem til stendur aš fjarlęgja klasasprengjuleifar mešan fyrirhugašur višbótarfrestur varir,
g) žęr ašstęšur sem hafa aftraš viškomandi ašildarrķki frį žvķ aš eyša öllum klasasprengjuleifum į svęšum sem lögsaga žess nęr til eša žaš ręšur yfir į hinu upphaflega tķu įra tķmabili er um getur ķ 1. mgr. žessarar greinar og žęr ašstęšur sem kunna aš aftra žvķ mešan fyrirhugašur višbótarfrestur varir,
h) mannśšar-, félags-, efnahags- og umhverfisįhrif sem hinn fyrirhugaši višbótarfrestur hefur ķ för meš sér og
i) allar ašrar upplżsingar sem varša beišnina um hinn fyrirhugaša višbótarfrest.
7. Fundur ašildarrķkjanna eša endurskošunarrįšstefnan skal, aš teknu tilliti til žeirra žįtta sem um getur ķ 6. mgr. žessarar greinar, mešal annars tilkynnts magns klasasprengjuleifa, leggja mat į beišnina og įkveša, meš meiri hluta greiddra atkvęša žeirra ašildarrķkja sem eiga fulltrśa į fundinum eša rįšstefnunni, hvort oršiš skuli viš beišninni um višbótarfrest. Ašildarrķkin geta įkvešiš aš veita styttri višbótarfrest en bešiš er um og geta, eftir atvikum, gert tillögu um višmišunarreglur um hann.
8. Heimilt er aš endurnżja višbótarfrestinn ķ allt aš fimm įr aš fram kominni nżrri beišni skv. 5., 6., og 7. mgr. žessarar greinar. Meš beišni um frekari višbótarfrest skal ašildarrķki leggja fram višeigandi višbótarupplżsingar um framkvęmdir mešan fyrri višbótarfresturinn, sem var veittur samkvęmt žessari grein, varši.
5. gr. Ašstoš viš fórnarlömb.
1. Sérhvert ašildarrķki skal, aš žvķ er fórnarlömb klasasprengna varšar og į svęšum sem lögsaga žess nęr til eša žaš ręšur yfir, ķ samręmi viš gildandi alžjóšlegan mannśšarrétt og mannréttindalög, veita višunandi aldurs- og kynjamišaša ašstoš, ž.m.t. lęknisašstoš, endurhęfingu og sįlfręšilegan stušning, auk žess aš stušla aš félags- og efnahagslegri ašlögun žeirra. Sérhvert ašildarrķki skal leggja allt kapp į aš afla įreišanlegra gagna sem mįli skipta meš tilliti til fórnarlamba klasasprengna.
2. Sérhvert ašildarrķki skal, žegar žaš efnir skuldbindingar sķnar skv. 1. mgr. žessarar greinar:
a) meta žarfir fórnarlamba klasasprengna,
b) vinna aš setningu, framkvęmd og framfylgd naušsynlegra landslaga og stefnu,
c) gera landsįętlun og fjįrhagsįętlun, žar sem ašgeršir eru mešal annars tķmasettar, ķ žvķ augnamiši aš fella žęr inn ķ rammaįętlanir og fyrirkomulag sem gildir į landsvķsu um örorku, uppbyggingu og mannréttindi og jafnframt taka fullt tillit til sérhlutverks og sérframlags hlutašeigandi ašila,
d) hefjast handa og grķpa til śrręša, innlendra sem alžjóšlegra,
e) sjį til žess aš fórnarlömbum klasasprengna sé ekki mismunaš, eša mismunaš innbyršis, eša aš žau fórnarlömb hljóti sambęrilega mešferš og žeir sem hafa meišst eša örkumlast af öšrum orsökum; mismunandi mešferš ętti eingöngu aš miša viš žarfir ķ skilningi lęknisfręši, endurhęfingar, sįlfręši eša félags- og hagfręši,
f) hafa nįiš samrįš viš og tryggja virka aškomu fórnarlamba klasasprengna og samtaka sem koma fram fyrir žeirra hönd,
g) tilnefna mišstöš innan stjórnsżslunnar sem hafi žaš hlutverk aš samręma žau mįl sem eiga skylt viš framkvęmd įkvęša žessarar greinar og
h) leitast viš aš innleiša višeigandi višmišunarreglur og góšar starfsvenjur, mešal annars į sviši lęknisžjónustu, endurhęfingar og sįlfręšistušnings, aš meštöldum samfélagslegum og efnahagslegum śrręšum.
6. gr. Alžjóšleg samvinna og ašstoš.
1. Sérhvert ašildarrķki į rétt į aš leita ašstošar og žiggja hana žegar žaš efnir skuldbindingar sķnar samkvęmt samningi žessum.
2. Sérhvert ašildarrķki, sem hefur ašstöšu til žess, skal veita ašildarrķkjum, sem hafa oršiš fyrir įhrifum klasasprengna, tęknilega, efnislega og fjįrhagslega ašstoš sem mišar aš efndum skuldbindinga sem leišir af samningi žessum. Unnt er aš veita slķka ašstoš, mešal annars fyrir atbeina stofnana Sameinušu žjóšanna, alžjóšlegra, svęšisbundinna eša innlendra skipulagsheilda eša stofnana, frjįlsra félagasamtaka eša stofnana eša į grundvelli tvķhliša samstarfs.
3. Sérhvert ašildarrķki skuldbindur sig til žess aš greiša fyrir, og skal eiga rétt į, ašild aš skiptum į tękjabśnaši og vķsinda- og tękniupplżsingum, višvķkjandi framkvęmd samnings žessa, ķ eins rķkum męli og frekast er unnt. Ašildarrķkin skulu ekki, aš įstęšulausu, leggjast gegn žvķ aš hreinsibśnašur og annar lķkur bśnašur, įsamt tengdum tękniupplżsingum, sé lįtinn ķ té og honum veitt vištaka til nota ķ mannśšarskyni.
4. Sérhvert ašildarrķki, sem hefur ašstöšu til žess, skal, auk skuldbindinga sem žaš kann aš hafa undirgengist skv. 4. mgr. 4. gr. samnings žessa, ašstoša viš aš fjarlęgja og eyša klasasprengjuleifum og lįta ķ té upplżsingar um ólķkar leišir og tękni til aš eyša klasasprengjum, įsamt skrįm um sérfręšinga, sérhęfšar stofnanir eša innlenda tengiliši sem fįst viš aš fjarlęgja og eyša klasasprengjuleifum og stunda ašra tengda starfsemi.
5. Sérhvert ašildarrķki, sem hefur ašstöšu til žess, skal veita ašstoš viš eyšingu klasasprengjubirgša og viš aš skilgreina, meta og forgangsraša žörfum og beinum ašgeršum aš žvķ er varšar merkingar, fręšslu til aš draga śr įhęttu, verndun almennra borgara og hreinsun og eyšingu eins og kvešiš er į um ķ 4. gr. samnings žessa.
6. Hafi klasasprengjur oršiš aš klasasprengjuleifum, stašsettum į svęšum sem lögsaga ašildarrķkis nęr til eša žaš ręšur yfir, eftir aš samningur žessi öšlast gildi, skal sérhvert ašildarrķki, sem hefur ašstöšu til žess, veita hlutašeigandi ašildarrķki neyšarašstoš sem allra fyrst.
7. Sérhvert ašildarrķki, sem hefur ašstöšu til žess, skal veita ašstoš til efnda į žeim skuldbindingum sem kvešiš er į um ķ 5. gr. samnings žessa, ž.e. aš veita meš višunandi hętti aldurs- og kynjamišaša ašstoš, ž.m.t. lęknisašstoš, endurhęfingu og sįlfręšilegan stušning, įsamt žvķ aš stušla aš félagslegri og efnahagslegri ašlögun fórnarlamba klasasprengna. Unnt er aš veita slķka ašstoš, mešal annars fyrir atbeina Sameinušu žjóšanna, alžjóšlegra, svęšisbundinna eša innlendra skipulagsheilda eša stofnana, Alžjóšarįšs Rauša krossins, innlendra deilda Rauša krossins og Rauša hįlfmįnans og alžjóšasambands žeirra og fyrir atbeina frjįlsra félagasamtaka eša į grundvelli tvķhliša samstarfs.
8. Sérhvert ašildarrķki, sem hefur ašstöšu til žess, skal veita ašstoš sem mišar aš efnahagslegum og félagslegum bata sem er naušsynlegur ķ kjölfar notkunar klasasprengna ķ ašildarrķkjum sem hafa oršiš fyrir bśsifjum af žeirra völdum.
9. Sérhverju ašildarrķki, sem hefur ašstöšu til žess, er heimilt aš leggja fram fé til višeigandi sjóša til žess aš greiša fyrir žvķ aš ašstoš samkvęmt žessari grein berist.
10. Sérhvert ašildarrķki, sem leitar eftir ašstoš og hlżtur hana, skal gera višeigandi rįšstafanir til aš greiša fyrir tķmanlegri og įrangursrķkri framkvęmd samnings žessa, mešal annars greiša fyrir komu og brottflutningi mannafla, efnis og tękjabśnašar meš žeim hętti sem samrżmist innlendum lögum og reglugeršum, aš teknu tilliti til bestu starfsvenja į alžjóšavķsu.
11. Sérhverju ašildarrķki er heimilt, viš gerš innlendrar ašgeršaįętlunar, aš fara žess į leit viš stofnanir Sameinušu žjóšanna, svęšisbundin samtök, önnur ašildarrķki eša ašrar til žess bęrar millirķkjastofnanir eša frjįls félagasamtök aš žau ašstoši yfirvöld žess viš įkvaršanatöku mešal annars višvķkjandi:
a) ešli og umfangi klasasprengjuleifa sem eru stašsettar į svęšum sem lögsaga žess nęr til eša žaš ręšur yfir,
b) fjįrhagslegri og tęknilegri ašstoš og mannafla sem žarf til aš framfylgja įętluninni,
c) įętlušum tķma sem žarf til aš fjarlęgja og eyša öllum klasasprengjuleifum sem eru į svęšum sem lögsaga žess nęr til eša žaš ręšur yfir,
d) įętlunum um fręšslu til aš draga śr įhęttu og starfsemi sem mišar aš žvķ aš vekja vitund um aš draga śr slysum eša daušsföllum af völdum klasasprengjuleifa,
e) ašstoš viš fórnarlömb klasasprengna og
f) žvķ hvernig samhęfingu ašgerša er hįttaš milli stjórnvalda ķ hlutašeigandi ašildarrķki og viškomandi opinberra og óopinberra ašila og millirķkjastofnana sem munu vinna aš framkvęmd įętlunarinnar.
12. Ašildarrķki, sem veita og žiggja ašstoš samkvęmt įkvęšum žessarar greinar, skulu vinna saman aš žvķ aš samžykkt ašstoš nįi örugglega fram aš ganga, ķ einu og öllu og meš skjótum hętti.
7. gr. Rįšstafanir til aš tryggja gagnsęi.
1. Sérhvert ašildarrķki skal gefa ašalframkvęmdastjóra Sameinušu žjóšanna skżrslu um eftirfarandi, eins fljótt og unnt er og eigi sķšar en 180 dögum eftir aš samningur žessi öšlast gildi gagnvart žvķ:
a) rįšstafanir į landsvķsu er um getur ķ 9. gr. samnings žessa,
b) heildarmagn allra klasasprengna, ž.m.t. sprengifimar dreifisprengjur, er um getur ķ 1. mgr. 3. gr. samnings žessa, ž.e. yfirlit sundurlišaš eftir gerš, magni og, ef unnt er, lotunśmeri hverrar geršar,
c) tęknilega eiginleika hverrar geršar klasasprengna sem fyrrnefnt ašildarrķki framleiddi įšur en samningur žessi öšlašist gildi gagnvart žvķ, eftir žvķ sem vitaš er, og žęr geršir sem ašildarrķkiš į eša hefur til umrįša, og allar žęr upplżsingar, eftir žvķ sem viš veršur komiš, sem kunna aš gera kleift aš finna og fjarlęgja klasasprengjur. Upplżsingar žessar skulu aš lįgmarki gefa til kynna ummįl, gerš kveikjubśnašar, sprengiefnisinnihald, mįlminnihald, litljósmyndir og annaš sem kann aš gera kleift aš fjarlęgja klasasprengjuleifar,
d) stöšu og framgang įętlana um umbreytingu eša lokun klasasprengjuframleišslustöšva,
e) stöšu og framgang įętlana um eyšingu klasasprengna skv. 3. gr. samnings žessa, ž.m.t. sprengifimar dreifisprengjur, įsamt ķtarlegum upplżsingum um förgunarašferšir, alla žį staši žar sem eyšing žeirra fer fram og višeigandi öryggis- og umhverfisverndarstašla sem ber aš vinna samkvęmt,
f) geršir og magn klasasprengna, ž.m.t. sprengifimar dreifisprengjur, sem hefur veriš eytt skv. 3. gr. samnings žessa, įsamt ķtarlegum upplżsingum um förgunarašferšir sem var beitt, žį staši žar sem eyšing žeirra fór fram og višeigandi öryggis- og umhverfisverndarstašla sem unniš var samkvęmt,
g) birgšir klasasprengna, ž.m.t. sprengifimar dreifisprengjur, sem finnast eftir aš tilkynnt er aš žeirri įętlun er um getur ķ e-liš žessarar mįlsgreinar er lokiš, og įętlanir um eyšingu žeirra skv. 3. gr. samnings žessa,
h) eftir žvķ sem viš veršur komiš, stęrš og stašsetningu allra klasasprengjuspilltra svęša sem lögsaga žess nęr til eša žaš ręšur yfir žar sem fram koma sem ķtarlegastar upplżsingar um gerš og magn allra klasasprengjuleifa į hverju slķku svęši og hvenęr žęr voru notašar,
i) stöšu og framgang įętlana um hreinsun og eyšingu klasasprengjuleifa af öllum geršum og ķ hvaša magni sem er, ž.e. sem hafa veriš fjarlęgšar og hefur veriš eytt skv. 4. gr. samnings žessa, žar sem fram kemur stęrš og stašsetning žess klasasprengjuspillta svęšis sem hreinsaš hefur veriš, įsamt sundurlišun eftir magni hverrar geršar klasasprengjuleifa sem hafa veriš fjarlęgšar og hefur veriš eytt,
j) rįšstafanir geršar til aš veita fręšslu til aš draga śr įhęttu, einkum aš senda śt višvaranir, tafarlaust og meš skilvirkum hętti, til almennings sem bżr į klasasprengjuspilltum svęšum sem lögsaga žess nęr til eša žaš ręšur yfir,
k) stöšu og framgang efnda skuldbindinga sinna skv. 5. gr. samnings žessa, ž.e. aš višunandi aldurs- og kynjamišuš ašstoš sé veitt, ž.m.t. lęknisašstoš, endurhęfing og sįlfręšilegur stušningur, auk žess aš stušlaš sé aš félags- og efnahagslegri ašlögun fórnarlamba klasasprengna og aš aflaš sé įreišanlegra gagna sem mįli skipta meš tilliti til fórnarlamba klasasprengna,
l) nöfn žeirra stofnana sem hafa umboš til aš mišla upplżsingum og gera žęr rįšstafanir sem er lżst ķ žessari mįlsgrein og hvernig megi nį sambandi viš žęr,
m) ķ hve rķkum męli innlendum tilföngum, mešal annars fjįrmagni, efnislegum tilföngum eša įmóta, er śthlutaš til aš hrinda įkvęšum 3., 4., og 5. gr. samnings žessa ķ framkvęmd og
n) umfang og ešli alžjóšlegrar samvinnu og ašstošar skv. 6. gr. samnings žessa og hvert henni er beint.
2. Ašildarrķkin uppfęri žęr upplżsingar sem eru veittar skv. 1. mgr. žessarar greinar įrlega, žannig aš žęr lżsi almanaksįrinu į undan, og leggi fyrir ašalframkvęmdastjóra Sameinušu žjóšanna eigi sķšar en 30. aprķl įr hvert.
3. Ašalframkvęmdastjóri Sameinušu žjóšanna sendir ašildarrķkjunum allar slķkar skżrslur sem veitt er vištaka.
8. gr. Ašstoš viš aš efna skuldbindingar og skżringar žvķ viškomandi.
1. Ašildarrķkin fallast į aš hafa samrįš og eiga samvinnu sķn į milli um aš hrinda įkvęšum samnings žessa ķ framkvęmd og vinna ķ sameiningu aš žvķ aš aušvelda ašildarrķkjunum aš efna skuldbindingar sķnar samkvęmt honum.
2. Vilji eitt ašildarrķki eša fleiri skżra vafaatriši og leita svara viš spurningum sem tengjast žvķ hvort annaš ašildarrķki virši įkvęši samnings žessa er žvķ heimilt aš senda hlutašeigandi ašildarrķki beišni, fyrir milligöngu ašalframkvęmdastjóra Sameinušu žjóšanna, um aš mįliš verši skżrt. Allar upplżsingar sem mįli skipta skulu fylgja beišninni. Ašildarrķkin skulu ekki senda órökstuddar skżringarbeišnir og skulu gęta žess aš misnota ekki ašstöšu sķna. Ašildarrķki, sem fęr beišni um skżringar, skal, innan 28 daga og fyrir milligöngu ašalframkvęmdastjórans, lįta ašildarrķkinu sem óskar skżringa ķ té allar upplżsingar sem aš gagni geta komiš viš aš skżra mįliš.
3. Berist ašildarrķkinu, sem óskar skżringa, ekki svar fyrir milligöngu ašalframkvęmdastjóra Sameinušu žjóšanna innan fyrrnefnds frests, eša telji žaš svariš viš skżringarbeišninni ófullnęgjandi, er žvķ heimilt aš beina mįlinu til nęsta fundar ašildarrķkjanna fyrir milligöngu ašalframkvęmdastjórans. Ašalframkvęmdastjórinn skal framsenda öllum ašildarrķkjunum mįliš, įsamt öllum višeigandi upplżsingum sem lśta aš skżringarbeišninni. Afhenda ber ašildarrķkinu, sem fęr beišni um skżringar, allar slķkar upplżsingar og žvķ ber réttur til andsvara.
4. Žar til fundur ašildarrķkjanna er bošašur geta öll hlutašeigandi ašildarrķki fariš žess į leit viš ašalframkvęmdastjóra Sameinušu žjóšanna aš hann greiši fyrir žvķ aš umbešin skżring fįist.
5. Hafi mįl veriš lagt fyrir fund ašildarrķkjanna ķ samręmi viš įkvęši 3. mgr. žessarar greinar skal fundurinn fyrst af öllu įkvarša hvort ręša beri mįliš nįnar, meš hlišsjón af öllum upplżsingum sem hlutašeigandi ašildarrķki hafa lagt fram. Įkveši fundurinn aš ręša mįliš nįnar mį benda hlutašeigandi ašildarrķkjum į hvernig skżra megi frekar eša leysa žaš mįl sem er til umfjöllunar, mešal annars meš žvķ aš hefja višeigandi mįlsmešferš aš žjóšarétti. Ef fyrir liggur aš rekja megi umfjöllunarefniš til ašstęšna sem eru ekki į valdi žess ašildarrķkis sem fęr beišni um skżringar getur fundur ašildarrķkjanna męlt meš višeigandi rįšstöfunum, mešal annars žeim sem lśta aš samvinnu og um getur ķ 6. gr. samnings žessa.
6. Til višbótar žeirri mįlsmešferš er um getur ķ 2. og 5. mgr. žessarar greinar getur fundur ašildarrķkjanna samžykkt ašra žį mįlsmešferš eša tilteknar ašferšir til aš skżra efndir skuldbindinga, mešal annars mįlsatvik og lausn mįla žar sem įkvęši samnings žessa eru ekki virt, eftir žvķ sem fundurinn telur viš eiga.
9. gr. Rįšstafanir į landsvķsu til aš hrinda įkvęšum samningsins ķ framkvęmd.
Sérhvert ašildarrķki skal gera allar višeigandi rįšstafanir į sviši löggjafar, stjórnsżslu og į öšrum svišum samningi žessum til framkvęmdar, mešal annars įkveša višurlög til žess aš koma ķ veg fyrir og bęla nišur hvers kyns ašgeršir sem ašildarrķki eru óheimilar samkvęmt samningi žessum, af hįlfu einstaklinga eša į yfirrįšasvęši sem lögsaga žess nęr til eša sem lżtur stjórn žess.
10. gr. Lausn deilumįla.
1. Komi upp deila milli tveggja eša fleiri ašildarrķkja ķ tengslum viš tślkun eša beitingu įkvęša samnings žessa skulu hlutašeigandi ašildarrķki rįšgast sķn į milli ķ žvķ skyni aš finna skjóta lausn į deilunni meš samningavišręšum eša öšrum frišsamlegum hętti aš eigin vali, mešal annars meš žvķ aš skjóta mįlinu til fundar ašildarrķkjanna og vķsa žvķ til Alžjóšadómstólsins ķ Haag ķ samręmi viš stofnsamžykkt hans.
2. Fundur ašildarrķkjanna getur stušlaš aš lausn deilunnar meš hverjum žeim hętti sem hann telur viš eiga, mešal annars meš žvķ aš bjóša fram ašstoš, skora į hlutašeigandi ašildarrķki aš hefja mįlsmešferš aš eigin vali til lausnar deilunni og gera tillögu um tķmamörk fyrir žį mįlsmešferš sem samiš er um.
11. gr. Fundur ašildarrķkjanna.
1. Ašildarrķkin skulu funda reglulega ķ žvķ skyni aš fjalla um og, ef žurfa žykir, taka įkvaršanir um öll mįl sem varša beitingu eša framkvęmd samnings žessa, mešal annars:
a) rekstur og stöšu samnings žessa,
b) mįl ķ kjölfar skżrslna sem eru lagšar fram samkvęmt įkvęšum samnings žessa,
c) alžjóšlega samvinnu og ašstoš skv. 6. gr. samnings žessa,
d) žróun tękni til aš hreinsa svęši af klasasprengjuleifum,
e) beišnir frį ašildarrķkjunum skv. 8. og 10. gr. samnings žessa og
f) beišnir frį ašildarrķkjunum skv. 3. og 4. gr. samnings žessa.
2. Ašalframkvęmdastjóri Sameinušu žjóšanna skal boša fyrsta fund ašildarrķkjanna innan įrs frį žvķ aš samningur žessi öšlast gildi. Ašalframkvęmdastjórinn skal sķšan boša fundi įrlega uns fyrsta endurskošunarrįšstefnan er haldin.
3. Heimilt er aš bjóša rķkjum, sem eiga ekki ašild aš samningi žessum, og Sameinušu žjóšunum, öšrum viškomandi alžjóšlegum samtökum eša stofnunum, svęšisbundnum stofnunum, alžjóšanefnd Rauša krossins og viškomandi frjįlsum félagasamtökum aš eiga įheyrnarfulltrśa į įšurnefndum fundum ķ samręmi viš starfsreglur sem samžykktar hafa veriš.
12. gr. Endurskošunarrįšstefnur.
1. Ašalframkvęmdastjóri Sameinušu žjóšanna skal boša til endurskošunarrįšstefnu fimm įrum eftir aš samningur žessi öšlast gildi. Fari eitt eša fleiri ašildarrķki žess į leit skal ašalframkvęmdastjórinn boša til endurskošunarrįšstefnu į nż, aš žvķ tilskildu aš minnst fimm įr lķši į milli slķkra rįšstefna. Öllum rķkjum sem eru ašilar aš samningi žessum skal bošiš aš eiga fulltrśa į sérhverri endurskošunarrįšstefnu.
2. Į endurskošunarrįšstefnu skal:
a) yfirfara rekstur og stöšu samnings žessa,
b) fjalla um naušsyn frekari funda ašildarrķkjanna, er um getur ķ 2. mgr. 11. gr. samnings žessa, og hversu langur tķmi skuli lķša milli funda og
c) afgreiša sendar beišnir/skżrslur ašildarrķkja, sbr. 3. og 4. gr. samnings žessa.
3. Heimilt er aš bjóša rķkjum, sem eiga ekki ašild aš samningi žessum, og Sameinušu žjóšunum, öšrum viškomandi alžjóšlegum samtökum eša stofnunum, svęšisbundnum stofnunum, alžjóšanefnd Rauša krossins og viškomandi frjįlsum félagasamtökum aš eiga įheyrnarfulltrśa į sérhverri endurskošunarrįšstefnu ķ samręmi viš starfsreglur sem samžykktar hafa veriš.
13. gr. Breytingar.
1. Sérhverju ašildarrķki er heimilt aš leggja til aš geršar verši breytingar į samningi žessum hvenęr sem er eftir gildistöku hans. Tillögur aš breytingum skal senda ašalframkvęmdastjóra Sameinušu žjóšanna sem dreifir žeim til allra ašildarrķkja og leitar įlits žeirra į žvķ hvort kalla beri saman sérstaka rįšstefnu til žess aš fjalla um efni žeirra. Tilkynni meiri hluti ašildarrķkjanna ašalframkvęmdastjóranum, eigi sķšar en 90 dögum eftir aš tillögunni er dreift, um stušning viš aš fjallaš verši frekar um tillöguna ber ašalframkvęmdastjóranum aš boša til rįšstefnu um breytingar į samningnum sem öllum ašildarrķkjum skal bošiš til.
2. Heimilt er aš bjóša rķkjum, sem eiga ekki ašild aš samningi žessum, og Sameinušu žjóšunum, öšrum viškomandi alžjóšlegum samtökum eša stofnunum, svęšisbundnum stofnunum, alžjóšanefnd Rauša krossins og viškomandi frjįlsum félagasamtökum aš eiga įheyrnarfulltrśa į sérhverri rįšstefnu um breytingar į samningnum ķ samręmi viš starfsreglur sem samžykktar hafa veriš.
3. Halda ber rįšstefnuna um breytingar strax eftir fund ašildarrķkjanna eša endurskošunarrįšstefnu, nema meiri hluti ašildarrķkjanna ęski žess aš hśn verši haldin fyrr.
4. Breytingar į samningi žessum skal samžykkja meš tveimur žrišju hlutum žeirra ašildarrķkja sem eiga fulltrśa į rįšstefnunni um breytingar og atkvęši greiša. Vörsluašilinn skal tilkynna ašildarrķkjunum um allar breytingar sem eru samžykktar meš žessum hętti.
5. Breyting į samningi žessum öšlast gildi gagnvart žeim ašildarrķkjum sem hafa stašfest breytinguna žann dag žegar meiri hluti žeirra rķkja sem voru ašilar aš samningnum žegar breytingin var samžykkt hefur afhent stašfestingarskjöl sķn til vörslu. Eftir žaš öšlast breytingin gildi gagnvart öšrum ašildarrķkjum žann dag žegar stašfestingarskjöl žeirra eru afhent til vörslu.
14. gr. Kostnašur og stjórnsżsla.
1. Ašildarrķkin skulu, įsamt žeim rķkjum sem ekki eiga ašild aš samningi žessum en taka žįtt ķ fundum og rįšstefnum honum tengdum, bera kostnaš af fundum ašildarrķkjanna, endurskošunarrįšstefnum og rįšstefnum um breytingar samkvęmt męlikvarša Sameinušu žjóšanna meš višeigandi leišréttingum.
2. Ašildarrķkin skulu bera śtlagšan kostnaš ašalframkvęmdastjóra Sameinušu žjóšanna skv. 7. og 8. gr. samnings žessa samkvęmt męlikvarša Sameinušu žjóšanna meš višeigandi leišréttingum.
3. Stjórnsżsla ašalframkvęmdastjóra Sameinušu žjóšanna, sem honum er falin samkvęmt samningi žessum, er meš fyrirvara um višeigandi umboš frį Sameinušu žjóšunum.
15. gr. Undirritun.
Samningur žessi, sem er geršur ķ Dyflinni hinn 30. maķ 2008, liggur frammi til undirritunar ķ Ósló af hįlfu allra rķkja hinn 3. desember 2008 og eftir žaš ķ höfušstöšvum Sameinušu žjóšanna ķ New York žar til hann öšlast gildi.
16. gr. Fullgilding, stašfesting, samžykki eša ašild.
1. Samningur žessi er meš fyrirvara um fullgildingu, stašfestingu eša samžykki undirritunarašila.
2. Samningur žessi skal liggja frammi til ašildar fyrir öll rķki sem hafa ekki undirritaš hann.
3. Afhenda ber vörsluašilanum skjöl um fullgildingu, stašfestingu, samžykki eša ašild til vörslu.
17. gr. Gildistaka.
1. Samningur žessi öšlast gildi į fyrsta degi sjötta mįnašar eftir žann mįnuš er žrķtugasta skjališ um fullgildingu, stašfestingu, samžykki eša ašild hefur veriš afhent til vörslu.
2. Aš žvķ er varšar rķki, sem afhendir skjal sitt um fullgildingu, stašfestingu, samžykki eša ašild til vörslu eftir afhendingardag žrķtugasta skjalsins um fullgildingu, stašfestingu, samžykki eša ašild, skal samningur žessi öšlast gildi į fyrsta degi sjötta mįnašar eftir žann dag žegar žaš rķki afhendir skjal sitt um fullgildingu, stašfestingu, samžykki eša ašild til vörslu.
18. gr. Beiting til brįšabirgša.
Hverju rķki sem er er heimilt, jafnhliša žvķ aš žaš fullgildir samning žennan, stašfestir hann eša samžykkir eša gerist ašili aš honum, aš lżsa žvķ yfir aš žaš muni beita 1. gr. samningsins til brįšabirgša mešan žess er bešiš aš hann öšlist gildi gagnvart žvķ.
19. gr. Fyrirvarar.
Ekki er unnt aš gera fyrirvara viš greinar samnings žessa.
20. gr. Gildistķmi og uppsögn.
1. Gildistķmi samnings žessa er ótakmarkašur.
2. Sérhvert ašildarrķki skal ķ krafti fullveldis sķns eiga rétt į aš segja samningi žessum upp. Uppsögn skal tilkynna öllum hinum ašildarrķkjunum, vörsluašilanum og öryggisrįši Sameinušu žjóšanna. Ķ uppsagnarbréfi skal skżra til fulls žęr įstęšur sem liggja aš baki uppsögn.
3. Uppsögn tekur fyrst gildi sex mįnušum eftir aš vörsluašili veitir uppsagnarbréfi vištöku. Eigi ašildarrķkiš, sem segir samningnum upp, ašild aš vopnušum įtökum ķ lok sex mįnaša tķmabilsins skal uppsögn eigi taka gildi fyrr en vopnušum įtökum lżkur.
21. gr. Samskipti viš rķki sem ekki eru ašilar aš samningi žessum.
1. Sérhvert ašildarrķki skal hvetja rķki, sem eiga ekki ašild aš samningi žessum, til žess aš fullgilda, stašfesta eša samžykkja samning žennan eša gerast ašilar aš honum meš žaš aš markmiši aš fį öll rķki til aš gerast ašilar aš samningi žessum.
2. Sérhvert ašildarrķki skal tilkynna rķkisstjórnum allra rķkja, sem eiga ekki ašild aš samningi žessum og um getur ķ 3. mgr. žessarar greinar, um skuldbindingar sķnar samkvęmt samningi žessum, skal kynna žęr reglur sem hann setur og leggja sig fram um aš rįša rķkjum, sem eiga ekki ašild aš samningi žessum, frį žvķ aš nota klasasprengjur.
3. Žrįtt fyrir įkvęši 1. gr. samnings žessa og ķ samręmi viš reglur žjóšaréttar er ašildarrķkjum, hermönnum žeirra og rķkisborgurum heimilt aš taka žįtt ķ hernašarsamstarfi og hernašarašgeršum meš rķkjum sem eiga ekki ašild aš samningi žessum og kynnu aš standa ķ ašgeršum sem ašildarrķkjunum er óheimilt aš gera.
4. Ekkert ķ 3. mgr. žessarar greinar heimilar ašildarrķki aš:
a) žróa, framleiša eša śtvega sér meš öšrum hętti klasasprengjur,
b) safna birgšum af klasasprengjum eša yfirfęra klasasprengjur,
c) nota sjįlft klasasprengjur eša
d) fara ótvķrętt fram į aš nota klasasprengjur ķ žeim tilfellum žegar žaš eitt ręšur žvķ hvaša hergögnum er beitt.
22. gr. Vörsluašili.
Ašalframkvęmdastjóri Sameinušu žjóšanna er hér meš tilnefndur vörsluašili samnings žessa.
23. gr. Jafngildir textar.
Textar samnings žessa į arabķsku, kķnversku, ensku, frönsku, rśssnesku og spęnsku eru jafngildir.