Lánasjóður íslenskra námsmanna.

Virðulegi forseti. Ég mæli fyrir nefndaráliti með breytingartillögu um lög um Lánasjóð íslenskra námsmanna er varða lánshæfi aðfaranáms.

Nefndin fjallaði um málið og fékk umsagnaraðila á sinn fund.

Með frumvarpinu er lögð til breyting á lögum sem varða lánshæfi aðfaranáms, en aðfaranám er ætlað nemendum sem hyggja á háskólanám en hafa hætt reglubundnu námi í framhaldsskóla eða útskrifast með námslok á 3. hæfniþrepi og þurfa því að bæta við sig einhvers konar námi til að fullnægja inntökuskilyrðum í háskóla. Aðfaranám er ekki ígildi stúdentsprófs og veitir því að öllu jöfnu ekki rétt til náms í öðrum háskólum en þeim sem skipuleggja viðkomandi aðfaranám.

Með frumvarpinu er lagt til að sett verði lagastoð undir námslán lánasjóðsins til nemenda vegna aðfaranáms hér á landi. Með því að gera aðfaranám lánshæft er líka verið að auka tækifæri hóps til náms.

Í 1. gr. frumvarpsins er lagt til að sjóðnum verði heimilt að veita námslán til aðfaranáms sé námið skipulagt af viðurkenndum háskóla á Íslandi. Fyrir nefndinni komu fram ábendingar, meðal annars frá stúdentum, um að með því skilyrði væri aðfaranám sem stundað væri erlendis ekki lánshæft sem takmarkaði möguleika námsmanna á að stunda nám sem einungis væri í boði utan landsteinanna. Þá var einnig bent á að það að veita ekki sams konar lán til námsmanna í aðfaranámi erlendis væri brot á jafnræði til náms. Meiri hlutinn telur nauðsynlegt að sömu reglur gildi varðandi nám sem skipulagt er af viðurkenndum háskólum, hvort sem er hérlendis eða erlendis, og leggur því til breytingu á frumvarpinu í þá veru.

Í nýju ákvæði til bráðabirgða í 2. gr. frumvarpsins er einnig lagt til að þeir sem eru í aðfaranámi erlendis eigi áframhaldandi rétt til að ljúka námi sínu í óbreyttri fyrirgreiðslu lánasjóðsins. Í ljósi breytingartillögu meiri hlutans um að aðfaranám verði lánshæft, hvort sem það er hérlendis eða erlendis, leggur meiri hlutinn til að ákvæðið falli brott.

Þá komu fram fyrir nefndinni ýmis sjónarmið þess efnis að með frumvarpinu væri verið að festa í sessi þá skipan að almennt bóknám á framhaldsskólastigi sé lánshæft fyrir suma nemendur en ekki aðra og ábendingar um að eðlilegra væri að bjóða þetta nám innan framhaldsskólanna. Meiri hlutinn áréttar að með frumvarpinu er ekki verið að leggja til neinar breytingar á núverandi framkvæmd heldur er aðeins verið að setja lagastoð fyrir henni. Meiri hlutinn beinir því til mennta- og menningarmálaráðuneytisins að skoða þessi atriði sem og áhrif alþjóðavæðingar í námi við heildarendurskoðun laga um Lánasjóð íslenskra námsmanna sem liggur fyrir hjá menntamálaráðuneytinu.

Meiri hlutinn leggur til að frumvarpið verði samþykkt með þeim breytingartillögum sem hér hefur verið farið yfir.

Undir álitið rita undirrituð Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir, Pawel Bartoszek, Nichole Leigh Mosty, Valgerður Gunnarsdóttir og Vilhjálmur Árnason.