Ferill 17. máls. Aðrar útgáfur af skjalinu: PDF - Word Perfect.


145. löggjafarþing 2015–2016.
Þingskjal 1413  —  17. mál.

Síðari umræða.


Nefndarálit með breytingartillögu


um tillögu til þingsályktunar um lýðháskóla.

Frá allsherjar- og menntamálanefnd.


    Nefndin hefur fjallað um málið og fengið á sinn fund Ólaf Grétar Kjartansson og Sigurjón Mýrdal frá mennta- og menningarmálaráðuneyti, Eyrúnu Valsdóttur frá Alþýðusambandi Íslands, Eyjólf Guðmundsson frá Háskólanum á Akureyri, Ingu Auðbjörgu Straumland og Steinunni Ólínu Hafliðadóttur frá Landssambandi æskulýðsfélaga, Ásdísi Evu Hannesdóttur frá Norræna félaginu og Sabínu Steinunni Halldórsdóttur og Auði Ingu Þorsteinsdóttur frá Ungmennafélagi Íslands. Þá átti nefndin símafundi við Aðalheiði Borgþórsdóttur og Lasse Hogenhoft frá LungA og Jón Trausta Jónasson frá Háskóla Íslands. Umsagnir bárust frá Alþýðusambandi Íslands, Háskólanum á Akureyri, Landssambandi æskulýðsfélaga og Seyðisfjarðarkaupstað. Málið var áður lagt fram á 144. löggjafarþingi (502. mál) og hefur nefndin kynnt sér þær umsagnir sem bárust um málið þá.
    Með þingsályktunartillögunni er lagt til að lýðháskólar verði viðurkenndir að lögum sem valkostur í íslensku menntakerfi og litið verði til fyrirkomulags starfsemi lýðháskóla annars staðar á Norðurlöndum sem fyrirmyndar.
    Nefndin telur aukna fjölbreytni við val á menntaleiðum á Íslandi til bóta. Við umfjöllun nefndarinnar komu fram sjónarmið um að lýðháskólahugmyndin byggi yfir hugsjón og starfsháttum sem íslenskt skólakerfi skorti. Lýðháskólar hafi reynst vel á Norðurlöndum, einna helst í Danmörku þar sem allt að tveir þriðju hlutar nemenda sæki nám í lýðháskólum á einhverjum tímapunkti skólagöngu sinnar.
    Á Seyðisfirði er starfræktur listrænn lýðháskóli undir merkjum LungA. Hann hóf starfsemi árið 2014 og er eini lýðháskóli landsins. Annars staðar á Norðurlöndum eru lýðháskólar hins vegar rótgróinn hluti menntakerfisins og ætla má að árlega sæki nokkrir tugir íslenskra nemenda nám þar. Nefndin telur að með því að greiða leið lýðháskóla í íslenskt menntakerfi geti skapast tækifæri til uppbyggingar slíkrar skólastarfsemi sem hafi jákvæð áhrif til langs tíma litið og geti eflt almenna lífsleikni ungmenna, skapað nemendum tækifæri til að finna sínar sterku hliðar og bætt náms- og starfsfærni ungmenna. Nefndin telur mikilvægt að rétt sé búið um hnútana og lagaumgjörð sniðin utan um lýðháskóla sem setji faglegan ramma um það nám sem þar fer fram, gæðaviðmið og kveði á um samspil starfseminnar við aðra þætti íslensks menntakerfis.
    Nefndin áréttar að hugtakið lýðháskóli er þekkt í íslensku og þrátt fyrir að hér sé ekki um háskólanám að ræða ætti það ekki að valda misskilningi. Þrátt fyrir að lýðháskólahefðin byggist fremur á að efla færni nemandans en að skila honum sérstökum starfsréttindum eða réttindum til framhaldsnáms telur nefndin ekki útilokað að einstakir framhaldsskólar geti skapað umgjörð um lýðháskóla við hlið línulegs námsframboðs. Þessi atriði eru meðal þeirra sem eðlilegt er að tekin verði til frekari skoðunar við vinnu ráðuneytisins.
    Nefndin leggur til að þingsályktunartillagan verði samþykkt með eftirfarandi

BREYTINGU:


    Í stað ártalsins „2016“ í tillögugreininni komi: 2017.

    Guðmundur Steingrímsson og Haraldur Einarsson voru fjarverandi við afgreiðslu málsins og rita þeir undir álit þetta samkvæmt heimild í 4. mgr. 18. gr. starfsreglna fyrir fastanefndir Alþingis.

Alþingi, 1. júní 2016.

Unnur Brá Konráðsdóttir,
form.
Líneik Anna Sævarsdóttir,
frsm.
Guðmundur Steingrímsson.
Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir. Haraldur Einarsson. Helgi Hrafn Gunnarsson.
Jóhanna María Sigmundsdóttir. Ólína Kjerúlf Þorvarðardóttir. Vilhjálmur Árnason.