Stjórnarskipunarlög
841. mál á 145. löggjafarþingi.
Sigurður Ingi Jóhannsson.
Markmið
Að leggja til breytingar á stjórnarskránni með hliðsjón af vinnu undanfarinna ára og annarri þróun í stjórnarskrármálum á alþjóðavettvangi.Helstu breytingar og nýjungar
Á eftir 78. gr. stjórnarskrárinnar koma þrjár nýjar greinar sem fjalla um umhverfisvernd, þjóðareign á náttúruauðlindum og þjóðaratkvæðagreiðslur á grundvelli undirskrifta almennra kjósenda.
Lagt er til að við stjórnarskrána verði bætt ákvæði um umhverfi og náttúru. Mælt verði fyrir um náttúruvernd, rétt til heilnæms umhverfis, almannarétt og upplýsinga- og þátttökurétt. Þá er lagt til að bætt verði við ákvæði um auðlindir náttúru Íslands. Sett er fram almennt ákvæði um að auðlindir náttúru Íslands tilheyri íslensku þjóðinni og jafnframt kveðið á um meginforsendur auðlindanýtingar, mælt fyrir um þjóðareign á náttúruauðlindum og landsréttindum sem ekki eru háð einkaeignarrétti, sett skilyrði fyrir veitingu heimilda til nýtingar auðlinda og landsréttinda í eigu ríkisins og í þjóðareign og kveðið á um skyldu ríkisins til þess að taka að jafnaði eðlilegt gjald fyrir. Í frumvarpinu er auk þess lagt til að bætt verði við ákvæði um að 15% kosningarbærra manna geti knúið fram þjóðaratkvæðagreiðslu um nýsamþykkt lög frá Alþingi sem hlotið hafa staðfestingu forseta Íslands.
Lagt er til að við stjórnarskrána verði bætt ákvæði um umhverfi og náttúru. Mælt verði fyrir um náttúruvernd, rétt til heilnæms umhverfis, almannarétt og upplýsinga- og þátttökurétt. Þá er lagt til að bætt verði við ákvæði um auðlindir náttúru Íslands. Sett er fram almennt ákvæði um að auðlindir náttúru Íslands tilheyri íslensku þjóðinni og jafnframt kveðið á um meginforsendur auðlindanýtingar, mælt fyrir um þjóðareign á náttúruauðlindum og landsréttindum sem ekki eru háð einkaeignarrétti, sett skilyrði fyrir veitingu heimilda til nýtingar auðlinda og landsréttinda í eigu ríkisins og í þjóðareign og kveðið á um skyldu ríkisins til þess að taka að jafnaði eðlilegt gjald fyrir. Í frumvarpinu er auk þess lagt til að bætt verði við ákvæði um að 15% kosningarbærra manna geti knúið fram þjóðaratkvæðagreiðslu um nýsamþykkt lög frá Alþingi sem hlotið hafa staðfestingu forseta Íslands.
Breytingar á lögum og tengd mál
Stjórnarskrá lýðveldisins Íslands nr. 33/1944.- Skylt mál: Stjórnarskipunarlög, 116. mál (KJak) á 145. þingi (21.09.2015)
- Skylt mál: Stjórnarskipunarlög, 182. mál (BP) á 145. þingi (05.10.2015)
- Skylt mál: Endurskoðun stjórnarskrár lýðveldisins Íslands, 258. mál (BLG) á 145. þingi (19.10.2015)
- Skylt mál: Stjórnarskrá lýðveldisins Íslands, 466. mál (KJak) á 151. þingi (21.01.2021)
Kostnaður og tekjur
Kemur ekki fram í frumvarpi.Afgreiðsla
Frumvarpið var ekki afgreitt úr nefnd.Aðrar upplýsingar
Stjórnarskrá Íslands. Stjórnarskrárnefndir, saga, ítarefni o.fl. Forsætisráðuneytið.
Breytingar á stjórnarskrá frá 1944. Tenglar í frumvörp um breytingar á stjórnarskrá lýðveldisins Íslands sem hafa orðið að lögum frá 1944. Alþingi.
Efni um stjórnarskrármál. Alþingi.
Löggjöf á Norðurlöndum
Danmörk
Danmarks riges Grundlov. Foketinget 2009.
Danmarks riges Grundlov (Grundloven)
Lov nr. 169 af 05/06/1953.
Noregur
Kongeriget Norges Grunnlov
LOV-1814-05-17.
Svíþjóð
Grundlagarna Sveriges riksdag.
Successionsordning (
1810:0926).
Tryckfrihetsförordning (
1949:105).
Yttrandefrihetsgrundlag (
1991:1469).
Finnland
Finlands grundlag
11.6.1999/731.
