Hæstv. forseti. Alltaf ber að fagna því þegar dregið er úr herafla einhvers staðar í heiminum og ég þakka auðvitað formanni utanrmn., hv. 4. þm. Reykv., fyrir að mál þetta er nú komið hér í þingsali. Því verður hins vegar ekki neitað að þetta mál er einhvern veginn orðið dálítið úrelt svo ekki sé meira sagt.
Það kemur reyndar fram í athugasemdum með tillögunni, þáltill. til fullgildingar samningsins, að dregist hafi að staðfesta undirrituna. Segir hér á bls. 3, með leyfi hæstv. forseta:
,,Ár er nú liðið frá því að samningurinn var undirritaður í París. Tafir á staðfestingu samningsins í aðildarríkjunum eiga einkum rætur að rekja til ágreinings sem upp kom skömmu eftir undirritun hans um túlkun talningarreglna í 3. gr. samningsins. Einnig skapaðist óvissa um samningsbundnar skuldbindingar Sovétríkjanna eftir að Eystrasaltsríkin endurheimtu sjálfstæði sitt á síðastliðnu sumri. Bæði vandamálin hafa nú verið farsællega til lykta leidd.``
Aðalatriðið er auðvitað að þarna er um að ræða samning milli tveggja hernaðarbandalaga, Atlantshafsbandalagsins og Varsjárbandalagsins. Töluvert atriði í því er að Varsjárbandalagið er ekki lengur til og þannig kann það kannski að hljóma svolítið kostulega að vera nú að fullgilda þennan samning án þess að ég hafi svo sem nokkurn skapaðan hlut á móti því, en hann var undirritaður í París 19. nóv. 1990 eða fyrir rúmu ári. Það sem maður saknar hins vegar í þessum samningi er að, eins og sagt er í athugasemdunum, hann nær einvörðungu til landherja á meginlandi Evrópu. Það sem snertir Íslendinga er að stöðva umferð hergagna um höfin í kringum Ísland og í þessum samningi er ekkert, að mér skilst, sem tekur til þess. Okkar bíður því verulegt verk við að reyna að fá samkomulag um að ekki sé verið að sigla í kringum landið okkar og um fiskimiðin okkar með kjarnorkubúna kafbáta og önnur slík tól sem við kærum okkur lítt um.
Í athugasemdunum segir: ,,Áhrif samningsins á Íslandi``. Ég held að rétt sé, af því að ég á ekki von á að menn hafi lagt mikið á sig við að lesa þetta, að ég fái að lesa smákafla, með leyfi hæstv. forseta. Þar segir:
,,Á Íslandi er aðeins ein vopnategund sem samningurinn tekur til, þ.e. F-15 orrustuflugvélar í eigu Bandaríkjanna sem staðsettar eru á Keflavíkurflugvelli. Munu eftirlitsákvæði samningsins ná til þeirra. Skuldbindingar Íslands eru fyrst og fremst þær að annast vissar tilkynningar samkvæmt samningnum, t.d. um eftirlitssvæði, komu- og brottfararstaði eftirlitsmanna (Flugstöð Leifs Eiríkssonar) og taka á móti eftirlitsmönnum, óski eitthvert fyrrum aðildarríkja Varsjárbandalagsins að koma í eftirlitsferðir til Íslands. Loks hefur samningurinn vissan kostnað í för með sér, en sameiginlegu samráðsnefndinni er m.a. ætlað að fjalla um skiptingu hans, t.d. vegna ráðstefna sem haldnar verða skv. 21. gr. og eftirlitsferða skv. 14. gr. Eftirlitsmenn geta verið allt að 9 og flugáhöfn allt að 10 manns. Hópurinn gæti dvalið á Íslandi í allt að 10 daga í hvert sinn. Íslensk stjórnvöld munu bera kostnað af ferðum, fjarskiptum og gistingu þeirra eftirlitsmanna sem hingað koma, auk íslenskra fylgdarmanna. Samkvæmt samningnum er Íslandi einnig heimilt að framkvæma eða taka þátt í eftirlitsferðum í fyrrverandi aðildarríkjum Varsjárbandalagsins.``
Nú er það svo sem alltaf gaman að fá gesti. En það er dálítið erfitt að sjá hvað við eigum að gera með eftirlitsmannahópa með landherjum Evrópuríkja hér í Keflavík með
fríðu föruneyti og kosta uppihald þeirra og gistingu. Allt þykir mér þetta dálítið út í bláinn ef ég mætti leyfa mér að segja það. En aldrei skal það henda mig að hafa á móti nokkrum þeim samningi sem dregur úr herafla á þessari jörð sem við eigum þrátt fyrir allt sameiginlega. Ég vil auðvitað þakka fyrir það að loksins er komið að því að fullgilda þennan samning. Vænt þætti mér um að næst þegar hæstv. ríkisstjórn undirritar samninga um að draga úr herafla verði hann jafnframt látinn taka til herafla sem flækist hér um höfin í kringum okkur.