Framleiðsla og sala á búvörum

154. fundur
Þriðjudaginn 06. apríl 1993, kl. 23:19:29 (6984)

     Landbúnaðarráðherra (Halldór Blöndal) :
    Herra forseti. Þetta frv. er mjög einfalt í sniðum. Hér er gert ráð fyrir því að landbrh. sé heimilt að semja við Stéttarsamband bænda um önnur fráviksmörk greiðslumarks í sauðfjárafurðum en um getur í 3. mgr. 43. gr. laga nr. 46/1985, fyrir landsvæði þar sem sérstök ástæða þykir til gróðurverndar eða uppgræðsluaðgerða. Enn fremur vegna framleiðenda sem náð hafa 67 ára aldri eða hafa skerta starfsgetu vegna örorku. Þá er í slíkum samningi heimilt að ákveða að efri mörk greiðslumarks séu mishá eftir landsvæðum.
    Þetta frv. er flutt með það að markmiði að heimilt verði að veita þeim bændum sem búa á viðkvæmum svæðum möguleika á því að vinna að landgræðslu- og gróðurverndarstörfum og draga í þess stað úr dilkakjötsframleiðslu en halda beingreiðslum, eins og ég sagði hér áðan, og hins vegar að slíkt hið sama sé heimilt þegar um aldrað fólk er að ræða. Þetta mál hefur verið ítarlega rætt á búnaðarþingi og enn fremur hefur það verið tekið upp við forustumenn Stéttarsambands bænda.
    Eins og segir í athugasemdum þá hef ég átt viðræður við Stéttarsamband bænda og ritaði formanni þess bréf í febrúarmánuði sl. þar sem m.a. segir:
    ,,Sauðfjárbændur á skilgreindum svæðum, þar sem talin er þörf á sérstökum gróðurverndar- eða

landgræðsluaðgerðum, verði leystir undan þeirri kvöð að framleiða a.m.k. 80% upp í greiðslumark sitt til að eiga rétt á fullum beingreiðslum. Þessi tilteknu svæði séu skilgreind svo þröngt að ekki verði um það deilt að þau hafi sérstöðu í þessu tilliti.
    Hér er eingöngu verið að tala um valkost til handa bændum, en ekki um það að ræða að þeir verði þvingaðir til fjárfækkunar. Þeir sem á hinn bóginn vildu taka slíku tilboði yrðu jafnframt að undirgangast kvaðir um nokkurt vinnuframlag til gróðurverndar eða uppgræðslu.``
    Í öðru lagi segir að metið verði hvort ekki sé skynsamlegt að gefa rosknum bændum og öryrkjum rýmri hendur hvað varðar neðri mörk framleiðslu heldur en 80% eins og nú er. Ofangreindar tillögur miða að því að skapa aukið svigrúm til átaka í landgræðslustörfum og veita mönnum með takmarkaða starfsorku möguleika til að draga saman búskap án þess að það hafi tilfinnanlegan tekjumissi í för með sér. Jafnframt skapaðist nokkurt svigrúm til framleiðslu hjá öðrum bændum. Það yrði síðan sérstakt athugunarefni hvort slíkt svigrúm nýtist sérstaklega á þeim svæðum þar sem sauðfjárrækt er yfirgnæfandi í atvinnulífinu.
    Til þess að þetta megi ná fram að ganga er óhjákvæmilegt að fá lagaheimild. Þess vegna er þetta frv. flutt. Ég legg til að frv. verði að lokinni þessari umræðu vísað til 2. umr. og landbn.