[19:45]
Steingrímur J. Sigfússon :
Hæstv. forseti. Eins og menn e.t.v. muna var fjallað um það í forsendum fjárlagafrv., greinargerð með fjárlagafrv., að til stæði að endurskoða fyrirkomulag eingreiðslna til lífeyrisþega. Þar er sagt að loks sé áformað að endurskoða fyrirkomulag eingreiðslna í samráði við fulltrúa verkalýðsfélaga og annarra hagsmunaaðila, enda fellur gildandi reglugerð um greiðslur þessar úr gildi um áramót. Fjárhæðir geta því hækkað eða lækkað í samræmi við það, segir þar. Á bak við þessar hugmyndir mun hafa staðið lækkun á þessum greiðslum upp á 200 millj. kr.
Þegar kjarasamningar voru endurnýjaðir eða framlengdir í nóvember sl. töldu aðilar vinnumarkaðarins, fulltrúar Alþýðusambands Íslands, sig hafa samið þessar hugmyndir um skerðingu út af borðinu. Það kemur skýrt fram í þeirra gögnum. Það kemur fram í málflutningi talsmanna stjórnarandstöðunnar hér á Alþingi, en m.a. í 2. umr. um fjárlög sagði frsm. minni hlutans að fyrir lægju yfirlýsingar um að fallið yrði frá þessari skerðingu í tengslum við framlengingu kjarasamninga og því var ekki mótmælt. Sömu skoðunar hafa forsvarsmenn samtaka aldraðra og öryrkja verið, að upphæðir þessara eingreiðslna yrðu í samræmi við það sem þær voru á síðasta ári og í takt við það sem gerist á hinum almenna vinnumarkaði, en eins og kunnugt er taka þær mið af desemberuppbót, orlofsuppbót og láglaunauppbót sem greiddar eru til almennra launamanna.
Þess vegna komu þær fréttir mjög á óvart þegar af því fréttist að vinnuhópur á vegum ráðuneyta væri að útfæra tillögur um skerðingu á þessum eingreiðslum. Og nú hefur það gerst að fram hafa komið tillögur vinnuhópsins. Þær fela í sér 300 millj. kr. skerðingu á þessum eingreiðslum frá því sem var á síðasta ári eða úr 570 millj. kr. í 270 millj. Að vísu á að færa 100 millj. kr. á móti yfir í heimildabætur laganna um félagslega aðstoð. En það er alveg ljóst að þarna eru á ferðinni tillögur um að fella í raun og veru niður með öllu ígildi láglaunauppbótar til lífeyrisþeganna og taka hana af þeim hópi á sama tíma og þessar bætur halda sér gagnvart aðilum almenna vinnumarkaðarins. Hér er á ferðinni skýlaust brot á þeim forsendum sem fulltrúar launamanna töldu sig ganga út frá þegar þeir mæltu með framlengingu kjarasamninganna á sl. hausti. Eða láta menn sér detta það í hug að Alþýðusamband Íslands hefði staðið að því að framlengja kjarasamningana gagnvart sínum félagsmönnum vitandi að það ætti á hinn bóginn að taka það af lífeyrisþegunum? Ég held ekki að slíkt komi til álita.
Það verður líka alveg ljóst af gögnum málsins þegar það er skoðað að hvorki í greinargerð fjárlagafrv. né í yfirlýsingu forsrh. frá 5. nóv. sl. kemur neitt fram um annað en að það sé framkvæmdin á greiðslum þessara bóta sem eigi að endurskoða í samráði við aðila vinnumarkaðarins. Og ég hef fyrir því orð meðal annarra í dag forseta Alþýðusambands Íslands að þetta sé skilningur Alþýðusambandsins á því hvernig frá þessum málum var gengið.
Þess vegna er það svo að mínu mati, hæstv. forseti, að hér er verið að koma algerlega aftan að þessum aðilum, þ.e. forustumönnum launamannasamtakanna, forsvarsmönnum aldraðra og lífeyrisþega. Þetta er brot á forsendu framlengingar kjarasamninganna og þarna er síðast en ekki síst verið að ráðast á garðinn þar sem hann er lægstur. Er það virkilega svo að hæstv. ríkisstjórn ætli að skerða þessar eingreiðslur til lífeyrisþeganna í landinu um 300 millj. kr. á þessu ári? Og þó að þarna komi á móti 1 / 3 af þeirri upphæð sem ráðstafað verði yfir í lögin um félagslega aðstoð þá er þar um allt annað mál að ræða og aðrir sem geta komið til með að njóta þeirra greiðslna, þó þeir séu að sjálfsögðu ekki ofhaldnir af þeim.
Ég skora því á hæstv. ráðherra að gefa hér yfirlýsingu um það áður en Alþingi lýkur störfum að við þessar greiðslur verði staðið til þessa hóps, að hann njóti þeirra með sambærilegum hætti og aðilar úti á vinnumarkaðinum. Og ég hvet hæstv. starfandi heilbr.- og trmrh. að koma hér upp og gera grein fyrir því hvort heilbr.- og trmrn. eða heilbr.- og trmrh. sé búinn að fallast á þessa skerðingu, því að það er alveg ljóst að þetta kemur eins og köld vatnsgusa í andlit þeirra sem hafa beðið eftir þessum greiðslum. Ég vona að hér sé um einhvern misskilning að ræða, þessi starfshópur sé að starfa af einhverjum misskilningi, að þessar tillögur hverfi og líti ekki framar dagsins ljós. Því ég held að það geti ekki verið ætlun manna að fara svona með þennan hóp þjóðfélagsþegnanna sem síst má við því að verða fyrir þessari skerðingu.