Löggilding starfsheita í tækni- og hönnunargreinum

81. fundur
Þriðjudaginn 31. janúar 1995, kl. 13:44:54 (3654)

[13:44]
     Iðnaðarráðherra (Sighvatur Björgvinsson) :
    Virðulegi forseti. Frv. það sem ég mæli fyrir, frv. til laga um löggildingu nokkurra starfsheita sérfræðinga í tækni- og hönnunargreinum, er ætlað að koma í stað laga nr. 62/1986, um rétt manna til að kalla sig verkfræðinga, húsameistara, landslagshönnuði, húsgagna- og innanhússhönnuði, tæknifræðinga eða byggingarfræðinga. Einnig er frv. ætlað að koma í stað laga nr. 46/1982, um rétt manna til að kalla sig iðnfræðinga.
    Ástæða þess að ráðuneytið telur þörf á nýjum lögum um starfsheiti þau sem undir það falla er margþætt. Í fyrsta lagi hefur borist ósk frá Félagi skipulagsfræðinga um að starfsheitið skipulagsfræðingur verði lögverndað. Í öðru lagi óskuðu samtök verkfræðinga, tæknifræðinga og arkitekta eftir endurskoðun á lögum nr. 62/1986, aðallega vegna þess mikla kostnaðar sem féll á einstaklinga sem þurftu að sækja um leyfi til að bera starfsheitin verkfræðingur, tæknifræðingur og arkitekt. Þótti sá kostnaður óeðlilegur í ljósi þess að ekki er um starfsréttindi að ræða heldur eingöngu rétt til að bera ákveðið starfsheiti. Í þriðja lagi hefur ríkt ágreiningur um hver hafi endanlegt úrskurðarvald um það hverjir hafi rétt samkvæmt núgildandi lögum til að bera ákveðin starfsheiti. Í fjórða lagi kalla tvær tilskipanir ESB sem getið er um í athugasemdum frv. á breytingar á núgildandi reglum. Verði þetta frv. að lögum munu þau tryggja að samræmdar reglur gildi um hver hafi rétt til að nota starfsheiti sem falla undir svið iðnrn., auk þess sem uppfylltar verði þær skuldbindingar sem EES-samningurinn leggur á Ísland á þessu sviði.
    Í 1. gr. frv. eru taldar upp þær starfsstéttir er lögin taka til. Er hér um að ræða sömu starfsstéttir og nú eru lögverndaðar en jafnframt er lagt til að starfsheitið skipulagsfræðingur verði lögverndað.
    Í 2. gr. frv. er gert ráð fyrir að réttur til starfsheitis geti stofnast með tvennum hætti. Í fyrsta lagi með útgáfu leyfis af hálfu ráðherra ef menn uppfylla þau skilyrði sem koma fram í 3. gr. frv. Í öðru lagi er gert ráð fyrir að ráðherra staðfesti erlend leyfi ef viðkomandi uppfyllir þau skilyrði sem fram koma í 4. gr. frv.
    Skv. 3. gr. er það skilyrði fyrir leyfi til þess að nota starfsheiti að umsækjandi hafi lokið fullnaðarprófi í viðkomandi starfsgrein. Gert er ráð fyrir að viðkomandi fagfélög setji sér reglur um hvaða nám sem lokið er með prófgráðu teljist vera fullnaðarmenntun í skilningi frv. Ráðherra skal staðfesta reglur félaganna og öðlast reglurnar gildi þegar þær hafa verið birtar. Ráðherra veitir leyfi til að nota starfsheiti að fenginni umsögn viðkomandi fagfélags ef umsækjandi að mati hans hefur hlotið tilskilda menntun.
    Á grundvelli 4. gr. frv. ber ráðherra að staðfesta starfsréttindi manna sem koma frá öðrum ríkjum innan EES ef menntun þeirra uppfyllir þau lágmarksskilyrði sem koma fram með tilskipunum þeim sem tilgreindar eru í greininni. Hlutverk ráðherra er að sannreyna gildi framlagðra vottorða og kanna hvort öllum skilyrðum sé fullnægt. Gera má ráð fyrir að sett verði reglugerð þar sem þessi ákvæði verða nánar útfærð. Áður en leyfi er veitt á grundvelli þessarar greinar skal leita umsagna viðkomandi fagfélags.
    Í 5. gr. frv. er ráðherra veitt heimild til að skera úr ágreiningi sem rísa kann um notkun starfsheita. Eins og fram kemur í ákvæði til bráðabirgða er ekki ætlunin að breyta réttarstöðu þeirra manna sem hafa fengið fullgild leyfi til að bera viðkomandi starfsheiti.
    Virðulegi forseti. Ég vænti þess að frv. verði að lokinni þessari umræðu vísað til 2. umr. og hv. iðnn. og vona að unnt verði að afgreiða það á þessu þingi.