[14:49]
Pétur Bjarnason :
Virðulegi forseti. Ég vil sem einn af flm. þessarar tillögu þakka þær ágætu undirtektir sem hún hefur fengið. En það er reyndar svo að það hefur gerst áður og eins og sjá má í grg. með þessari þáltill. þá var hliðstæð þáltill. flutt 1987 og samþykkt af Alþingi 11. maí 1988 þar sem ályktað er um að láta gera kostnaðar- og framkvæmdaáætlun um útsendingar Ríkisútvarpsins og miðast við að því yrði lokið fyrir árslok 1991. Þannig að þetta hefur fengið góðar undirtektir fyrr og ég held að þar sé kannski ekki vandinn í þessu. Þingmenn hafa tekið undir tillögur eins og þessar og þá sem hérna er flutt, jafnvel samþykkt þær, en síðan brestur eitthvað. Því þegar finna á peninga til þess að gera þetta þá eru þeir ekki fyrir hendi eða ekki vilji til þess að forgangsraða í samræmi við þær ályktanir sem menn hafa áður samþykkt. Þarna er
auðvitað stór vandi á höndum en þetta verður að fylgjast að, það að samþykkja tillögur eins og þessa og samþykkja síðan það sem áfram þarf að vera, að hægt sé að hrinda þeim í framkvæmd með fjármagni sem til þess þarf.
Mörgum fannst það mikil bylting og bót þegar FM-bylgja komst á. Og satt er það, að þar sem FM-bylgjan náðist urðu miklar breytingar á gæði útsendinga útvarpsefnis. En ef maður ber saman hvernig það var að hafa útvarp sem öryggisatriði víða um land fyrir 20 árum og það er í dag þá er staðreyndin sú að þessi FM-bylting sem orðið hefur og hefur að mörgu leyti tekist vel, skilur eftir mjög marga skugga. Og eftir að langbylgjumastrið féll á Vatnsenda þá eru mjög stórir hlutar, t.d. af vegakerfi landins, t.d. af grunnslóð á sjónum, algjörlega sambandslausir allan sólarhringinn. Það næst engin FM-bylgja þar og langbylgjan nær ekki nema mjög takmarkað vestur og norður fyrir landið. Og ég fullyrði það --- fyrir 20 árum var ég á smábát úti fyrir Vestfjörðum með þau langbylgjuskilyrði sem þar voru, en það náðist alltaf í útvarp. Það náðist alltaf í veðurfréttir. Undanfarin ár næst ekki í neitt og það á grunnslóð undan Vestfjörðum, það hef ég reynt sjálfur.
Þarna er um að ræða öryggisatriði sem skiptir afskaplega miklu máli. Langbylgjan er orðin svo veik að það er ekkert á hana að treysta, síst í litlum bátum þar sem oft á tíðum eru þar að auki truflanir einmitt á langbylgjusviði út frá vélum, tækjum og öðrum búnaði sem er í bátunum, þannig að veðurfréttir nást ekki í þessa báta. Þetta er eitt atriðið.
Það kemur fram í grg. með þessari þáltill. að um 50 bæir hafa ónothæf myndgæði og um 30 bæir slæm gæði myndar. Þetta eru um 80 bæir og við þetta bætist síðan mjög stór hluti fiskiskipaflotans, eins og margoft hefur verið rætt hérna og hefur komið fram. Margir af þessum bæjum sem eru í þessari aðstöðu, hafa ýmist ónothæf eða mjög slæm myndgæði, eru líka án Rásar 2 og án FM-sendingar. Áðan var rætt um nauðsyn þess að allir fengju að fylgjast með umræðum á Alþingi, sem ég tek undir og ég held að það væri mjög gott að það gæti verið í hljóðvarpi. Hins vegar er það svo að sú breyting sem gerð var á í haust, að umræður fóru fram í gegnum sjónvarpið, ríkissjónvarpið --- vafalaust kemur það mörgum til góða víðs vegar um land og ég heyri að það er víða ánægja með þetta, en það er annað sem gleymist. Sumir þessara bæja sem búa við þessi slæmu skilyrði, sem hafa ekki FM-útvarp, hafa notað sér sjónvarpið fram til þessa, þar sem það þó sást, til þess að ná í fréttir og útvarpsefni yfir daginn. Núna með útsendingum Alþingis þá er þetta frá þeim tekið líka þannig að þeir sjá bara þingsendingarnar en missa af fréttunum. Þetta er nú staðreynd málsins. Það eru bæir hér á landinu sem notuðu sér þó þetta lélega sjónvarp til þess að ná í fréttir, ná í Rás 2, sem ekki náðist öðruvísi. Það næst ekki meðan Alþingi sendir út. Þó ég efist ekki um að þeim finnist mjög fróðlegt að horfa á okkur hérna þá kann að vera að stundum hefðu þeir viljað heyra veðurfréttir eða fréttir af landsmálum sem ekki ná til þeirra öðruvísi og nást ekki í gegnum langbylgju.
En það var fróðlegt að hér kom fram að það eru 20 ár og rúmlega þó, eins og kom fram hjá einum hv. þm. áðan, síðan síðast var gerð kostnaðaráætlun um dreifingu útvarps og sjónvarps til fiskiskipa og hún hefur síðan verið framreiknuð. Það er ábyggilegt að það væri mjög æskilegt að taka þessi mál upp á nýtt með það fyrir augum að sjónvarpið gegni þeim miklu skyldum sínum sem ég held að sé réttilega tekið fram hér og er ekki ágreiningur um að sjónvarpið hefur þau lög en þar segir, með leyfi hæstv. forseta: ,,Ríkisútvarpið skal senda út til alls landsins og næstu miða þær hljóðvarpsdagskrár og minnst eina sjónvarpsdagskrá árið um kring.``
Þetta er hlutverkið sem útvarpið á að rækja og það er m.a. tilgangurinn með þessari þáltill. að knýja á um að þessi lög komist til fullra framkvæmda eða svo nærri þeim sem nokkur kostur er. Það sem verið er að gera í sambandi við mastrið á Gufuskálum er mjög ánægjulegt að skuli vera komið á rekspöl og ég vona að það verði sem fyrst að það mastur rísi og aðrar umbætur verði gerðar á langbylgjusambandinu. Þrátt fyrir allt er langbylgjusambandið það sem er okkur tryggast því FM-bylgjan er svo óbrotgjörn að hún nær ekki að fylla alla þá skugga sem eru kringum hana.
En ég vona svo sannarlega að þessi þáltill. nái tilgangi sínum. Ég heyri að þeir sem hafa talað styðja málið. Ég sé líka á fyrri ályktun Alþingis að þessi málaflokkur á stuðning, a.m.k. þangað til kemur að fjárveitingum. Ég vona að það náist þangað líka í þetta sinn.